5569401472

Cel oceniania opisowego według E. Misiornej (1994) został przedstawiony dwojako. Pierwszy edukacyjny, który ujawnia się w pytaniu o to, jak daleko jest dziecko względem stawianych mu wymagań, a źródłem porównań jest program opracowany lub przyjęty przez nauczyciela.

Drugi cel - określony jako rozwojowy - ujawnia, jak daleko jest uczeń w stosunku do własnych możliwości.

Sensowne ocenianie to takie, które służy dziecku i dorosłemu, pozwala im właściwie korygować swe dotychczasowe postępowania. „Dobre ocenianie opisowe to takie, które dostarcza informacji zwrotnych, odnoszących się do tego, jak działam i co osiągam". Wymaga on jasno sformułowanych kryteriów, ze względu na które jest analizowany proces działania dziecka i uzyskiwany w nim jest efekt końcowy.

Ocena pełni więc rolę informacyjną dla dziecka, a nade wszystko ważna jest funkcja diagnostyczno-terapeutyczna.

Poniżej przedstawiono kilka konkretnych propozycji związanych z oceną opisową. Część z nich „pochodzi" jeszcze z okresu, gdy plany i programy nauczania początkowego miały charakter przedmiotowy, inne zaś uwzględniają aktualne rozwiązania z zakresu kształcenia zintegrowanego.

Bardzo interesująco przedstawia się wzór świadectwa dla ucznia klasy I, którego autorkami są nauczycielki ze szkoły podstawowej w Poznaniu. Dokument ten (Aneks, załącznik 2) w oryginale liczy cztery strony, w tym pierwsza strona zawiera dane ogólne (nazwa szkoły, adres, klasa, nazwisko itp.).

Ocena w tym dokumencie odnosi się do następujących sfer rozwoju ucznia: intelektualnej, społecznej, fizycznej w aspekcie takich przedmiotów, jak: język polski, matematyka, środowisko społeczno-przyrodnicze, plastyka, technika, muzyka i język angielski.

Gradacja oceny została wyrażona przymiotnikowo:

•    umiejętność zupełnie nie rozwinięta,

•    umiejętność jeszcze niezupełnie rozwinięta,

•    umiejętność rozwinięta zgodnie z oczekiwaniami,

•    umiejętność wysoko rozwinięta,

•    umiejętność bardzo wysoko rozwinięta, powyżej oczekiwań.

Innym przykładem oceny opisowej jest propozycja A. Dudzińskiej i G. Gajewskiej (1994) nazwana przez autorki „Kartą do oceny opisowej za pierwszy semestr w klasie pierwszej".

Nauczycielki uważają, że celem tak opracowanego dokumentu jest zwrócenie uwagi nie tylko na predyspozycje ucznia do nauki, ale także na jego psychikę i wady rozwojowe.

Takie podejście ma duże znaczenie profilaktyczne w wykrywaniu nieprawidłowości i najważniejsze w pomocy specjalistycznej dziecku. Dokładne wyszczególnienie haseł programowych i konkretnych zadań z poszczególnych przedmiotów, które nauczyciel ma jedynie podkreślić w odniesieniu do danego ucznia powinno - zdaniem autorek - ułatwić mu pracę. Na końcu opisywanego dokumentu znajduje się miejsce na ocenę cyfrową, jaka odpowiada obecnemu stanowi wiedzy dziecka.

143