plik


ÿþDz.U.90.74.439 KONWENCJA WIEDECSKA O PRAWIE TRAKTATÓW, sporzdzona w Wiedniu dnia 23 maja 1969 r. (Dz. U. z dnia 2 listopada 1990 r.) W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ podaje do powszechnej wiadomo[ci: W dniu 23 maja 1969 r. zostaBa sporzdzona w Wiedniu Konwencja wiedeDska o prawie traktatów. Po zaznajomieniu si z powy|sz konwencj w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej o[wiadczam, |e: - zostaBa ona uznana za sBuszn zarówno w caBo[ci, jak i ka|de z postanowieD w niej zawartych, - Rzeczpospolita Polska postanawia przystpi do powy|szej konwencji, - bdzie ona niezmiennie zachowywana. Na dowód czego wydany zostaB akt niniejszy, opatrzony pieczci Rzeczypospolitej Polskiej. Dano w Warszawie dnia 27 kwietnia 1990 r. (Tekst konwencji zawiera zaBcznik do niniejszego numeru) ZAACZNIK KONWENCJA WIEDECSKA O PRAWIE TRAKTATÓW sporzdzona w Wiedniu dnia 23 maja 1969 r. KONWENCJA WIEDECSKA O PRAWIE TRAKTATÓW PaDstwa-Strony niniejszej konwencji, - zwa|ywszy na doniosB rol traktatów w historii stosunków midzynarodowych, - uznajc nieustannie wzrastajce znaczenie traktatów jako zródBa prawa midzynarodowego i jako [rodka rozwoju pokojowej wspóBpracy midzy narodami, niezale|nie od ich systemów konstytucyjnych i spoBecznych, - stwierdzajc, |e zasady dobrowolnej zgody i dobrej wiary oraz pacta sunt servanda s powszechnie uznane, - potwierdzajc, |e spory dotyczce traktatów, podobnie jak inne spory midzynarodowe, powinny by zaBatwiane [rodkami pokojowymi oraz zgodnie z zasadami sprawiedliwo[ci i prawa midzynarodowego, - przypominajc zdecydowanie ludów Narodów Zjednoczonych stworzenia warunków, w których bdzie mo|na utrzyma sprawiedliwo[ i poszanowanie zobowizaD wypBywajcych z traktatów, - majc na uwadze zasady prawa midzynarodowego zawarte w Karcie Narodów Zjednoczonych, takie jak zasady równych praw i samostanowienia ludów, suwerennej równo[ci i niepodlegBo[ci wszystkich paDstw, nieingerencji w sprawy wewntrzne paDstw, zakazu grozby lub u|ycia siBy oraz powszechnego poszanowania i przestrzegania praw czBowieka i podstawowych wolno[ci dla wszystkich, - prze[wiadczone, |e kodyfikacja i postpowy rozwój prawa traktatów, osignite w niniejszej konwencji, bd sprzyjaBy celom Narodów Zjednoczonych, okre[lonym w Karcie, a mianowicie utrzymaniu midzynarodowego pokoju i bezpieczeDstwa, rozwojowi przyjaznych stosunków i osigniciu wspóBpracy midzy narodami, 1 - potwierdzajc, |e normy midzynarodowego prawa zwyczajowego bd regulowaBy kwestie nie unormowane postanowieniami niniejszej konwencji, uzgodniBy, co nastpuje: CZZ I WSTP ArtykuB 1 Zakres niniejszej konwencji Niniejsza konwencja ma zastosowanie do traktatów midzy paDstwami. ArtykuB 2 U|ywane wyra|enia 1. W rozumieniu niniejszej konwencji: a) "traktat" oznacza midzynarodowe porozumienie midzy paDstwami, zawarte w formie pisemnej i regulowane przez prawo midzynarodowe, niezale|nie od tego, czy jest ujte w jednym dokumencie, czy w dwóch lub wicej dokumentach, i bez wzgldu na jego szczególn nazw; b) "ratyfikacja", "przyjcie", "zatwierdzenie" i "przystpienie" oznaczaj ka|dorazowo tak zwany akt midzynarodowy, przez który paDstwo wyra|a na pBaszczyznie midzynarodowej swoj zgod na zwizanie si traktatem; c) "peBnomocnictwo" oznacza dokument wystawiony przez kompetentn wBadz paDstwow, wyznaczajcy pewn osob lub osoby do reprezentowania paDstwa w negocjowaniu, przyjciu lub ustalaniu autentycznego tekstu traktatu, w wyra|eniu zgody paDstwa na zwizanie si traktatem lub dokonywaniu jakiejkolwiek innej czynno[ci zwizanej z traktatem; d) "zastrze|enie" oznacza jednostronne o[wiadczenie, jakkolwiek byBoby ono sformuBowane lub nazwane, zBo|one przez paDstwo przy podpisaniu, ratyfikacji, przyjciu, zatwierdzeniu lub przystpieniu do traktatu, moc którego zmierza ono do wykluczenia lub modyfikacji skutku prawnego pewnych postanowieD traktatu w ich zastosowaniu do tego paDstwa; e) "paDstwo negocjujce" oznacza paDstwo, które braBo udziaB w opracowywaniu i przyjciu tekstu traktatu; f) "paDstwo umawiajce si" oznacza paDstwo, które wyraziBo zgod na zwizanie si traktatem, bez wzgldu na to, czy traktat wszedB w |ycie, czy te| nie; g) "strona" oznacza paDstwo, które wyraziBo zgod na zwizanie si traktatem i w stosunku do którego traktat wszedB w |ycie; h) "paDstwo trzecie" oznacza paDstwo, które nie jest stron traktatu; i) "organizacja midzynarodowa" oznacza organizacj midzyrzdow. 2. Postanowienia ustpu 1 dotyczce wyra|eD u|ywanych w niniejszej konwencji nie przesdzaj ani sposobu u|ywania tych wyra|eD, ani znaczeD, jakie mog im by nadawane w prawie wewntrznym któregokolwiek paDstwa. ArtykuB 3 Porozumienia midzynarodowe nie objte zasigiem niniejszej konwencji Fakt, |e niniejszej konwencji nie stosuje si ani do porozumieD midzynarodowych, zawartych midzy paDstwami a innymi podmiotami prawa midzynarodowego lub midzy takimi innymi podmiotami prawa midzynarodowego, ani do porozumieD midzynarodowych zawieranych w formie innej ni| pisemna, nie wpBywa na: a) moc prawn takich porozumieD; b) zastosowanie do nich którejkolwiek z norm sformuBowanych w niniejszej konwencji, którym podlegaByby one na podstawie prawa midzynarodowego, niezale|nie od tej konwencji; c) zastosowanie konwencji do wzajemnych stosunków midzy paDstwami, opartych na porozumieniach midzynarodowych, których stronami s równie| inne podmioty prawa midzynarodowego. ArtykuB 4 Niniejsza konwencja nie dziaBa wstecz Bez uszczerbku dla stosowania jakichkolwiek norm sformuBowanych w niniejszej konwencji, którym traktaty podlegaByby na podstawie prawa midzynarodowego, niezale|nie od konwencji, konwencj stosuje si jedynie do traktatów zawartych przez paDstwa po wej[ciu niniejszej konwencji w |ycie w odniesieniu do tych paDstw. 2 ArtykuB 5 Traktaty konstytuujce organizacje midzynarodowe oraz traktaty przyjte w ramach organizacji midzynarodowej Niniejsza konwencja ma zastosowanie do ka|dego traktatu, który jest aktem konstytucyjnym organizacji midzynarodowej, oraz do ka|dego traktatu przyjtego w ramach organizacji midzynarodowej, jednak|e bez uszczerbku dla jakichkolwiek odpowiednich reguB organizacji. CZZ II ZAWARCIE I WEJZCIE W {YCIE TRAKTATÓW DziaB 1. Zawieranie traktatów ArtykuB 6 Zdolno[ traktatowa paDstw Ka|de paDstwo ma zdolno[ do zawierania traktatów. ArtykuB 7 PeBnomocnictwa 1. Dan osob uwa|a si za reprezentujc paDstwo, gdy chodzi o przyjcie lub po[wiadczenie autentyczno[ci tekstu traktatu lub wyra|enie zgody paDstwa na zwizanie si traktatem, je|eli: a) przedstawi ona odpowiednie peBnomocnictwo albo b) z praktyki odno[nych paDstw lub z innych okoliczno[ci wynika, |e miaBy one zamiar uwa|a dan osob za reprezentujc paDstwo w tych celach i zwolni z przedkBadania peBnomocnictw. 2. Ze wzgldu na ich funkcje i bez potrzeby przedkBadania peBnomocnictw, nastpujce osoby uwa|a si za reprezentujce swoje paDstwo: a) gBowy paDstw, szefów rzdów i ministrów spraw zagranicznych - dla dokonania wszelkich czynno[ci zwizanych z zawarciem traktatu; b) szefów misji dyplomatycznych - dla przyjcia tekstu traktatu midzy paDstwem wysyBajcym a paDstwem przyjmujcym; c) przedstawicieli akredytowanych przez paDstwa bdz na konferencji midzynarodowej, bdz przy organizacji midzynarodowej lub przy jednym z jej organów - dla przyjcia tekstu traktatu na tej konferencji, w tej organizacji lub w tym organie. ArtykuB 8 Pózniejsze zatwierdzenie czynno[ci dokonanej bez upowa|nienia Czynno[ dotyczca zawarcia traktatu, dokonana przez osob, która wedBug artykuBu 7 nie mo|e by uwa|ana za upowa|nion do reprezentowania paDstwa w odno[nych celach, jest prawnie bezskuteczna, chyba |e zostanie pózniej zatwierdzona przez to paDstwo. ArtykuB 9 Przyjcie tekstu 1. Z wyjtkiem wypadków przewidzianych w ustpie 2 przyjcie tekstu traktatu nastpuje w wyniku zgody wszystkich paDstw uczestniczcych w jego opracowaniu. 2. Przyjcie tekstu traktatu na konferencji midzynarodowej nastpuje, w drodze gBosowania, wikszo[ci dwóch trzecich paDstw obecnych i biorcych udziaB w gBosowaniu, chyba |e tak sam wikszo[ci postanowi one zastosowa inn reguB. ArtykuB 10 Ustalenie autentyczno[ci tekstu Tekst traktatu jest ustalony jako autentyczny i definitywny: 3 a) w drodze procedury, jaka mo|e by przewidziana w tek[cie lub uzgodniona przez paDstwa uczestniczce w jego opracowaniu, albo b) w braku takiej procedury - poprzez podpisanie, podpisanie ad referendum lub parafowanie przez przedstawicieli tych paDstw tekstu traktatu lub aktu koDcowego konferencji, obejmujcego ten tekst. ArtykuB 11 Sposoby wyra|ania zgody na zwizanie si traktatem Zgoda paDstwa na zwizanie si traktatem mo|e by wyra|ona przez podpisanie, wymian dokumentów stanowicych traktat, ratyfikacj, przyjcie, zatwierdzenie lub przystpienie albo w jakikolwiek inny uzgodniony sposób. ArtykuB 12 Zgoda na zwizanie si traktatem, wyra|ona przez podpisanie 1. Zgoda paDstwa na zwizanie si traktatem zostaje wyra|ona w drodze podpisania przez jego przedstawiciela, gdy: a) traktat postanawia, |e podpis bdzie miaB taki skutek; b) w inny sposób ustalono, |e paDstwa negocjujce uzgodniBy, i| podpis ma mie taki skutek, lub c) zamiar paDstwa nadania podpisaniu takiego skutku wynika z peBnomocnictw jego przedstawiciela lub zostaB wyra|ony w czasie negocjacji. 2. W rozumieniu ustpu 1: a) parafowanie tekstu stanowi podpisanie traktatu, gdy ustalono, |e paDstwa negocjujce tak si umówiBy; b) podpisanie traktatu ad referendum przez przedstawiciela paDstwa uwa|a si za ostateczne podpisanie traktatu w wypadku potwierdzenia tego przez jego paDstwo. ArtykuB 13 Zgoda na zwizanie si traktatem, wyra|ona przez wymian dokumentów stanowicych traktat Zgoda paDstw na zwizanie si traktatem, któr stanowi wymienione midzy nimi dokumenty, jest wyra|ona przez t wymian, gdy: a) odno[ne dokumenty przewiduj, |e wymiana ich bdzie miaBa taki skutek, lub b) w inny sposób ustalono, |e dane paDstwa uzgodniBy, i| wymiana dokumentów bdzie miaBa taki skutek. ArtykuB 14 Zgoda na zwizanie si traktatem, wyra|ona przez ratyfikacj, przyjcie lub zatwierdzenie 1. Zgoda paDstwa na zwizanie si traktatem jest wyra|ona przez ratyfikacj, gdy: a) traktat postanawia, |e zgoda taka bdzie wyra|ona w drodze ratyfikacji; b) w inny sposób ustalono, |e paDstwa negocjujce uzgodniBy, |e ratyfikacja bdzie wymagana; c) przedstawiciel paDstwa podpisaB traktat z zastrze|eniem ratyfikacji lub d) zamiar paDstwa podpisania traktatu z zastrze|eniem ratyfikacji wynika z peBnomocnictw jego przedstawiciela lub zostaB wyra|ony w czasie negocjacji. 2. Zgoda paDstwa na zwizanie si traktatem jest wyra|ona przez przyjcie lub zatwierdzenie w warunkach podobnych do tych, które si stosuje do ratyfikacji. ArtykuB 15 Zgoda na zwizanie si traktatem, wyra|ona przez przystpienie Zgoda paDstwa na zwizanie si traktatem jest wyra|ona przez przystpienie, gdy: a) traktat postanawia, |e zgoda taka mo|e by wyra|ona przez to paDstwo w drodze przystpienia; b) w inny sposób ustalono, |e paDstwa negocjujce uzgodniBy, i| zgoda taka mo|e by wyra|ona przez to paDstwo w drodze przystpienia, lub c) wszystkie strony pózniej zgodziBy si, |e taka zgoda mo|e by przez to paDstwo wyra|ona w drodze przystpienia. ArtykuB 16 Wymiana lub zBo|enie dokumentów ratyfikacyjnych, przyjcia, zatwierdzenia lub przystpienia 4 Je|eli traktat nie postanawia inaczej, dokumenty ratyfikacyjne, przyjcia, zatwierdzenia lub przystpienia ustanawiaj zgod paDstw na zwizanie si traktatem z chwil: a) wymiany ich midzy umawiajcymi si paDstwami; b) zBo|enia ich depozytariuszowi lub c) notyfikowania ich umawiajcym si paDstwom lub depozytariuszowi, je|eli tak uzgodniono. ArtykuB 17 Zgoda na zwizanie si cz[ci traktatu oraz wybór midzy ró|nicymi si postanowieniami 1. Bez uszczerbku dla artykuBów 19-23, zgoda paDstwa na zwizanie si cz[ci traktatu jest skuteczna tylko wówczas, gdy traktat na to pozwala lub gdy pozostaBe umawiajce si paDstwa na to si zgodz. 2. Zgoda paDstwa na zwizanie si traktatem, który zezwala na wybór midzy ró|nymi postanowieniami, jest skuteczna tylko w razie jasnego okre[lenia, których postanowieD ta zgoda dotyczy. ArtykuB 18 Obowizek nieudaremniania przedmiotu i celu traktatu przed jego wej[ciem w |ycie PaDstwo jest obowizane powstrzymywa si od dziaBaD, które udaremniByby przedmiot i cel traktatu, gdy: a) podpisaBo traktat lub dokonaBo wymiany dokumentów stanowicych traktat z zastrze|eniem ratyfikacji, przyjcia lub zatwierdzenia, dopóki nie ujawni, |e nie zamierza sta si stron tego traktatu, lub b) wyraziBo zgod na zwizanie si traktatem w cigu okresu poprzedzajcego wej[cie traktatu w |ycie, je[li takie wej[cie w |ycie zbytnio si nie odwleka. DziaB 2. Zastrze|enia ArtykuB 19 ZgBaszanie zastrze|eD Przy podpisywaniu, ratyfikacji, przyjciu lub zatwierdzeniu traktatu oraz przy przystpieniu do niego paDstwo mo|e zgBosi zastrze|enie, chyba |e: a) zastrze|enie to jest zakazane przez traktat; b) traktat postanawia, |e mog by skBadane tylko okre[lone zastrze|enia, a dane zastrze|enie do nich nie nale|y, lub c) chodzi o przypadki nie objte literami a) i b), a zastrze|enie jest niezgodne z przedmiotem i celem traktatu. ArtykuB 20 Przyjcie zastrze|eD i sprzeciwów wobec zastrze|eD 1. Zastrze|enie wyraznie dopuszczone przez traktat nie wymaga |adnego pózniejszego przyjcia przez pozostaBe umawiajce si paDstwa, chyba |e traktat tak postanawia. 2. Gdy z ograniczonej liczby paDstw negocjujcych oraz z przedmiotu i celu traktatu wynika, |e stosowanie traktatu w caBo[ci midzy wszystkimi stronami jest istotnym warunkiem zgody ka|dego z nich na zwizanie si traktatem, zastrze|enie wymaga przyjcia przez wszystkie strony. 3. Gdy traktat jest aktem konstytucyjnym organizacji midzynarodowej, zastrze|enie wymaga przyjcia przez kompetentny organ tej organizacji, chyba |e traktat postanawia inaczej. 4. W przypadkach nie objtych poprzednimi ustpami i je[li traktat nie postanawia inaczej: a) przyjcie zastrze|enia przez inne umawiajce si paDstwo czyni paDstwo zgBaszajce zastrze|enie stron traktatu w stosunku do tego innego paDstwa, je|eli traktat dla tych paDstw wszedB ju| w |ycie bdz z chwil jego wej[cia w |ycie; b) sprzeciw innego umawiajcego si paDstwa wobec zastrze|enia nie stanowi przeszkody dla wej[cia traktatu w |ycie midzy paDstwem sprzeciwiajcym si a paDstwem zgBaszajcym zastrze|enie, chyba |e zamiar przeciwny zostanie stanowczo wyra|ony przez sprzeciwiajce si paDstwo; c) akt wyra|ajcy zgod paDstwa na zwizanie si traktatem, lecz zawierajcy zastrze|enie, staje si skuteczny z chwil, gdy przynajmniej jedno spo[ród innych umawiajcych si paDstw przyjmie to zastrze|enie. 5. Je|eli traktat nie postanawia inaczej, zastrze|enie, w rozumieniu ustpów 2 i 4, uwa|a si za przyjte przez paDstwo, gdy nie sprzeciwiBo si ono zastrze|eniu w cigu dwunastu miesicy od notyfikowania mu zastrze|enia albo od dnia wyra|enia zgody na zwizanie si traktatem, w zale|no[ci od tego, która z tych dat jest pózniejsza. 5 ArtykuB 21 Skutki prawne zastrze|eD oraz sprzeciwów wobec zastrze|eD 1. Zastrze|enie skuteczne wzgldem innej strony zgodnie z artykuBem 19, 20 i 23: a) modyfikuje dla paDstwa czynicego zastrze|enie, w jego stosunkach z t inn stron, postanowienia traktatu, do których zastrze|enie si odnosi, w zakresie tego zastrze|enia, oraz b) modyfikuje te postanowienia w tym samym zakresie dla tej innej strony w jej stosunkach z paDstwem czynicym zastrze|enie. 2. Zastrze|enie nie modyfikuje postanowieD traktatu dla pozostaBych stron traktatu w ich wzajemnych stosunkach. 3. Je|eli paDstwo sprzeciwiajce si zastrze|eniu nie sprzeciwiBo si wej[ciu traktatu w |ycie midzy nim a paDstwem czynicym zastrze|enie, postanowienia, do których zastrze|enie si odnosi, nie maj zastosowania midzy tymi dwoma paDstwami w zakresie przewidzianym przez to zastrze|enie. ArtykuB 22 Wycofanie zastrze|eD oraz sprzeciwów wobec zastrze|eD 1. Je|eli traktat nie postanawia inaczej, zastrze|enie mo|e by wycofane w ka|dej chwili, a do jego wycofania zgoda paDstwa, które przyjBo zastrze|enie, nie jest wymagana. 2. Je|eli traktat nie postanawia inaczej, sprzeciw wobec zastrze|enia mo|e by w ka|dej chwili wycofany. 3. Je|eli traktat nie postanawia inaczej ani inaczej nie uzgodniono: a) wycofanie zastrze|enia staje si skuteczne w stosunku do innego umawiajcego si paDstwa jedynie wówczas, gdy paDstwo to otrzymaBo o tym zawiadomienie; b) wycofanie sprzeciwu wobec zastrze|enia staje si skuteczne jedynie wówczas, gdy paDstwo, które zgBosiBo zastrze|enie, otrzymaBo o tym zawiadomienie. ArtykuB 23 Procedura dotyczca zastrze|eD 1. Zastrze|enie, wyrazne przyjcie zastrze|enia oraz sprzeciw wobec zastrze|enia musz by sformuBowane na pi[mie i zakomunikowane umawiajcym si paDstwom oraz innym paDstwom uprawnionym do stania si stronami traktatu. 2. Je|eli zastrze|enie zostaBo zgBoszone przy podpisaniu traktatu podlegajcego ratyfikacji, przyjciu lub zatwierdzeniu, musi ono zosta formalnie potwierdzone przez paDstwo czynice zastrze|enia w chwili wyra|enia zgody na zwizanie si tym traktatem. W takim przypadku zastrze|enie uwa|a si za zBo|one w dniu jego potwierdzenia. 3. Wyrazne przyjcie zastrze|enia lub sprzeciw wobec zastrze|enia, uczynione przed potwierdzeniem zastrze|enia, nie wymagaj potwierdzenia. 4. Wycofanie zastrze|enia lub sprzeciwu wobec zastrze|enia musi by sformuBowane na pi[mie. DziaB 3. Wej[cie w |ycie oraz prowizoryczne stosowanie traktatów ArtykuB 24 Wej[cie w |ycie 1. Traktat wchodzi w |ycie w trybie i dniu przewidzianym w traktacie bdz uzgodnionym przez paDstwa negocjujce. 2. W braku takiego postanowienia lub porozumienia traktat wchodzi w |ycie, gdy zgoda na zwizanie si traktatem zostanie wyra|ona przez wszystkie paDstwa negocjujce. 3. Gdy zgoda paDstwa na zwizanie si traktatem zostanie wyra|ona w dniu pózniejszym od jego wej[cia w |ycie, traktat wchodzi w |ycie dla tego paDstwa w tym dniu, chyba |e traktat postanawia inaczej. 4. Postanowienia traktatu regulujce ustalenie autentyczno[ci jego tekstu, wyra|enie zgody paDstw na zwizanie si traktatem, tryb lub dzieD jego wej[cia w |ycie, zastrze|enia, funkcje depozytariusza oraz inne sprawy nie dajce si unikn przed wej[ciem traktatu w |ycie maj zastosowanie od chwili przyjcia jego tekstu. ArtykuB 25 Stosowanie tymczasowe 1. Traktat lub cz[ traktatu stosuje si tymczasowo przed jego wej[ciem w |ycie, je|eli: a) sam traktat tak postanawia lub b) paDstwa negocjujce w jakikolwiek inny sposób tak uzgodniBy. 6 2. Je|eli traktat nie postanawia inaczej lub je|eli paDstwa negocjujce inaczej nie uzgodniBy, tymczasowe stosowanie traktatu lub cz[ci traktatu w odniesieniu do danego paDstwa powinno usta, gdy paDstwo to notyfikuje innym paDstwom, midzy którymi traktat jest stosowany prowizorycznie, |e nie zamierza zosta stron traktatu. CZZ III PRZESTRZEGANIE, STOSOWANIE I INTERPRETACJA TRAKTATÓW DziaB 1. Przestrzeganie traktatów ArtykuB 26 Pacta sunt servanda Ka|dy bdcy w mocy traktat wi|e jego strony i powinien by przez nie wykonywany w dobrej wierze. ArtykuB 27 Prawo wewntrzne a przestrzeganie traktatów Strona nie mo|e powoBywa si na postanowienia swojego prawa wewntrznego dla usprawiedliwienia niewykonywania przez ni traktatu. ReguBa ta nie narusza w niczym artykuBu 46. DziaB 2. Stosowanie traktatów ArtykuB 28 Traktaty nie maj mocy wstecznej Je|eli odmienny zamiar nie wynika z traktatu ani nie jest ustalony w inny sposób, jego postanowienia nie wi| strony w odniesieniu do |adnej czynno[ci lub zdarzenia, które miaBy miejsce, ani w odniesieniu do |adnej sytuacji, która przestaBa istnie przed dniem wej[cia w |ycie traktatu w stosunku do tej strony. ArtykuB 29 Terytorialny zasig traktatów Je|eli odmienny zamiar nie wynika z traktatu ani nie zostaje ustalony w inny sposób, traktat wi|e ka|d stron w odniesieniu do caBego jej terytorium. ArtykuB 30 Stosowanie kolejnych traktatów dotyczcych tego samego przedmiotu 1. Z zastrze|eniem artykuBu 103 Karty Narodów Zjednoczonych, prawa i obowizki paDstw bdcych stronami kolejnych traktatów dotyczcych tego samego przedmiotu bd okre[lane zgodnie z poni|szymi ustpami. 2. Je|eli traktat precyzuje, |e jest podporzdkowany traktatowi wcze[niejszemu lub pózniejszemu bdz |e nie nale|y uwa|a go za niezgodny z takim traktatem, postanowienia tego traktatu maj przewag. 3. Je|eli wszystkie strony traktatu wcze[niejszego s zarazem stronami traktatu pózniejszego, lecz traktat wcze[niejszy nie wygasB ani stosowanie jego nie zostaBo zawieszone na mocy artykuBu 59, traktat wcze[niejszy ma zastosowanie tylko w takim zakresie, w jakim jego postanowienia mo|na pogodzi z postanowieniami traktatu pózniejszego. 4. Je|eli strony traktatu pózniejszego nie obejmuj wszystkich stron traktatu wcze[niejszego: a) w stosunkach midzy paDstwami bdcymi stronami obu traktatów ma zastosowanie ta sama reguBa, co w ustpie 3; b) w stosunkach midzy paDstwem bdcym stron obu traktatów a paDstwem stron jedynie jednego traktatu ich wzajemne prawa i obowizki reguluje traktat, którego stronami s oba paDstwa. 5. Ustp 4 w niczym nie narusza artykuBu 41 ani jakiejkolwiek kwestii wyga[nicia lub zawieszenia dziaBania traktatu na mocy artykuBu 60, ani jakiejkolwiek kwestii odpowiedzialno[ci, jaka mo|e wynikn dla paDstwa z zawarcia lub stosowania traktatu, którego postanowienia nie dadz si pogodzi z obowizkami tego paDstwa wzgldem innego paDstwa na mocy innego traktatu. 7 DziaB 3. Interpretacja traktatów ArtykuB 31 Ogólna reguBa interpretacji 1. Traktat nale|y interpretowa w dobrej wierze, zgodnie ze zwykBym znaczeniem, jakie nale|y przypisywa u|ytym w nim wyrazom w ich kontek[cie, oraz w [wietle jego przedmiotu i celu. 2. Dla celów interpretacji traktatu kontekst obejmuje, oprócz tekstu, Bcznie z jego wstpem i zaBcznikami: a) ka|de porozumienie dotyczce traktatu, osignite midzy wszystkimi stronami w zwizku z zawarciem traktatu; b) ka|dy dokument sporzdzony przez jedn lub wicej stron w zwizku z zawarciem traktatu, przyjty przez inne strony jako dokument odnoszcy si do traktatu. 3. Acznie z kontekstem nale|y bra pod uwag: a) ka|de pózniejsze porozumienie midzy stronami, dotyczce interpretacji traktatu lub stosowania jego postanowieD; b) ka|d pózniejsz praktyk stosowania traktatu, ustanawiajc porozumienie stron co do jego interpretacji; c) wszelkie odpowiednie normy prawa midzynarodowego, majce zastosowanie w stosunkach midzy stronami. 4. Specjalne znaczenie nale|y przypisywa wyrazowi wówczas, gdy ustalono, |e taki byB zamiar stron. ArtykuB 32 UzupeBniajce [rodki interpretacji Mo|na odwoBywa si do uzupeBniajcych [rodków interpretacji, Bcznie z pracami przygotowawczymi do traktatu oraz okoliczno[ciami jego zawarcia, aby potwierdzi znaczenie wynikajce z zastosowania artykuBu 31 lub aby ustali znaczenie, gdy interpretacja oparta na artykule 31: a) pozostawia znaczenie dwuznacznym lub niejasnym albo b) prowadzi do rezultatu wyraznie absurdalnego lub nierozsdnego. ArtykuB 33 Interpretacja traktatów, których autentyczny tekst zostaB ustalony w dwóch lub wicej jzykach 1. Je|eli tekst traktatu zostaB ustalony jako autentyczny w dwóch lub wicej jzykach, ma jednakow moc w ka|dym z nich, chyba |e traktat postanawia lub strony uzgodniBy, i| w przypadku rozbie|no[ci okre[lony tekst jest rozstrzygajcy. 2. Wersja traktatu w jzyku innym ni| jeden z tych, w których tekst zostaB ustalony jako autentyczny, bdzie uwa|ana za autentyczn tylko wówczas, gdy traktat tak postanawia lub strony tak uzgodni. 3. Przyjmuje si domniemanie, |e wyrazy u|yte w traktacie maj to samo znaczenie w ka|dym z tekstów autentycznych. 4. Z wyjtkiem wypadków, w których okre[lony tekst zgodnie z ustpem 1 jest rozstrzygajcy, gdy porównanie tekstów autentycznych wykazuje ró|nic w znaczeniu, której nie usuwa zastosowanie artykuBów 31 i 32, nale|y przyj znaczenie, które przy uwzgldnieniu przedmiotu i celu traktatu najlepiej godzi te teksty. DziaB 4. Traktaty a paDstwa trzecie ArtykuB 34 Ogólna reguBa dotyczca paDstw trzecich Traktat nie tworzy obowizków ani praw dla paDstwa trzeciego bez jego zgody. ArtykuB 35 Traktaty przewidujce obowizki dla paDstw trzecich Obowizek powstaje dla paDstwa trzeciego z postanowienia traktatu, je|eli strony traktatu maj zamiar, aby postanowienie byBo [rodkiem ustanowienia obowizku, a paDstwo trzecie wyraznie na pi[mie ten obowizek przyjmuje. 8 ArtykuB 36 Traktaty przewidujce prawa dla paDstw trzecich 1. Z postanowienia traktatu powstaje prawo dla paDstwa trzeciego, je|eli strony traktatu zamierzaj przez to postanowienie przyzna prawo paDstwu trzeciemu bdz grupie paDstw, do której ono nale|y, bdz wszystkim paDstwom, a paDstwo trzecie na to si zgadza. Zgody jego domniemywa si tak dBugo, jak dBugo nie zostanie wykazane co innego, chyba |e traktat postanawia inaczej. 2. PaDstwo korzystajce z prawa zgodnie z ustpem 1 zobowizane jest stosowa si do warunków korzystania z tego prawa, przewidzianych w traktacie lub ustanowionych zgodnie z traktatem. ArtykuB 37 OdwoBanie lub modyfikacja obowizków albo praw paDstw trzecich 1. Je|eli dla paDstwa trzeciego powstaB obowizek zgodnie z artykuBem 35, obowizek ten mo|e by odwoBany lub zmodyfikowany tylko za zgod stron traktatu oraz paDstwa trzeciego, chyba |e ustalono, i| uzgodniBy one inaczej. 2. Je|eli dla paDstwa trzeciego powstaBo prawo zgodnie z artykuBem 36, prawo to nie mo|e by przez strony odwoBane ani zmodyfikowane, gdy zostanie ustalone, |e prawo to zamierzano uwa|a za nie podlegajce odwoBaniu ani modyfikacji bez zgody tego paDstwa trzeciego. ArtykuB 38 Normy traktatu, które staj si wi|ce dla paDstw trzecich w drodze zwyczaju midzynarodowego {adne z postanowieD artykuBów 34-37 nie stoi na przeszkodzie, aby norma zamieszczona w traktacie staBa si wi|ca dla paDstwa trzeciego jako norma zwyczajowa prawa midzynarodowego, za tak uznana. CZZ IV POPRAWKI I MODYFIKACJA TRAKTATÓW ArtykuB 39 ReguBa ogólna dotyczca poprawek do traktatów Do traktatu mo|na wnie[ poprawki w drodze porozumienia midzy stronami. Normy sformuBowane w cz[ci II maj zastosowanie do takiego porozumienia w stopniu, w jakim traktat nie postanawia inaczej. ArtykuB 40 Poprawki do traktatów wielostronnych 1. Je|eli traktat nie postanawia inaczej, poprawki do traktatów wielostronnych s regulowane przez nastpujce ustpy. 2. Ka|da propozycja wprowadzenia poprawek do traktatu wielostronnego w odniesieniu do wszystkich stron musi by notyfikowana wszystkim umawiajcym si paDstwom, z których ka|de ma prawo do wzicia udziaBu w: a) decyzji co do czynno[ci, jakie nale|y podj wzgldem takiej propozycji; b) negocjowaniu i zawarciu jakiegokolwiek porozumienia w kwestii poprawek do traktatu. 3. Ka|de paDstwo uprawnione do stania si stron traktatu jest zarazem uprawnione do stania si stron traktatu zmienionego. 4. Porozumienie dotyczce poprawek nie wi|e |adnego paDstwa bdcego ju| stron traktatu, które nie staBo si stron porozumienia dotyczcego poprawek; do takiego paDstwa stosuje si artykuB 30 ustp 4 litera b). 5. Ka|de paDstwo, które staje si stron traktatu po wej[ciu w |ycie porozumienia dotyczcego poprawek, i które nie wyra|a odmiennego zamiaru, powinno: a) by uwa|ane za stron traktatu zmienionego oraz b) by uwa|ane za stron traktatu bez poprawek w stosunku do ka|dej strony traktatu, nie zwizanej porozumieniem dotyczcym poprawek. 9 ArtykuB 41 Porozumienia modyfikujce umowy wielostronne tylko midzy niektórymi ze stron 1. Dwie lub wicej stron traktatu mog zawrze porozumienie modyfikujce traktat jedynie w swoich wzajemnych stosunkach, je|eli: a) mo|liwo[ takiej modyfikacji jest przewidziana w traktacie lub b) dana modyfikacja nie jest zakazana przez traktat, a zarazem (i) nie wpBywa na korzystanie przez pozostaBe strony z ich praw wynikajcych z traktatu ani na wypeBnianie ich obowizków; (ii) nie dotyczy postanowienia, którego uchylenie jest nie do pogodzenia z efektywn realizacj przedmiotu i celu traktatu jako caBo[ci. 2. Je|eli w przypadku przewidzianym w ustpie 1 pod liter a) traktat nie postanawia inaczej, odno[ne strony notyfikuj pozostaBym stronom swój zamiar zawarcia porozumienia i modyfikacj w traktacie, jak porozumienie to przewiduje. CZZ V NIEWA{NOZ, WYGAZNICIE I ZAWIESZENIE DZIAAANIA TRAKTATÓW DziaB 1. Postanowienia ogólne ArtykuB 42 Wa|no[ i trwanie mocy wi|cej traktatów 1. Wa|no[ traktatu lub zgody paDstwa na zwizanie si traktatem mo|e by zakwestionowana jedynie przez zastosowanie niniejszej konwencji. 2. Wyga[nicie traktatu, jego wypowiedzenie lub wycofanie si jednej ze stron mog mie miejsce jedynie w wyniku zastosowania postanowieD samego traktatu lub niniejszej konwencji. T sam reguB stosuje si tak|e do zawieszenia dziaBania traktatu. ArtykuB 43 Obowizki wynikajce z prawa midzynarodowego niezale|nie od traktatu Niewa|no[, wyga[nicie lub wypowiedzenie traktatu, wycofanie si z niego strony lub zawieszenie jego dziaBania w wyniku zastosowania niniejszej konwencji lub postanowieD traktatu nie wpBywaj w niczym na obowizek jakiegokolwiek paDstwa wypeBniania jakiegokolwiek zobowizania zawartego w traktacie, któremu ono podlega na mocy prawa midzynarodowego, niezale|nie od traktatu. ArtykuB 44 Podzielno[ postanowieD traktatowych 1. Przewidziane w traktacie lub wynikajce z artykuBu 56 prawo strony do wypowiedzenia, wycofania si lub zawieszenia dziaBania traktatu mo|e by wykonywane jedynie w odniesieniu do caBego traktatu, chyba |e traktat postanawia inaczej lub strony inaczej to uzgodni. 2. Podstawa do uniewa|nienia, wyga[nicia, wycofania si lub zawieszenia dziaBania traktatu, uznana w niniejszej konwencji, mo|e by powoBana tylko w odniesieniu do caBego traktatu, z wyjtkiem tego, co przewidziano w nastpujcych ustpach lub w artykule 60. 3. Je|eli podstawa ta dotyczy wyBcznie okre[lonych postanowieD, mo|na si na ni powoBa wyBcznie w odniesieniu do tych postanowieD, gdy: a) wspomniane postanowienia, je[li chodzi o ich stosowanie, daj si oddzieli od reszty traktatu; b) wynika z traktatu lub w inny sposób ustalono, |e przyjcie tych postanowieD nie stanowiBo istotnej podstawy zgody innej strony lub stron na zwizanie si traktatem jako caBo[ci, oraz c) dalsze wypeBnianie pozostaBej cz[ci traktatu nie byBoby niesprawiedliwe. 4. W przypadkach przewidzianych w artykuBach 49 i 50 paDstwo uprawnione do powoBania si na oszustwo lub przekupstwo mo|e uczyni to w odniesieniu do caBo[ci traktatu bdz - w przypadkach wskazanych w ustpie 3 - tylko do poszczególnych postanowieD. 5. W przypadkach przewidzianych w artykuBach 51, 52 i 53 nie jest dozwolone |adne wydzielenie postanowieD traktatu. 10 ArtykuB 45 Utrata prawa do powoBywania si na podstaw uniewa|nienia, wyga[nicia, wycofania si lub zawieszenia dziaBania traktatu PaDstwo nie mo|e powoBywa si na podstaw uniewa|nienia, wyga[nicia, wycofania si lub zawieszenia dziaBania traktatu wedBug artykuBów 46-50 lub artykuBów 60 i 62, je|eli po uzyskaniu wiadomo[ci o tych faktach: a) wyraznie zgodziBo si, |e traktat - zale|nie od przypadku - jest wa|ny, pozostaje w mocy lub ma nadal dziaBa, albo b) z jego zachowania si nale|y sdzi, |e uznaBo - zale|nie od przypadku - wa|no[ traktatu, jego utrzymanie w mocy lub w dziaBaniu. DziaB 2. Niewa|no[ traktatów ArtykuB 46 Postanowienia prawa wewntrznego dotyczce kompetencji do zawierania traktatów 1. PaDstwo nie mo|e powoBywa si na to, |e jego zgoda na zwizanie si traktatem jest niewa|na, poniewa| zostaBa wyra|ona z pogwaBceniem postanowienia jego prawa wewntrznego dotyczcego kompetencji do zawierania traktatów, chyba |e to pogwaBcenie byBo oczywiste i dotyczyBo normy jego prawa wewntrznego o zasadniczym znaczeniu. 2. PogwaBcenie jest oczywiste, je|eli jest obiektywnie widoczne dla ka|dego paDstwa postpujcego w danej sprawie zgodnie z normaln praktyk i w dobrej wierze. ArtykuB 47 Szczególne ograniczenia upowa|nienia do wyra|enia zgody paDstwa Je|eli upowa|nienie przedstawiciela do wyra|enia zgody paDstwa na zwizanie si okre[lonym traktatem zostaBo poddane szczególnemu ograniczeniu, to zaniechanie przez przedstawiciela przestrzegania tego ograniczenia nie mo|e by powoBane jako uniewa|niajce zgod przez niego wyra|on, chyba |e ograniczenie to zostaBo notyfikowane pozostaBym paDstwom negocjujcym przed wyra|eniem przez niego takiej zgody. ArtykuB 48 BBd 1. PaDstwo mo|e powoBywa si na bBd w traktacie dla uniewa|nienia swojej zgody na zwizanie si traktatem, je|eli bBd ten dotyczy faktu lub sytuacji, które paDstwo to przyjBo za istniejce w czasie, gdy traktat byB zawierany, i które stanowiBy zarazem istotn podstaw jego zgody na zwizanie si traktatem. 2. Ustp 1 nie ma zastosowania, je|eli dane paDstwo swoim wBasnym zachowaniem przyczyniBo si do powstania bBdu lub je|eli okoliczno[ci byBy tego rodzaju, |e zwracaBy uwag tego paDstwa na mo|liwo[ bBdu. 3. BBd dotyczcy tylko sformuBowaD tekstu traktatu nie wpBywa na jego wa|no[; wówczas stosuje si artykuB 79. ArtykuB 49 Oszustwo Je|eli paDstwo zostaBo nakBonione do zawarcia traktatu drog oszukaDczego postpowania innego paDstwa negocjujcego, paDstwo to mo|e powoBa si na oszustwo jako uniewa|niajce jego zgod na zwizanie si traktatem. ArtykuB 50 Przekupstwo przedstawiciela paDstwa Je|eli wyra|enie zgody paDstwa na zwizanie si traktatem zostaBo spowodowane w drodze przekupienia jego przedstawiciela - bezpo[rednio lub po[rednio - przez inne paDstwo negocjujce, paDstwo to mo|e powoBa si na takie przekupstwo jako na czynnik uniewa|niajcy jego zgod na zwizanie si traktatem. 11 ArtykuB 51 Przymus wobec przedstawiciela paDstwa Wyra|enie zgody paDstwa na zwizanie si traktatem, które zostaBo spowodowane w drodze przymusu wobec jego przedstawiciela przez czyny lub grozby skierowane przeciwko niemu, nie ma |adnego skutku prawnego. ArtykuB 52 Przymus wobec paDstwa w postaci grozby lub u|ycia siBy Traktat jest niewa|ny, je|eli jego zawarcie zostaBo spowodowane przez grozb lub u|ycie siBy z pogwaBceniem zasad prawa midzynarodowego, wyra|onych w Karcie Narodów Zjednoczonych. ArtykuB 53 Traktaty sprzeczne z imperatywn norm powszechnego prawa midzynarodowego (ius cogens) Traktat jest niewa|ny, je|eli w chwili jego zawarcia jest sprzeczny z imperatywn norm powszechnego prawa midzynarodowego. W rozumieniu niniejszej konwencji imperatywn norm powszechnego prawa midzynarodowego jest norma przyjta i uznana przez midzynarodow spoBeczno[ paDstw jako caBo[ za norm, od której |adne odstpstwo nie jest dozwolone i która mo|e by zmieniona jedynie przez pózniejsz norm postpowania prawa midzynarodowego o tym samym charakterze. DziaB 3. Wyga[nicie i zawieszenie dziaBania traktatów ArtykuB 54 Wyga[nicie traktatu lub wycofanie si z niego na podstawie jego postanowieD lub za zgod stron Wyga[nicie traktatu lub wycofanie si strony z niego mo|e mie miejsce: a) zgodnie z postanowieniami traktatu lub b) w ka|dym czasie za zgod wszystkich stron po konsultacji z pozostaBymi umawiajcymi si paDstwami. ArtykuB 55 Zmniejszenie si liczby stron traktatu wielostronnego poni|ej liczby niezbdnej do jego wej[cia w |ycie Je|eli traktat nie postanawia inaczej, traktat wielostronny nie wygasa jedynie z powodu faktu, |e liczba stron spadnie poni|ej liczby niezbdnej do jego wej[cia w |ycie. ArtykuB 56 Wypowiedzenie lub wycofanie si z traktatu nie zawierajcego postanowienia dotyczcego wyga[nicia, wypowiedzenia lub wycofania si 1. Traktat, który nie zawiera postanowienia dotyczcego jego wyga[nicia i nie przewiduje wypowiedzenia ani wycofania si z niego, nie podlega wypowiedzeniu ani wycofaniu si z niego, chyba |e: a) ustalono, |e strony miaBy zamiar dopu[ci mo|liwo[ wypowiedzenia lub wycofania si, bdz b) prawa do wypowiedzenia lub wycofania si mo|na domniemywa si z charakteru traktatu. 2. Strona powinna notyfikowa co najmniej na dwana[cie miesicy naprzód swój zamiar wypowiedzenia traktatu lub wycofania si z niego na podstawie ustpu 1. ArtykuB 57 Zawieszenie dziaBania traktatu na podstawie jego postanowieD lub za zgod stron DziaBanie traktatu wzgldem wszystkich stron lub okre[lonej strony mo|e by zawieszone: a) zgodnie z postanowieniami traktatu lub b) w ka|dym czasie za zgod wszystkich stron po konsultacji z innymi umawiajcymi si paDstwami. 12 ArtykuB 58 Zawieszenie dziaBania traktatu wielostronnego w drodze porozumienia tylko midzy niektórymi stronami 1. Dwie lub wicej stron traktatu wielostronnego mog zawrze porozumienie o czasowym zawieszeniu dziaBania postanowieD traktatu jedynie midzy sob, je|eli: a) mo|liwo[ takiego zawieszenia jest przewidziana w traktacie lub b) zawieszenie takie nie jest zakazane przez traktat, a zarazem: (i) nie wpBywa na korzystanie przez pozostaBe strony z ich praw wynikajcych z traktatu ani na wypeBnianie ich obowizków, (ii) nie jest niezgodne z przedmiotem i celem traktatu. 2. Je[li w przypadku przewidzianym w ustpie 1 pod liter a) traktat nie postanawia inaczej, odno[ne strony notyfikuj pozostaBym stronom swój zamiar zawarcia porozumienia i te postanowienia traktatu, których dziaBanie zamierzaj zawiesi. ArtykuB 59 Wyga[nicie lub zawieszenie dziaBania traktatu wskutek zawarcia traktatu pózniejszego 1. Traktat uwa|a si za wygasBy, je|eli wszystkie jego strony zawr pózniejszy traktat dotyczcy tego samego przedmiotu oraz: a) z pózniejszego traktatu wynika - lub jest w inny sposób ustalone - |e strony zamierzaBy, aby dane zagadnienie byBo regulowane przez ten traktat, lub b) postanowienia pózniejszego traktatu s do tego stopnia nie do pogodzenia z postanowieniami wcze[niejszego, |e te dwa traktaty nie nadaj si do równoczesnego stosowania. 2. Wcze[niejszy traktat bdzie si uwa|a jedynie za zawieszony w dziaBaniu, je|eli z pózniejszego traktatu wynika - lub inaczej jest ustalone - |e taki byB zamiar stron. ArtykuB 60 Wyga[nicie lub zawieszenie dziaBania traktatu w nastpstwie jego naruszenia 1. Istotne naruszenie traktatu dwustronnego przez jedn ze stron upowa|nia drug stron do powoBania tego naruszenia jako podstawy wyga[nicia traktatu bdz zawieszenia jego dziaBania w caBo[ci lub w cz[ci. 2. Istotne naruszenie traktatu wielostronnego przez jedn ze stron upowa|nia: a) pozostaBe strony, w drodze jednomy[lnego porozumienia, do zawieszenia dziaBania tego traktatu w caBo[ci lub w cz[ci albo te| do spowodowania jego wyga[nicia: (i) bdz w stosunkach midzy nimi a paDstwem winnym naruszenia, (ii) bdz midzy wszystkimi stronami; b) stron szczególnie dotknit naruszeniem do powoBania si na to naruszenie jako podstaw zawieszenia dziaBania traktatu w caBo[ci lub w cz[ci w stosunkach midzy ni a paDstwem winnym naruszenia; c) ka|d stron, inn ni| winne naruszenia paDstwo, do powoBania naruszenia jako podstawy zawieszenia dziaBania traktatu w caBo[ci lub w cz[ci w stosunku do niej, je|eli traktat jest tego rodzaju, |e istotne naruszenie jego postanowieD przez jedn stron radykalnie zmienia sytuacj ka|dej innej strony w odniesieniu do dalszego wypeBniania jej obowizków wynikajcych z traktatu. 3. W rozumieniu niniejszego artykuBu istotne naruszenie traktatu polega na: a) nie przewidzianym w niniejszej konwencji odrzuceniu traktatu lub b) pogwaBceniu postanowienia istotnego dla osignicia przedmiotu i celu traktatu. 4. Poprzednie ustpy nie uchylaj |adnego postanowienia samego traktatu, majcego zastosowanie w wypadku jego naruszenia. 5. Ustpy 1-3 nie maj zastosowania do postanowieD dotyczcych ochrony osoby ludzkiej, zawartych w traktatach o charakterze humanitarnym, w szczególno[ci do postanowieD zakazujcych stosowania wszelkiego rodzaju represaliów przeciwko osobom chronionym przez takie traktaty. ArtykuB 61 Powstanie sytuacji uniemo|liwiajcej wykonywanie traktatu 1. Strona mo|e powoBa si na niemo|no[ wykonywania traktatu jako podstaw jego wyga[nicia lub wycofania si z niego, je|eli ta niemo|no[ wynika z trwaBego zniknicia lub zniszczenia przedmiotu niezbdnego do wykonania traktatu. Je|eli niemo|no[ jest czasowa, mo|e ona by powoBana jedynie jako podstawa do zawieszenia dziaBania traktatu. 2. Niemo|no[ wykonania nie mo|e by powoBana przez stron jako podstawa wyga[nicia, wycofania si lub zawieszenia dziaBania traktatu, je|eli niemo|no[ ta jest wynikiem naruszenia przez t stron obowizku wynikajcego z traktatu bdz jakiegokolwiek innego midzynarodowego obowizku wobec którejkolwiek innej strony traktatu. 13 ArtykuB 62 Zasadnicza zmiana okoliczno[ci 1. Zasadnicza zmiana okoliczno[ci, jaka nastpiBa w stosunku do tych, które istniaBy w czasie zawarcia traktatu, i jaka nie byBa przewidziana przez strony, nie mo|e by powoBana jako podstawa wyga[nicia lub wycofania si z traktatu, chyba |e: a) istnienie tych okoliczno[ci stanowiBo istotn podstaw zgody stron na zwizanie si traktatem oraz b) wskutek tej zmiany radykalnie przeksztaBci si zakres obowizków pozostaBych jeszcze do wykonania na podstawie traktatu. 2. Zasadnicza zmiana okoliczno[ci nie mo|e by powoBywana jako podstawa do wyga[nicia traktatu lub wycofania si z niego: a) je|eli traktat ustanawia granic lub b) je|eli zasadnicza zmiana jest wynikiem naruszenia przez stron, która si na ni powoBuje, obowizku wynikajcego z traktatu bdz jakiegokolwiek innego midzynarodowego obowizku wobec którejkolwiek innej strony traktatu. 3. Je|eli na podstawie poprzednich ustpów strona mo|e powoBa si na zasadnicz zmian okoliczno[ci jako podstaw wyga[nicia lub wycofania si z traktatu, mo|e ona tak|e powoBa si na t zmian jako na podstaw zawieszenia dziaBania traktatu. ArtykuB 63 Zerwanie stosunków dyplomatycznych lub konsularnych Zerwanie stosunków dyplomatycznych lub konsularnych midzy stronami traktatu nie wpBywa na stosunki prawne ustanowione midzy nimi przez traktat, chyba |e istnienie stosunków dyplomatycznych i konsularnych jest niezbdne w odpowiednim stopniu do stosowania traktatu. ArtykuB 64 Powstanie nowej imperatywnej normy powszechnego prawa midzynarodowego (ius cogens) Je|eli powstanie nowa imperatywna norma powszechnego prawa midzynarodowego, jakikolwiek istniejcy traktat sprzeczny z t norm staje si niewa|ny i wygasa. DziaB 4. Procedura ArtykuB 65 Procedura, jak nale|y stosowa w zwizku z niewa|no[ci, wyga[niciem, wycofaniem si lub zawieszeniem dziaBania traktatu 1. Strona, która na podstawie postanowieD niniejszej konwencji powoBuje si na wad swojej zgody na zwizanie si traktatem bdz na podstawie zakwestionowania wa|no[ci traktatu, jego wyga[nicia, wycofania si z niego lub zawieszenia jego dziaBania, musi notyfikowa pozostaBym stronom swoje roszczenie. Notyfikacja powinna wskazywa [rodki, jakie proponuje si podj w odniesieniu do traktatu, oraz ich uzasadnienie. 2. Je|eli po upBywie okresu, który - z wyjtkiem przypadków szczególnie pilnych - nie powinien by krótszy ni| trzy miesice od otrzymania notyfikacji, |adna ze stron nie wniesie |adnego sprzeciwu, strona dokonujca notyfikacji mo|e podj proponowane przez siebie [rodki w sposób przewidziany w artykule 67. 3. Je|eli jednak sprzeciw zostanie wniesiony przez którkolwiek z pozostaBych stron, strony powinny szuka rozwizania za pomoc [rodków wskazanych w artykule 33 Karty Narodów Zjednoczonych. 4. {adne z postanowieD poprzednich ustpów nie wpBywa na prawa lub obowizki stron, wynikajce z jakichkolwiek postanowieD bdcych w mocy, wi|cych strony w przedmiocie zaBatwiania sporów. 5. Bez uszczerbku dla artykuBu 45 fakt, |e paDstwo nie dokonaBo uprzednio notyfikacji przewidzianej w ustpie 1, nie stoi na przeszkodzie, aby dokonaBo jej w odpowiedzi innej stronie |dajcej wykonania traktatu lub zarzucajcej jego pogwaBcenie. ArtykuB 66 Postpowanie sdowe, rozjemcze i pojednawcze Je|eli w cigu dwunastu miesicy od dnia wniesienia sprzeciwu nie osignito |adnego rozwizania zgodnie z ustpem 3 artykuBu 65, stosuje si nastpujc procedur: a) ka|da ze stron sporu dotyczcego stosowania lub interpretacji artykuBu 53 lub 64 mo|e, w drodze pisemnej skargi, przedBo|y go do rozstrzygnicia Midzynarodowemu TrybunaBowi Sprawiedliwo[ci, chyba |e strony, za wspólnym porozumieniem, zgodz si podda spór arbitra|owi; 14 b) ka|da ze stron sporu dotyczcego zastosowania lub interpretacji któregokolwiek z pozostaBych artykuBów cz[ci V niniejszej konwencji mo|e wszcz procedur przewidzian w zaBczniku do konwencji przez wniesienie odpowiedniego |dania do Sekretarza Generalnego Narodów Zjednoczonych. ArtykuB 67 Dokumenty dotyczce uznania traktatu za niewa|ny, wygasBy lub wycofania si z niego albo zawieszenia jego dziaBania 1. Notyfikacja przewidziana w ustpie 1 artykuBu 65 musi by dokonana na pi[mie. 2. Ka|dy akt stwierdzajcy niewa|no[ traktatu, jego wyga[nicie, wycofanie si z niego lub zawieszenie jego dziaBania, zgodnie z postanowieniami tego traktatu lub ustpów 2 albo 3 artykuBu 65, powinien by dokonany w formie dokumentu przekazanego pozostaBym stronom. Je|eli dokument ten nie jest podpisany przez gBow paDstwa, szefa rzdu lub ministra spraw zagranicznych, przedstawiciel paDstwa przekazujcy go mo|e by wezwany do okazania peBnomocnictwa. ArtykuB 68 OdwoBanie notyfikacji oraz dokumentów przewidzianych w artykuBach 65 i 67 Notyfikacja lub dokument przewidziany w artykuBach 65 lub 67 mog by odwoBane w ka|dym czasie, zanim wywoBaj skutki prawne. DziaB 5. Nastpstwa niewa|no[ci, wyga[nicia lub zawieszenia dziaBania traktatu ArtykuB 69 Nastpstwa niewa|no[ci traktatu 1. Niewa|ny jest traktat, którego niewa|no[ zostaBa ustalona zgodnie z niniejsz konwencj. Postanowienia traktatu niewa|nego nie maj mocy prawnej. 2. Je|eli jednak na podstawie takiego traktatu zostaBy ju| dokonane jakie[ czynno[ci prawne: a) ka|da ze stron mo|e za|da od ka|dej pozostaBej strony, aby w miar mo|no[ci przywróciBa w ich wzajemnych stosunkach sytuacj, jaka by istniaBa, gdyby te czynno[ci nie zostaBy dokonane; b) czynno[ci dokonane w dobrej wierze, zanim powoBano si na niewa|no[, nie staj si bezprawne z powodu samej niewa|no[ci traktatu. 3. W przypadkach odnoszcych si do artykuBów 49, 50, 51 lub 52, ustpu 2 nie stosuje si do strony, której mo|na zarzuci oszustwo, przekupstwo lub przymus. 4. W przypadku niewa|no[ci zgody okre[lonego paDstwa na zwizanie si traktatem wielostronnym, powy|sze zasady maj zastosowanie w stosunkach midzy tym paDstwem i stronami traktatu. ArtykuB 70 Nastpstwa wyga[nicia traktatu 1. Je|eli traktat inaczej nie postanawia lub strony inaczej si nie umówi, wyga[nicie traktatu na podstawie jego postanowieD lub zgodnie z niniejsz konwencj: a) zwalnia strony z obowizku dalszego wypeBniania traktatu, b) nie wpBywa na |adne prawa lub obowizki ani na sytuacj prawn stron, powstaBe wskutek wykonywania traktatu przed jego wyga[niciem. 2. Je|eli paDstwo wypowie traktat wielostronny lub wycofa si z niego, ustp 1 stosuje si do stosunków midzy tym paDstwem a ka|d z pozostaBych stron traktatu poczwszy od dnia, w którym takie wypowiedzenie lub wycofanie si nabiera mocy prawnej. ArtykuB 71 Nastpstwa niewa|no[ci traktatu sprzecznego z imperatywn norm powszechnego prawa midzynarodowego 1. W przypadku traktatu, który jest niewa|ny na podstawie artykuBu 53, strony powinny: a) usun w miar mo|no[ci nastpstwa wszelkich czynno[ci dokonanych w oparciu o jakiekolwiek postanowienie sprzeczne z imperatywn norm powszechnego prawa midzynarodowego oraz b) doprowadzi swoje wzajemne stosunki do zgodno[ci z imperatywn norm powszechnego prawa midzynarodowego. 2. W przypadku traktatu, który staje si niewa|ny i wygasa na podstawie artykuBu 64, wyga[nicie traktatu: a) zwalnia strony od jakiegokolwiek obowizku dalszego wykonywania traktatu, 15 b) nie narusza |adnego prawa, obowizku lub sytuacji prawnej stron stworzonej wskutek wykonywania traktatu przed jego wyga[niciem pod warunkiem, |e te prawa, obowizki lub sytuacje prawne mog odtd by utrzymane tylko w zakresie, w jakim ich utrzymanie nie jest samo przez si sprzeczne z now imperatywn norm powszechnego prawa midzynarodowego. ArtykuB 72 Nastpstwa zawieszenia dziaBania traktatu 1. Je|eli traktat inaczej nie postanawia lub strony inaczej tego nie uzgodni, zawieszenie dziaBania traktatu na podstawie jego postanowieD lub zgodnie z niniejsz konwencj: a) zwalnia strony, midzy którymi dziaBanie traktatu zostaBo zawieszone, z obowizku wypeBniania traktatu w ich wzajemnych stosunkach w okresie zawieszenia, b) nie wpBywa, poza tym, na stosunki prawne ustanowione przez traktat midzy stronami. 2. W czasie zawieszenia traktatu strony powinny powstrzymywa si od czynno[ci mogcych przeszkodzi przywróceniu jego dziaBania. CZZ VI POSTANOWIENIA RÓ{NE ArtykuB 73 Przypadki sukcesji paDstw, odpowiedzialno[ci paDstw oraz wszczcia kroków nieprzyjacielskich Postanowienia niniejszej konwencji nie przesdzaj |adnej kwestii, jaka w stosunku do traktatu mo|e wynikn z sukcesji paDstw, z midzynarodowej odpowiedzialno[ci paDstwa lub z wszczcia kroków nieprzyjacielskich midzy paDstwami. ArtykuB 74 Stosunki dyplomatyczne i konsularne a zawieranie traktatów Zerwanie lub brak stosunków dyplomatycznych lub konsularnych midzy dwoma lub wicej paDstwami nie stoi na przeszkodzie w zawieraniu traktatów midzy tymi paDstwami. Zawarcie traktatu nie wpBywa samo przez si na sytuacj w dziedzinie stosunków dyplomatycznych lub konsularnych. ArtykuB 75 Przypadek paDstwa-agresora Postanowienia niniejszej konwencji nie naruszaj |adnych obowizków w stosunku do traktatu, które mog powsta dla paDstwa- agresora w nastpstwie [rodków podjtych zgodnie z Kart Narodów Zjednoczonych w zwizku z agresj dokonan przez to paDstwo. CZZ VII DEPOZYTARIUSZE, NOTYFIKACJE, POPRAWIANIE BADÓW, REJESTRACJA ArtykuB 76 Depozytariusze traktatów 1. Wyznaczenia depozytariusza traktatu mog dokona paDstwa negocjujce w samym traktacie bdz w jakikolwiek inny sposób. Depozytariuszem mo|e by jedno lub wicej paDstw, organizacja midzynarodowa lub gBówny funkcjonariusz administracyjny organizacji. 2. Funkcje depozytariusza traktatu maj charakter midzynarodowy i obowizkiem depozytariusza jest dziaBa bezstronnie przy ich wykonywaniu. W szczególno[ci fakt, |e traktat nie wszedB w |ycie midzy pewnymi stronami lub |e rozbie|no[ci pojawiBy si midzy paDstwem i depozytariuszem co do wykonywania funkcji przez tego ostatniego, nie wpBywa na ten obowizek. 16 ArtykuB 77 Funkcje depozytariuszy 1. Je|eli to nie jest inaczej przewidziane w traktacie lub uzgodnione przez umawiajce si strony, funkcje depozytariusza obejmuj w szczególno[ci: a) sprawowanie pieczy nad oryginalnym tekstem traktatu oraz nad wszelkimi peBnomocnictwami zBo|onymi u depozytariusza; b) sporzdzanie uwierzytelnionych odpisów oryginalnego tekstu oraz przygotowanie ka|dego nastpnego tekstu traktatu w takich dodatkowych jzykach, jak tego mo|e wymaga traktat i przesyBanie ich zarówno stronom, jak i paDstwom uprawnionym do stania si stronami traktatu; c) przyjmowanie wszelkich podpisów pod traktatem oraz przyjmowanie i sprawowanie pieczy nad wszelkimi dokumentami, notyfikacjami i zawiadomieniami odnoszcymi si do niego; d) badanie, czy podpis lub jakikolwiek dokument, notyfikacja lub zawiadomienie odnoszce si do traktatu jest w nale|ytej i wBa[ciwej formie, i, w razie potrzeby, zwracanie uwagi zainteresowanemu paDstwu na dan spraw; e) informowanie stron i paDstw uprawnionych do stania si stronami traktatu o czynno[ciach, notyfikacjach i zawiadomieniach dotyczcych traktatu; f) informowanie paDstw uprawnionych do stania si stronami traktatu o dacie otrzymania lub zdeponowania takiej liczby podpisów lub dokumentów ratyfikacyjnych, przyjcia, zatwierdzenia lub przystpienia, jaka jest wymagana dla wej[cia traktatu w |ycie; g) zarejestrowanie traktatu w Sekretariacie Narodów Zjednoczonych; h) wypeBnianie funkcji okre[lonych w innych postanowieniach niniejszej konwencji. 2. W wypadku jakichkolwiek rozbie|no[ci powstaBych midzy paDstwem a depozytariuszem co do wykonywania funkcji tego ostatniego, depozytariusz zwróci na t spraw uwag paDstwom-sygnatariuszom i paDstwom umawiajcym si lub, odpowiednio do okoliczno[ci, wBa[ciwemu organowi zainteresowanej organizacji midzynarodowej. ArtykuB 78 Notyfikacje i zawiadomienia Je[li traktat lub niniejsza konwencja nie postanowi inaczej, jakakolwiek notyfikacja lub zawiadomienie, które ma by dokonane przez którekolwiek paDstwo na podstawie niniejszej konwencji, bdzie: a) je|eli nie ma depozytariusza - przesBane wprost do paDstw, dla których jest ono przeznaczone, lub gdy jest depozytariusz - do tego ostatniego; b) uwa|ane za dokonane przez dane paDstwo jedynie po jego otrzymaniu przez paDstwo, do którego zostaBo przesBane, lub, w zale|no[ci od przypadku, po jego otrzymaniu przez depozytariusza; c) w razie przesBania depozytariuszowi - uwa|ane za otrzymane przez paDstwo, dla którego byBo ono przeznaczone, dopiero z chwil, gdy paDstwo to zostaBo poinformowane przez depozytariusza zgodnie z artykuBem 77 ustpu 1 liter e). ArtykuB 79 Poprawianie bBdów w tekstach traktatów lub w ich uwierzytelnionych odpisach 1. Gdy po ustaleniu autentycznego tekstu traktatu paDstwa, które go podpisaBy, i umawiajce si paDstwa zgodnie stwierdzaj, |e zawiera on bBd, to bBd ten, je|eli nie postanowiBy one poprawi go w inny sposób, bdzie poprawiony: a) przez dokonanie odpowiedniej poprawki w tek[cie i parafowanie jej przez nale|ycie upeBnomocnionych przedstawicieli; b) przez sporzdzenie lub wymian dokumentu bdz dokumentów formuBujcych poprawk, której dokonanie zostaBo uzgodnione, bdz c) przez sporzdzenie poprawionego tekstu caBego traktatu w takim samym trybie, w jakim byB sporzdzony tekst oryginalny. 2. Je|eli chodzi o traktat, dla którego powoBano depozytariusza, ten ostatni powiadomi paDstwa, które umow podpisaBy, i umawiajce si paDstwa o bBdzie i o propozycji jego poprawienia, oraz okre[li odpowiedni termin, w cigu którego mo|na wnosi sprzeciw wobec proponowanej poprawki. Je|eli po upBywie tego terminu: a) nie wniesiono |adnego sprzeciwu, depozytariusz dokonuje i parafuje poprawk w tek[cie i sporzdza protokóB o poprawieniu tekstu oraz przekazuje jego odpis stronom i paDstwom uprawnionym do stania si stronami traktatu; b) sprzeciw zostaB wniesiony, depozytariusz komunikuje sprzeciw paDstwom, które traktat podpisaBy, i paDstwom umawiajcym si. 3. zasady wyra|one w ustpach 1 i 2 maj zastosowanie tak|e wtedy, gdy autentyczny tekst zostaB sporzdzony w dwóch lub wicej jzykach i oka|e si, |e midzy poszczególnymi tekstami zachodzi ró|nica, jak paDstwa, które traktat podpisaBy, oraz umawiajce si paDstwa zgodnie postanawiaj usun. 4. Poprawiony tekst zastpuje tekst wadliwy ab initio, chyba |e paDstwa, które traktat podpisaBy, i umawiajce si paDstwa postanowi inaczej. 5. Poprawienie tekstu traktatu, który zostaB zarejestrowany, notyfikuje si Sekretariatowi Narodów Zjednoczonych. 6. Gdy bBd zostaB wykryty w uwierzytelnionym odpisie traktatu, depozytariusz sporzdzi protokóB wprowadzajcy poprawk i przeka|e jego kopi paDstwom, które traktat podpisaBy, i umawiajcym si paDstwom. 17 ArtykuB 80 Rejestracja i publikacja traktatów 1. Traktaty po ich wej[ciu w |ycie bd przesyBane do Sekretariatu Narodów Zjednoczonych celem - zale|nie od okoliczno[ci - zarejestrowania ich lub wcignicia do ewidencji i wykazu oraz opublikowania. 2. Wyznaczenie depozytariusza stanowi upowa|nienie dla niego do wykonywania czynno[ci wymienionych w ustpie poprzednim. CZZ VIII POSTANOWIENIA KOCCOWE ArtykuB 81 Podpisanie Niniejsza konwencja bdzie otwarta do podpisania dla wszystkich paDstw bdcych czBonkami Narodów Zjednoczonych albo jakiejkolwiek organizacji wyspecjalizowanej lub Midzynarodowej Agencji Energii Atomowej albo bdcych stronami Statutu Midzynarodowego TrybunaBu Sprawiedliwo[ci oraz dla jakiegokolwiek innego paDstwa zaproszonego przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych do stania si stron konwencji, w nastpujcy sposób: do 30 listopada 1969 roku w Federalnym Ministerstwie Spraw Zagranicznych Republiki Austriackiej, a nastpnie do 30 kwietnia 1970 roku w GBównej Siedzibie Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku. ArtykuB 82 Ratyfikacja Niniejsza konwencja podlega ratyfikacji. Dokumenty ratyfikacyjne bd skBadane u Sekretarza Generalnego Narodów Zjednoczonych. ArtykuB 83 Przystpienie Niniejsza konwencja bdzie otwarta do przystpienia przez jakiekolwiek paDstwo nale|ce do którejkolwiek z kategorii wymienionych w artykule 81. Dokumenty przystpienia bd skBadane u Sekretarza Generalnego Narodów Zjednoczonych. ArtykuB 84 Wej[cie w |ycie 1. Niniejsza konwencja wejdzie w |ycie trzydziestego dnia po dniu zBo|enia trzydziestego pitego dokumentu ratyfikacyjnego lub przystpienia. 2. Dla ka|dego paDstwa ratyfikujcego konwencj lub przystpujcego do niej po zBo|eniu trzydziestego pitego dokumentu ratyfikacyjnego lub przystpienia, konwencja wejdzie w |ycie trzydziestego dnia po zBo|eniu przez to paDstwo swego dokumentu ratyfikacyjnego lub przystpienia. ArtykuB 85 Teksty autentyczne OryginaB niniejszej konwencji, której teksty: angielski, chiDski, francuski, hiszpaDski i rosyjski s jednakowo autentyczne, bdzie zBo|ony u Sekretarza Generalnego Narodów Zjednoczonych. Na dowód powy|szego ni|ej podpisani peBnomocnicy, nale|ycie upowa|nieni przez swoje rzdy, podpisali niniejsz konwencj. Sporzdzono w Wiedniu dnia dwudziestego trzeciego maja tysic dziewiset sze[dziesitego dziewitego roku. 18

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
KONWENCJA WIEDENSKA O PRAWIE TRAKTATOW
Konwencja wiedeńska o prawie traktatów
Konwencja Wiedeńska o Prawie Traktatów (23 05 1969)
konwencja wiedeńska o stosunkach dyplomatycznych
Konwencja Wiedenska
Konwencja Wiedeńska o stosunkach konsularnych
Konwencja Wiedeńska o stosunkach dyplomatyczych (18 04 1961 r )
Konwencja Wiedeńska o stosunkach dyplomatycznych
Dz U 1990 74 439 konwencja wiedeńska z 1969 roku
Konwencja wiedeńska o stosunkach konsularnych
Morawska E, Gałka K Standardy ochrony praw czlowieka w prawie europejskiej konwencji praw czlowiek
Za opóźnienia w budowie Stadionu Narodowego – podwyżki o prawie 300 , trzynastki i wysokie premie

więcej podobnych podstron