jonizacji zderzeniowej. Przy dalszym podnoszeniu napięcia obszar jonizacji będzie nadal skupiał się w pobliżu ostrza. Zapoczątkowanie lawiny elektronowej możliwe jest tylko w tym obszarze, a więc rozwój wyładowania rozpoczynał się będzie zawsze przy elektrodzie ostrzowej bez względu na jej biegunowość.

W układzie z polem niejednostajnym przeskok iskry miedzy elektrodami jest poprzedzony fazą wyładowań niezupełnych typu ulotowego. Przy napięciu U₀ zwanym napięciem początkowym ulotu wraz ze wzrostem prądu i syczeniem zauważa się słabe świecenie warstewki powietrza na ostrzu. Świecenie to nosi nazwę świetlenia. Przy dalszym podnoszeniu pojawiają się snopy cienkich, słabo świecących iskierek rozwijających się od ostrzy i ginących w przerwie międzyelektrodowej. Zjawisko to nazywa się snopieniem.

Przy napięciu stałym obserwuje się następujące formy wyładowań niezupełnych w miarę wzrostu napięcia:

wyładowania ciemne, wyładowania jarzące impulsowe,

- wyładowania jarzące ciągłe.

Wyładowaniom impulsowym towarzyszą syczenie i trzaski, a wyładowania niezupełne o charakterze ciągłym są niesłyszalne. Zakres występowania poszczególnych form wyładowań niezupełnych przedstawia rys. 2.4.

Rys. 2.4. Zakres występowania poszczególnych form wyładowań w układzie ostrze - płyta przy obu biegunowości ach napięcia stałego

W polu niejednostajnym niesymetrycznym, np. w układzie ostrze-płyta warunki rozwoju wyładowania zależą od biegunowości elektrod. Dla ostrza ujemnego napięcie ulotu U₀ jest niższe niż dla dodatniego, natomiast napięcie przeskoku U_p jest wyższe przy ujemnym ostrzu.

W przypadku ujemnego znaku na ostrzu szczególnie łatwe jest wyzwalanie elektronów dla zapoczątkowania kolejnych lawin poprzez następujące procesy:

-    bombardowanie katody jonami dodatnimi,

-    emisję fotoelektryczną z katody, emi sj ę poi ową z katody.

Lawina rozpoczyna się od powierzchni ostrza - katody i rozwija się w kierunku elektrody płytowej - anody. Ładunek dodatni tej lawiny zwiększa natężenie pola tuż przy ostrzu, a osłabia w kierunku anody. Mimo więc dobrych możliwości jonizacji gazu wokół ostrza, lawina nie może się dalej rozwijać i przechodzić w kanał plazmowy ze względu na zbyt niskie natężenie pola tam panujące. Dalszy rozwój lawiny wymaga wzrostu napięcia na elektrodach.

Przy ostrzu dodatnim wytwarzanie wolnych elektronów jest niemożliwe przez wyzwalanie z elektrody, lecz wyłącznie poprzez jonizację cząsteczek gazu. Rozwój lawin odbywa się w kierunku wzrastającego natężenia pola ku posuwającemu się śladem poprzedniej lawiny kanałowi plazmowemu. Lawina i kanał plazmowy rozwijają się jednocześnie, co zapewnia ciągły wzrost

4