8955898716

kalendarz astronomiczny 2011

XI: 4^h16,5^m, +37°52’; 27

Rys. 3. Trasa planety karłowatej (1) Ceres na tle gwiazd gwiazdozbioru Wodnika w listopadzie 2011 r. (zaznaczone gwiazdy do 10^m)

kulesa w listopadzie i grudniu 2011 r. (zaznaczone gwiazdy do 10^m)

Słońca), można natomiast obserwować Neptuna jako „gwiazdę" o jasności 7,9^m.

Planeta karłowata (134340) Pluton znajduje się na niebie zbyt blisko Słońca i jest niewidoczna.

Wieczorem można obserwować planetę karłowatą (1) Ceres, świecącą w gwiazdozbiorze Wodnika (jasność 8,4^m—8,7^m): 7 XI: 23*30,7", -17°35*;

17    XI: 23*30,6'".-16°45’; 27 XI: 23*32,8". -15°42\

W listopadzie w pobliżu opozycji znajdują

jasne planetoidy (jaśniejsze od 9,0^m):

(15) Eunomia, (jasność 8,2^m—7,9^m): 7 4*25,8", +38°26‘; 17 4*05,7", +36°50\

(29) Amphitrite,

2*31,9", +22°59’; 17 2*13,8'", +21°52’.

Komety

Wieczorem wysoko na niebie w gwiazdozbiorze Herkulesa będzie można przy pomocy lornetek obserwować kometę C/2009 P1 (Garradd): 31 X:

17*37,6", +18°44', 7,9"; 10X1:17*33.6'", +19°00’, 7.8";

20 XI: 17*31,4'", +19°35\ 7.7"; 30 XI: 17*30,5'",

+20°32’_t 7,6'". Przewidywana średnica głowy komety wynosi 6’, czyli około jedną piątą średnicy tarczy Księżyca.

Należy pamiętać, że położenie komety, a zwłaszcza jej jasność, może się nieco różnić od przewidywanego. Zaleca się podejmować próby jej dostrzeżenia z dala od miasta, najlepiej w okresie nowiu Księżyca, czyli pod koniec listopada.

Meteory

Od 6 do 30 listopada promieniują meteory z roju Leonidów (LEO), związanego z kometą 55P/Tem-pel-Tuttle. Radiant meteorów leży w gwiazdozbiorze Lwa i ma współrzędne: rekt. 10*08", deki. +22°.

Główne maksimum aktywności przypada w tym roku

18    listopada o 3:40 UT. jednak możliwe jest wystąpienie innych maksimów. W obserwacjach meteorów będzie przeszkadzał Księżyc w ostatniej kwadrze.

• * *

1*23" Złączenie Merkurego z Wenus w odl. 2°.

3*04* Maksymalna libracja Księżyca (9,3°) w kierunku Marę Au-strale (oświetlone)

3*19*12" Gwiazda zmienna zaćmieniowa Algol {fi Per) osiąga minimum jasności. Jasność gwiazdy spada od 2,1^m do 3,4" [mapka zamieszczona w „UranO-PA” 5/2007J.

4^<505* Złączenie Neptuna z Księżycem w odl. 5°.

5*02*47" Gwiazda zmienna tj Aql (cefeida) osiąga maksimum jasności (3,5") [mapka zamieszczona w _nUranii-PA" 6/2007].

6*21* Złączenie Urana z Księżycem w odl. 5°.

7* Księżyc Saturna Tytan w maksymalnej elongacji wschodniej.

8*22*23" Gwiazda zmienna zaćmieniowa 1143 Cyg osiąga minimum jasności. Jasność gwiazdy spada od 5.9^m do 6,4" [mapka zamieszczona w _HUranii-PA" 1/2005].

9* Gwiazda zmienna długookresowa R Tri (miryda) (2*37,0'", +34° 16') osiąga maksimum jasności (6,2") [mapka zamieszczona w „Uranih-PA” 1/2008],

9*15* Złączenie Jowisza z Księżycem w odl. 4°.

9*17" Neptun nieruchomy w rektascensji.

11* Gwiazda zmienna długookresowa T Aqr (miryda) (20*49,9"", -5°09') osiąga maksimum jasności (7,7'") [mapka zamieszczona w „Uranit-PA" 3/2009].

11*11* Minimalna libracja Księżyca (3.3°) w kierunku krateru Schic-kard (oświetlony)

11*16*19*" Gwiazda zmienna ó Cep (cefeida) osiąga maksimum jasności (3.5") [mapka zamieszczona w_nUranii-PAⁿ5/2007].

13*06* Złączenie Merkurego z Wenus w odl. 2°.

14*09* Merkury w maksymalnej elongacji wschodniej od Słońca w odległości 22°45\

15* Księżyc Saturna Tytan w maksymalnej elongacji zachodniej.

17*01*06™ Gwiazda zmienna ó Cep (cefeida) osiąga maksimum jasności (3,5^m) [mapka zamieszczona w „Uranii-PA" 5/2007J.

17*19*12^m Gwiazda zmienna zaćmieniowa HU Tau osiąga minimum jasności. Jasność gwiazdy spada od 5,9" do 6,7*".

18*09* Maksymalna libracja Księżyca (9.2°) w kierunku Sinus Iri-dium (oświetlona)

19* Gwiazda zmienna długookresowa R And (miryda) (0*24,0", +38°35') osiąga maksimum jasności (6,9") [mapka zamieszczona w _nUrani'h-PA^H 4/2010].

19*03" Złączenie Marsa z Księżycem w odl. 8°.

19*04* Odkrycie gwiazdy 19 Sex (5.8") przy ciemnym brzegu Księżyca w ostatniej kwadrze, widoczne prawie w całej Pol-

5/2011 Urania - POSTĘPY ASTRONOMII 233