• Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin):
Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych |
Liczba godzin |
1. Zakres tematyczny wykładu. Podstawowe informacje o budowie i składzie chemicznym poszczególnych geosfer: atmosfera, hydrosfera i litosfera. |
2 |
2. Budowa i skład chemiczny atmosfery. Bilans energetyczny atmosfery: widmo emisyjne Słońca; wymiana energii cieplnej między atmosferą a powierzchnią. Cyrkulacja atmosfery, dyfuzja turbulentna oraz inwersja temperaturowa. 3. Hydrosfera: wody powierzchniowe, podziemne i lodowce, wody mórz |
2 |
i oceanów. Cechy hydrosfery: bilans cieplny i wodny, skład chemiczny wód, bilans elektrolitów, substancje organiczne w wodach powierzchniowych i morskich. Przepływy w rzekach i transport zanieczyszczeń. Przemieszczanie wód gruntowych. |
2 |
4. Litosfera i gleby. Skład chemiczny skorupy ziemskiej. Czynniki wewnętrzne i zewnętrze działające na powierzchni Ziemi. Charakterystyka i skład gleb. 5. Cykle biogeochemiczne pierwiastków: węgiel, tlen, wodór, azot, fosfor |
2 |
i wybrane metale. Rola biosfery Ziemi w zakresie kształtowania składu chemicznego poszczególnych sfer ziemskich. 6. Zmiany składu chemicznego atmosfery a klimat na Ziemi. Zjawisko |
2 |
„efektu cieplarnianego”. Spektroskopia wybranych gazów. „Potencjał globalnego ocieplania” poszczególnych gazów. Para wodna i cykl hydrologiczny. Źródła głównych gazów szklarniowych: dwutlenek węgla, ozon, podtlenek azotu i freony. |
2 |
7. Aerozole atmosferyczne. Skład chemiczny aerozoli. Właściwości optyczne aerozoli. Procesy chemiczne z udziałem poszczególnych aerozoli. Ekologiczne skutki aerozoli. |
2 |
8. Utleniające właściwości atmosfery. Reakcje chemiczne w atmosferze. Utlenianie tlenku węgla, metanu i alkenów. Wtórne zanieczyszczenia atmosfery: smog fotochemiczny, ozon, PAN. Ekologiczne następstwa wzrostu zawartości mocnych utleniaczy w atmosferze. Wpływ zawartości ozonu w atmosferze na organizmy żywe. |
2 |
9. Kwaśny deszcz (kwaśny opad). Skład chemiczny opadów atmosferycznych. Sucha i mokra depozycja substancji kwaśnych. Kwaśne opady w Polsce, Europie i na świecie. Ekologiczne skutki kwaśnych opadów. |
2 |
10. Chemia ozonu w atmosferze. Model powstawania i zanikania ozonu wg Chapmana. Ozon stratosferyczny: cykle tlenu, wodoru, azotu i chloru. Potencjał niszczenia ozonu wybranych gazów. Pojęcie dziury ozonowej w stratosferze. Reakcje heterogeniczne na powierzchni kryształków lodu. |
3 |
Oddziaływanie freonów na ozon. 11. Antropogeniczne zanieczyszczenia środowiska. Eutrofizacja wód powierzchniowych. Promieniotwórczość atmosfery, gleby, wód powierzchniowych i morskich. Skażenie środowiska substancjami promieniotwórczymi. Promieniowanie jonizujące i niejonizujące. Skutki ekologiczne promieniowania jonizującego i niejonizującego. 12. Energia a środowisko. Paliwa kopalne jako główne źródło energii. |
3 |
Problem zmniejszania zanieczyszczenia przez elektrownie i ciepłownie. Odnawialne źródła energii: energia Słońca i wiatru, energia wodna i biomasy. |
2 |
6