9178091067

ska do szkoły handlowej 1 gimnazjum... Ola udogodnienia młodzieży kolej uruchomiła pocięg ranny i popołudniowy ze Skarżyska do Radomia, Kielc i z powrotem, oddajęc dla młodzieży kilka wagonów....

X

2. Szkolnictwo órednie w okresie okupacji hitlerowskiej

Od pierwszych chwil nauczyciele skarżyscy .podjęli sabotowanie zarządzeń okupanta w sprawie wyeliminowania wychowania patriotycznego .Nie realizowano w całej fuzcięgłości poleceń dotyczęcych odebrania młodzieży podręczników języka polskiego, historii, geografii, śpiewników itp.

Oalszę formę było przemycanie zakazanych treści w przedmiotach dozwolonych, jak np. w Języku polskim, śpiewie i innych. Przykładem może być aresztowanie kierownika szkoły w Bzinku, którego w dniu 11 listopada 1942r. wywieziono do obozu za śpiewanie pieśni patriotycznych.

Oprócz tej formy tajnego nauczania, która ze względu na uczenie 9ię w polskich szkołach także dzieci volksdeutschów /do 1942 r./ i kolaborantów, trzeba było przejść na nauczanie małych grup w kompletach,co do członków których miano zaufanie, że będę przestrzegać tajemnicy. Było to również działanie ryzykowne, ale równocześnie ze względu na małe grupy dawało duże efekty dydaktyczne i wychowawcze. Nauka odbywała eię w mieszka-niach nauczycieli lub, na zmianę, w mieszkaniach uczniów. Na terenie miasta były to komplety raczej samodzielne, bez przynależności do Tajnej Organizacji Nauczycielskiej. Ekwiwalentem za tę pracę nauczycieli były dobrowolne opłaty w pienlędzach lub naturze ze strony rodziców uczniów.Spo-radycznie wspomagała finansowo nauczycieli za udział w tajnym nauczaniu bliżej niezidentyfikowana organizacja.

Działalność w zakresie tajnego nauczanie prowadzili niżej wymienieni nauczyciele: Zygmunt Przybyłow9ki, Weronika Herdan, Henryk Grzebyk,Henry-ka Grzebyk, Maria Danuchta, Bronisław Leśniak, Hanna Miłeszewska, Danina Zięba, Helena Syryńska, Helena Sułek, Anna Wojciechowska, Danina Gromska, Tadeusz Gromski, Tadeusz Barański, Maria Olszewska, Władysława Surowiec, Marla Dedlikowska, Marie Kaczek, Stanisława Erbel.

W dniu 1 września 1939 r. istniały na terenie Skarżyska-Kamiennej ne-stępujęce szkoły średnie: Prywatne Koedukacyjne Gimnazjum im. A. Witkowskiego, 3-kla8owa Prywatna Szkoła Handlowa, Prywatna Szkoła Rzemieślniczo--Przemysłowa, Gimnazji;^ Przemysłowe Państwowej Fabryki Amunicji oraz Publiczna Średnia Szkoła, , _rwodowa. Z wyjętkiem Szkoły Handlowej i Szkoły Zawodowej - pozostałe posiadały własne budynki. Tak jak w wypadku szkół powszechnych, tak również i te obiekty zostały zajęte przez wojsko.

W budynku Gimnazjum im. A. Witkowskiego przy ul. Konarskiego po oddziałach frontowych zlokalizowana została grupa Wehrmachtu⁷, od 1942-1943 r. budynek zajmowali kolejarze niemieccy, a od 1944 r. znów wojsko. Budynek

x/ Część w opracowaniu autorskim D. Rella.

226