o Uchwala TK z 17 III 1993 r., W 16/92 (eksperyment medyczny) o Orzeczenie TK z 13 VII 1993 r„ P 7/92 (osoba bezrobotna) o Orzeczenie SN z 25 IV 1989 r., I CR 143/98 (dobro osobiste) o Konstytucja z 1997 r. - wyrażona w Konstytucji expressis verbis
Wymagana zgoda lekarska (zasada demokratycznego państwa prawa) - „zabieg bez zgody" człowiek przedmiotem badań i obiektem eksperymentalnym -> eksperyment badawczy bez zgody osoby zainteresowanej nie może zostać przeprowadzony
Orzeczenie z 1993 r. (osoba bezrobotna) -> minimum egzystencji żeby żyć (jeżeli to nie jest spełnione to jest naruszana godność człowieka -> dotyczyło to sprawy kiedy osoba bezrobotna traci w pewnym momencie prawo do zasiłku z tego względu że zanim została osoba bezrobotną nie podlegała umowy o pracę ale prowadziła własną działalność gospodarczą Art. 23 nie zawiera pojęcia „godności"
Godność osobowa
• Art. 30 Konstytucji
Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanow anie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych
• Preambuła do Konstytucji in fine
Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywamy, aby czynili to, poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospolitej Polskiej.
Godność osobowościowa
• Art. 33 ust. 2 (uzyskiwanie godności publicznych)
• Art. 178 ust. 2 (godność urzędu sędziego)
• Art. 195 ust. 2 (godność urzędu sędziego TK)
• Art. 205 ust. 3 (godność urzędu Prezesa NIK)
• Art. 209 ust 3 (godność urzędu RPO)
• Art. 214 ust. 2 (godność fiinkcji członka KRRiTV)
Funkcje art. 30 Konstytucji
1. Otwarcie Konstytucji na porządek prawno naturalny.
2. Ustanowienie podstawowej wartości determinującej proces wykładni i stosowania Konstytucji.
3. Wyznaczenie systemu i zakresu szczegółowych praw i wolności jednostki.
4. Formułowanie podmiotowego prawa jednostki odrębnej treści praw nej.
-ź Źródło praw i wolności jednostki (z art. 30 wynikają). Ale nie wszystkie prawa wynikają z godności (na pewno prawa ściśle osobiste są związane, ale nie wszystkie: prawo do zaskarżenia orzeczenia sądowego).
Godność jako prawo podmiotowe
• Argumenty za:
o Art. 30 - nakaz poszanowania i ochrony o Rozdz. II dotyczący praw i wolności o Art. 233 ust. 1 - wymieniona w grupie praw i wolności
• Argumenty przeciw:
o Problem definicji, trudność z konkretyzacją roszczenia o Jest źródłem praw i wolności (pierwotna wobec nich)
Art. 30 Konstytucji jako wzorzec kontroli
Czy skargę konstytucyjną można oprzeć wyłącznie na art. 30 Konstytucji?