3/16
Tytuł oryginału: Leadership and self-deception, 2nd edition
Przekład: Anita Doroba
Redakcja: Dorota Mazur-Dulęba
Projekt okładki: Radosław Krawczyk
Skład: JOLAKS  Jolanta Szaniawska
Copyright © 2010 by Arbinger Properties, Inc.
All rights reserved.
Copyright © 2011 for the Polish edition by MT Biznes Ltd.
All rights reserved. This Licensed Work published under li-
cense.
Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszech-
nianie całości lub fragmentów niniejszej publikacji w
jakiejkolwiek postaci zabronione. Wykonywanie kopii metodÄ…
elektroniczną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na
nośniku filmowym, magnetycznym, optycznym lub innym
powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.
Niniejsza publikacja została elektronicznie zabezpieczona
przed nieautoryzowanym kopiowaniem, dystrybucjÄ… i
5/16
użytkowaniem. Usuwanie, omijanie lub zmiana zabezpieczeń
stanowi naruszenie prawa.
Warszawa 2012
MT Biznes sp. z o.o.
ul. Oksywska 32, 01-694 Warszawa
tel./faks (22) 632 64 20
www.mtbiznes.pl
e-mail: [e-mail]
ISBN 978-83-7746-365-9
Przedmowa
Przez bardzo długi czas sprawa oszukiwania samego siebie
była dziedziną głębokich przemyśleń filozofów, naukowców
i badaczy zajmujących się głównymi problemami nauk hu-
manistycznych. Szeroko rozumiany ogół pozostaje raczej
nieświadomy tego zagadnienia. Nie byłoby w tym nic złego,
gdyby nie fakt, że samooszukiwanie jest tak wszechobecne, iż
dotyka każdego aspektu życia.  Dotyka to chyba nawet zbyt
delikatne określenie, opisujące jego oddziaływanie. Oszuki-
wanie samego siebie w rzeczywistości determinuje doświad-
czenia każdej osoby w każdym aspekcie jej życia. Przed-
miotem tej książki jest właśnie cały obszar tych oddziaływań,
a w szczególności obszar, w którym determinowane jest oddzi-
aływanie danej osoby na innych lub jej doświadczanie innych.
Aby zobrazować, o co tak naprawdę chodzi, posłużymy się
pewną analogią. Niemowlę uczy się raczkować. Zaczyna od
przesuwania się do tyłu po całym domu. Przesuwając się do
tyłu, wciska się pod meble. Tam zaczyna wierzgać nogami,
płakać i uderzać małą główką o różne otaczające je przedmioty.
Jest uwięzione i bardzo z tego powodu niezadowolone. Robi
więc jedyną rzecz, jaką potrafi wymyślić, by wydostać się z
7/16
pułapki  naciska jeszcze mocniej, a to tylko pogłębia problem.
Wciska się jeszcze mocniej w pułapkę.
Gdyby niemowlę umiało mówić, zapewne obwiniłoby meble
o swoje kłopoty. Przecież robiło wszystko, co tylko mogło so-
bie wyobrazić. To nie mógł być jego problem. Ale oczywiście
był, pomimo iż nie było w stanie tego dostrzec. Jest prawdą,
że robiło wszystko, co mogło, ale problem polegał dokładnie
na tym, że nie potrafiło dostrzec, w jaki sposób wpadło w ten
kłopot. Mając taki problem, nie było w stanie wymyślić nic, co
by ten problem rozwiązało.
Podobnie jest z samooszukiwaniem. Czyni nas ślepymi na
prawdziwe przyczyny problemów, a gdy jesteśmy już zaślepi-
eni wszystkie  rozwiązania , jakie potrafimy wymyślić, tak
naprawdÄ™ tylko pogarszajÄ… sytuacjÄ™. Czy to w pracy, czy w
domu, oszukiwanie samego siebie zaciemnia prawdÄ™ o nas,
wykrzywia nasze widzenie innych i sytuacji oraz ogranicza
naszą zdolność do podejmowania mądrych i pożytecznych de-
cyzji. Gdy oszukujemy samych siebie, nasze poczucie szczęś-
cia i nasze przywództwo słabną z każdym naszym ruchem, ale
nie z powodu otaczajÄ…cych nas mebli.
Napisaliśmy tę książkę, by nauczyć ludzi rozwiązywania tego
najważniejszego problemu. Nasze doświadczenia w nauczaniu
o samooszukiwaniu i rozwiązywaniu tego problemu pokazały,
że dla ludzi ta wiedza oznacza uwolnienie. Wyostrza widzenie,
redukuje konflikty, rozbudza chęć pracy zespołowej, zwiększa
poczucie odpowiedzialności, pomnaża zdolność do osiągania
8/16
wyników, pogłębia zadowolenie i uczucie szczęścia. Pozostaje
to prawdą, niezależnie od tego, czy dzielimy się tymi nowymi
ideami z menedżerami w korporacjach w Nowym Jorku, czy
z przywódcami rządowymi w Pekinie, czy ze społecznikami
na Zachodnim Brzegu Jordanu, czy z grupami wychowawców
dzieci w Brazylii. Ludzie z każdego kręgu kulturowego w
takim czy innym stopniu sprzeniewierzajÄ… siÄ™ swoim indy-
widualnym i kulturowym poczuciom powinności. Odkrycie,
w jaki sposób się od tego uwolnić, było odkryciem niosącym
nadzieję, rodzącym nowe możliwości i dającym trwałe
rozwiÄ…zania.
Ta książka została po raz pierwszy opublikowana w roku 2000,
a jej wersja w miękkiej okładce ukazała się w roku 2002. W
tym nowym wydaniu z roku 2010 uaktualniliśmy tekst i do-
daliśmy na końcu jeszcze jeden rozdział, w którym opisuje-
my różne zastosowania tej książki w ostatniej dekadzie. Na
początku niektórzy czytelnicy byli zaskoczeni jej formą
powieści. Jej bohaterowie są fikcyjni, ale ich doświadczenia
zostały zaczerpnięte z autentycznych doświadczeń naszych
własnych i naszych klientów, więc cała opowieść brzmi
prawdziwie, a większość czytelników mówi nam, że dostrzega
w niej samych siebie. Z tego powodu książka jest z
ródłem
nie tylko pojęć, ale ich praktycznego zrozumienia problemu
samooszukiwania i jego rozwiązania. Oddziaływanie tej
wiedzy uczyniło z Przywództwa i oszukiwania samego siebie
międzynarodowy bestseller dostępny obecnie w ponad dwudzi-
estu wersjach językowych. Nasz najnowszy bestseller, Anato-
9/16
mia Pokoju (The Anatomy of Peace), opublikowany w twardej
okładce w roku 2006, a w miękkiej w 2008 bazuje na historii
i ideach, które opisaliśmy w Przywództwie i oszukiwaniu
samego siebie. Pojedynczo i razem, książki te pomagają czytel-
nikom spojrzeć na życie zawodowe i sytuacje domowe w zu-
pełnie nowy sposób oraz znalez
ć praktyczne i niezwykle
skuteczne rozwiązania problemów, o których myśleli, że są
stwarzane przez kogoÅ› innego.
Mamy nadzieję, że to wprowadzenie do problemu samooszuki-
wania i jego rozwiązanie będzie dla ludzi z
ródłem nowej siły w
ich życiu zawodowym i prywatnym  siły, aby widzieć siebie
i innych w inny sposób, a tym samym móc rozwiązać to, co
wydawało się nierozwiązywalne lub poprawić to, co można
jeszcze poprawić.
Uwaga o książce
Pomimo iż opieraliśmy się na rzeczywistych doświadczeniach
z naszej pracy z organizacjami, żadna postać czy organizacja
opisana w tej książce nie odzwierciedla żadnej konkretnej os-
oby ani organizacji. Natomiast informacja dotyczÄ…ca Ignaza
Semmelweisa jest faktem historycznym, zaczerpniętym z
książki ChildbedFever: A Scientific Bography of Ignaz Sem-
melweis autorstwa K. Codell Carter i Barbary R. Carter (Trans-
action Publishers, 2005)
CZ
ŚĆ
PIERWSZA.
OSZUKIWANI
SAMEGO
SIEBIE
I
"PUA
APKA"
Rozdział 1
Bud
Był przepiękny letni dzień, zbliżała się dziewiąta, a ja zmierza-
łem szybkim krokiem na najważniejsze spotkanie w swojej
nowej pracy w Zagrum Company. Szedłem drogą obsadzoną
drzewami, wspominając dzień, kiedy przed dwoma miesiącami
po raz pierwszy wkroczyłem na teren centrali firmy, charak-
terem przypominający zamknięty kampus, aby odbyć rozmowę
kwalifikacyjną na wysokie stanowisko menedżerskie. Miałem
tę firmę na celowniku, od ponad dziesięciu lat obserwując ją
ze swojego szczebla u jednego z konkurentów i byłem już
zmęczony tym, że zawsze lądowałem na drugim miejscu. Po
ośmiu rozmowach i trzech tygodniach zwątpienia w siebie oraz
czekania na wiadomość zostałem przyjęty do Zagrum, by pok-
ierować jedną z jego linii produktowych.
Teraz, cztery tygodnie póz
niej miałem zostać wprowadzony
w specyficzny dla Zagrum rytuał menedżerów wyższego
szczebla, polegający na całodniowym spotkaniu w cztery oczy
z wiceprezesem zarządzającym Budem Jeffersonem. Bud był
12/16
prawą ręką prezes firmy Kate Stenrude. W związku z prze-
tasowaniami w zespole zarządzającym miał on zostać moim
nowym szefem.
Próbowałem dowiedzieć się, o co chodzi w tym spotkaniu, ale
wyjaśnienia kolegów jeszcze bardziej pogłębiały moją dezori-
entację. Wspominali coś o odkryciu, które pozwoliło rozwiązać
 problem ludzki , o tym, jak nikt tak naprawdę nie skupiał się
na rezultatach. Mówili też, że  jak to nazywali   Spotkanie
z Budem i strategie będące jego bezpośrednią konsekwencją,
to klucz do nieprawdopodobnego sukcesu Zagrum. Nie miałem
pojęcia, o czym mówią, ale nie mogłem się doczekać spotkania
ze swoim nowym szefem i oczarowania go swojÄ… osobÄ….
Bud Jefferson był pięćdziesięciolatkiem o młodzieńczym
wyglądzie, łączącym w sobie dziwną kombinację cech: był
zamożnym człowiekiem, ale jez
dził tanim samochodem bez
kołpaków na kołach, w młodości niemal wyleciał ze szkoły,
ale z wyróżnieniem ukończył prawo i zarządzanie na Har-
wardzie, był koneserem sztuki kompletnie zwariowanym na
punkcie Beatelsów. Pomimo oczywistych sprzeczności, a być
może po części dzięki nim, Bud był czczony jako pewnego
rodzaju ikona. Wszyscy w firmie go uwielbiali i podziwiali.
Przejście z Budynku 8, w którym mieściło się moje biuro, do
Budynku centralnego zajęło mi dziesięć minut. Ścieżka, jed-
na z wielu łączących dziesięć budynków Zagrum, wijąca się
wśród baldachimów z koron dębów i klonów wzdłuż brzegu
13/16
Strumyka Kate, perfekcyjnego jak z widokówki pomysłu Kate
Stenrude i nazwanego jej imieniem przez pracowników.
WspinajÄ…c siÄ™ po stalowych wiszÄ…cych schodach na trzecie
piętro Budynku Centralnego, przebiegłem myślami swoje os-
iągnięcia w ciągu pierwszego miesiąca w Zagrum: zawsze
byłem jednym z pierwszych, którzy przychodzili do pracy i
jednym z ostatnich, którzy wychodzili. Czułem, że skupiałem
się na czym trzeba i nie pozwalałem, aby jakieś sprawy
zewnętrzne przeszkadzały mi w osiąganiu celów. Moja żona
wprawdzie często się na to skarżyła, ale dla mnie bardzo
liczyło się to, żeby pracować ciężej, szybciej i dłużej niż inni i
by błyszczeć bardziej niż którykolwiek ze współpracowników,
który mógłby być moim rywalem w wyścigu do awansów w
najbliższym roku. Przytaknąłem sobie z zadowoleniem. Nie
miałem się czego wstydzić. Byłem gotowy na spotkanie z Bu-
dem Jeffersonem.
Gdy pojawiłem się na trzecim piętrze, przywitała mnie sekre-
tarka Buda, Maria.  Zapewne jesteÅ› Tom Callum  powiedzi-
ała z entuzjazmem.
 Tak, dzięki. Mam spotkanie z Budem o dziewiątej 
odpowiedziałem.
 Tak. Bud prosił, żebyś czekał na niego w Pokoju z Widokiem
na Wschód. Powinien do ciebie dołączyć za pięć minut.
Maria poprowadziła mnie korytarzem do dużej sali konferen-
cyjnej. Podszedłem do długiego szeregu okien i podziwiałem
widok na kampus, który rozpościerał się wśród zieleni lasów
14/16
Connceticut. Po około minucie usłyszałem energiczne pukanie
do drzwi, w których ukazał się Bud.
 Cześć Tom. Dzięki, że przyszedłeś  powiedział z szerokim
uśmiechem i wyciągnął rękę na powitanie.  Proszę, siadaj.
Mogę ci zaproponować coś do picia? Kawa, sok?
 Nie, dziękuję  odparłem.  Już dzisiaj rano piłem.
Usiadłem na krześle pokrytym czarną skórą, które stało tuż
obok mnie i czekałem na Buda, który nalewał dla siebie wodę
przy barku stojącym w kącie. Wrócił z wodą dla siebie, niosąc
też dzbanek i dodatkową szklankę. Postawił je na stole
pomiędzy nami.  Tu może być chwilami gorąco. Mamy dziś
dużo do zrobienia. Częstuj się, gdy tylko będziesz miał ochotę.
 Dziękuję  wyjąknąłem. Byłem mu wdzięczny za ten gest,
ale poczułem jeszcze większą niepewność całej sytuacji.
 Tom  powiedział nagle, bardzo zdecydowanie Bud.  Po-
prosiłem cię o przybycie dzisiaj z jednego powodu. Z bardzo
ważnego powodu.
 W porządku  odparłem spokojnie, starając się ukryć od-
czuwany lęk.
SPIS TREÅšCI
SPIS TREÅšCI
STRONA TYTUA
OWA.
STRONA TYTUA
OWA.
STRONA REDAKCYJNA.
STRONA REDAKCYJNA.
PRZEDMOWA.
PRZEDMOWA.
CZ
ŚĆ PIERWWSZA. OSZUKIWANIE SAMEGO
CZ
ŚĆ PIERWWSZA. OSZUKIWANIE SAMEGO
SIEBIE I "PUA
APKA"
SIEBIE I "PUA
APKA"
Rozdział 1. Bud.
Rozdział 1. Bud.
Rozdział 2. Problem.
Rozdział 2. Problem.
Rozdział 3. Oszukiwanie samego siebie.
Rozdział 3. Oszukiwanie samego siebie.
Rozdział 4. Problem ukryty pod innymi problemami.
Rozdział 4. Problem ukryty pod innymi problemami.
Rozdział 5. Skuteczne przywództwo.
Rozdział 5. Skuteczne przywództwo.
Rozdział 6. Głęboko świadomy wybór, który przesądza
Rozdział 6. Głęboko świadomy wybór, który przesądza
o skutkach.
o skutkach.
Rozdział 7. Ludzie albo przedmioty.
Rozdział 7. Ludzie albo przedmioty.
Rozdział 8. Wątpliwość.
Rozdział 8. Wątpliwość.
CZ
ŚĆ DRUGA. JAK WPADAMY W PUA
APK
.
CZ
ŚĆ DRUGA. JAK WPADAMY W PUA
APK
.
Rozdział 9. Kate.
Rozdział 9. Kate.
Rozdział 10. Pytania.
Rozdział 10. Pytania.
Rozdział 11. Sprzeniewierzenie się sobie.
Rozdział 11. Sprzeniewierzenie się sobie.
16/16
Rozdział 12. Cechy charakterystyczne sprzeniewierzenia
Rozdział 12. Cechy charakterystyczne sprzeniewierzenia
siÄ™ sobie.
siÄ™ sobie.
Rozdział 13. Życie w pułapce uprzedzeń.
Rozdział 13. Życie w pułapce uprzedzeń.
Rozdział 14. Zmowa.
Rozdział 14. Zmowa.
Rozdział 15. Skupienie na pułapce.
Rozdział 15. Skupienie na pułapce.
Rozdział 16. Problemy z pułapką.
Rozdział 16. Problemy z pułapką.
CZ
ŚĆ TRZECIA. JAK UWALNIAMY SI
Z PUA
APKI.
CZ
ŚĆ TRZECIA. JAK UWALNIAMY SI
Z PUA
APKI.
Rozdział 17. Lou.
Rozdział 17. Lou.
Rozdział 18. Przywództwo z uprzedzeniami.
Rozdział 18. Przywództwo z uprzedzeniami.
Rozdział 19. Droga do wyjścia z pułapki.
Rozdział 19. Droga do wyjścia z pułapki.
Rozdział 20. Ślepe zaułki.
Rozdział 20. Ślepe zaułki.
Rozdział 21. To, co robisz.
Rozdział 21. To, co robisz.
Rozdział 22. Przywództwo wolne od uprzedzeń.
Rozdział 22. Przywództwo wolne od uprzedzeń.
Rozdział 23. Narodziny przywódcy.
Rozdział 23. Narodziny przywódcy.
Rozdział 24. Następna szansa.
Rozdział 24. Następna szansa.
MOŻIWOŚCI WYKORZYSTANIA KSI
ŻKI
MOŻIWOŚCI WYKORZYSTANIA KSI
ŻKI
PRZYWÓDZTWO I OSZUKIWANIE SAMEGO SIEBIE.
PRZYWÓDZTWO I OSZUKIWANIE SAMEGO SIEBIE.
O INSTYTUCIE ARBINGERA
O INSTYTUCIE ARBINGERA
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania siÄ™ jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym Nexto.pl.