Podstawowe materiały i wyroby budowlane. Drewno i tworzy wa drzewne. Dr inż. Mariusz Gaczek
Wady drewna jako materiału:
• anizotropowa budowa - np. różna wytrzymałość wzdłuż i w poprzek włókien, różne moduły sprężystości w kierunkach podłużnym, promieniowym, i stycznym,
• higroskopijność,
• możliwość odkształceń pod wpływem zmian wilgoci (skurcz i pęcznienie),
• palność,
• podatność na korozję biologiczną (owady i grzyby),
• liczne wady surowca wynikające z morfologicznej budowy drzew,
• duże straty drewna w procesie pozyskiwania surowca i obróbki.
Uwaga!
Pomimo palności, elementy drewniane zachowują w ogniu dłużej swą wytrzymałość niż na przykład elementy metalowe. Podczas gdy elementy metalowe na skutek wysokiej przewodności cieplnej szybko się rozgrzewają i znacznie rozszerzają tracąc w związku z tym zdolność do przenoszenia obciążeń, to w przypadku drewna następuje pod wpływem ognia stosunkowo powolne, stopniowe jego zwęglanie. Płonące drewno pokry wa się izolacyjną warstwą, która jest złym przewodnikiem ciepła i opóźnia przenikanie ciepła w głąb materiału, chroniąc w ten sposób jego partie wewnętrzne i utrudniając jego przepalenie. W ogniu konstrukcje drewniane załamują się stopniowo i powoli, co stwarza dogodne warunki ratownicze [7],
3. Wybrane właściwości drewna 3.1. Gęstość drewna
Gęstość drewna zależy m.in. od gatunku, wilgotności, położenia drewna w pniu (biel, twardziel, drewno wczesne, drewno późne) i miejsca jego pozyskiwania (klimat, warunki wzrostu itp.). Bardzo duży wpływ na gęstość drewna ma jego wilgotność. Dlatego gęstość tą podaje się najczęściej dla wilgotności 15% (stan powietrznosuchy) [2], [3],
Tablica 2. Gęstość wybranych gatunków drewna (przy wilgotności drewna 15%) [2], [3], [4],
Gatunek |
Gęstość, kg/m3 |
Gatunek |
Gęstość, kg/m3 |
Sosna pospolita |
520 |
Jesion |
750 |
Świerk |
470 |
Buk |
730 |
Jodła |
450 |
Olcha |
530 |
Modrzew |
690 |
Brzoza |
650 |
Dąb |
710 |
Klon |
660 |
Wiąz |
680 |
Topola |
450 |
Grab |
830 |
Osika |
440 |
3.2. Pęcznienie i skurcz
Pęcznienie i skurcz drewna powstają w wyniku zmiany objętości włókien drewna (ścianek komórkowych) wywołanej zmianami wilgotności. Pod pojęciem pęcznienia rozumie się zwiększenie objętości drewna wywołane wzrostem jego wilgotności. Skurcz natomiast jest zmniejszeniem objętości drewna wskutek
5