5755073388

nauczycieli poziomu podstawowego z 18,000 do 26,000.^2J Jednak proces modernizacji edukacji zdecydowanie zwolnił po rewolucji roku 1979, kiedy to do łask wróciły tradycyjne szkoły religijne -madrasah.²⁵

Jednak Zachód nie patrzy tak przychylnym okiem na ten renesans szkół religijnych, gdyż można spotkać się z opiniami, iż obowiązująca w tych szkołach interpretacja islamu uczy nietolerancji i nienawiści.²⁶

Współczesny system oświaty w Iranie

Podstawowe ramy prawne dla oświaty zawarte są w konstytucji Iranu. Najważniejszym zapisem jest artykuł 30. konstytucji, który narzuca rządowi Iranu obowiązek zapewnienia wszystkim obywatelom bezpłatnej oświaty do końca szkoły średniej drugiego stopnia. Zaś studia wyższe powinny być nieodpłatne w takim zakresie, aby zapewnić państwu samowystarczalność. Jednak prawo zezwala na działalność prywatnych szkół i uniwersytetów, które mogą pobierać czesne.²⁷

Obowiązek szkolny w Iranie obejmuje dzieci od 6. roku życia. Obowiązkowa edukacja trwa obecnie 5 lat, lecz Trzeci Pięcioletni Plan Rozwoju zakłada przedłużenie tego obowiązku do 13. roku życia.²⁸ Ze statystyk rządowych wynika, iż ponad 95% irańskich dzieci obecnie korzysta z edukacji podstawowej lub średniej.

W Iranie nie funkcjonują szkoły koedukacyjne. Wszystkich szkół jest ponad 113,000, a uczy się w nich ponad 18 milionów uczniów. Liczbę nauczycieli szacuje się na około 1 miliona w całym systemie oświatowym.²”

Wykres nr 1 pokazuje system irańskiej oświaty przed 1991 rokiem, kiedy to zaakceptowano i stopniowo zaczęto wprowadzać zmiany w kształceniu średnim. Celem tych zmian miało być lepsze dostosowanie sytemu oświaty do potrzeb studentów, ale także takie zreformowanie systemu, aby wspomagał on rozwój technologiczny kraju. Wizja zmian systemu oświatowego ciągle jest płynna i ulga zmianom. Wykres nr 2 ukazuje zarys przyszłego kształtu sytemu oświaty w Iranie. Zarys ten jest już co prawda realizowany, ale ciągle brakuje ostatecznych ustaleń.³⁰

a. Szczeble edukacyjne

• Edukacja przedszkolna

Jednak irańskie dzieci mogą rozpocząć swoją przygodę z systemem oświaty już od 5. roku życia. Etap ten

24    URL: http://vvww.sedona.net/pahlavi/educate.html

25    URL: http://vvvwv.fas.org/irp/crs/RS21654.pdf.

26    URL: http://vvwvv.iranvajahan.net/cgi-bin/printarticle.pl?l=en&y=2002&m=2&d=8&a=12

27    URL: http://www.ibe.uncsco.org/Inteniational/ICE/natrap/Iran_l.pdf

28    UNESCO National Rcports on the Devclopment of Education, 2001

29    URL: http://www.britishcouncil.ora/iran-discover-iran-education-report.doc.

30

6