8299308363

§25. POJĘCIE I POSTACIE CZYNNOŚCI PRAWNYCH

1.    Radwański: konstruowanie definicji na podstawie teorii czynności konwencjonalnych

Czynność prawna - skonstruowana przez system prawny czynność konwencjonalna podmiotu prawa cywilnego, której treść określa co najmniej w podstawowym zakresie konsekwencje prawne tego zdarzenia prawnego (art. 56 KC)

2.    Skowrońska-Bocian: podstawowym elementem czynności prawnej jest oświadczenie woli (tzw. teoria tradycyjna)

Czynność prawna - takie zdarzenie prawne, które polega na świadomym zachowaniu się osoby fizycznej lub organu osoby prawnej, w którym przejawia się dążenie do osiągnięcia określonych skutków cywilnoprawnych. Aby konkretna czynność prawna doszła do skutku, muszą wystąpić wszystkie elementy stanu faktycznego, które zostały przewidziane w normie prawnej (np. do umowy sprzedaży wymagane jest złożenie zgodnych oświadczeń woli przez kupujgcego i sprzedawcę, wyrażających wolę przejścia własności przedmiotu w zamian za ekwiwalent finansowy).

KLASYFIKACJA CZYNNOŚCI PRAWNYCH

1)    Jednostronne, dwustronne/wielostronne (umowy) oraz uchwały kolektywnych organów korporacyjnych osób prawnych (zarząd, rada nadzorcza)

•    Jednostronne - dochodzą do skutku przez złożenie oświadczenia woli jednej strony (np. sporządzenie testamentu)

•    Umowy - dochodzą do skutku przez zgodne oświadczenie woli dwóch lub więcej stron. Mają największą doniosłość spośród wszystkich postaci czynności prawnych

•    Uchwały - obejmują oświadczenia woli więcej niż jednego podmiotu, jednak w odróżnieniu od umów, do ich prawnej skuteczności nie jest konieczne, aby oświadczenia woli wszystkich podmiotów były zgodne. Wystarczy, by treść uchwały uzyskała aprobatę odpowiedniej większości (quorum zgromadzenia). Nie każda uchwała jest czynnością prawną - nie są nimi te, które nie wywołują zmian w relacjach danej osoby prawnej z innymi podmiotami

2)    Czynności prawne dokonywane za zgodą osoby trzeciej

•    Osoba trzecia - podmiot prawa cywilnego, który nie jest uczestnikiem czynności prawnej. Zgoda osoby trzeciej ma charakter oświadczenia woli i może być wyrażona nie tylko przed i podczas składania oświadczeń woli przez uczestników czynności prawnej, ale także w okresie późniejszym (potwierdzenie - art. 18 §1, art.l03§l KC)

•    Zgoda pełni rolę wtórną, ale niezbędną do ważności czynności prawnej. Osobie trzeciej przypada jedynie funkcja kontrolna (nie decyduje o dokonaniu czynności prawnej ani o jej treści)

•    art. 17, art. 63, art. 103§1, art. 104, art. 248§2, art. 507, art. 519§2, art. 525 KC

9