117828155

Na potrzeby analizy opisywanej w niniejszym rozdziale połączono niskotemperaturową chromatografię cienkowarstwową (LT-TLC-MS) w normalnym układzie faz (adsorbent - żel krzemionkowy) z chromatografią cieczową w układzie z odwróconymi fazami (kolumna Cl8). Suma rozdzielonych pasm chromatograficznych pokazanych na rys. 56, 58 i 60 jest większa niż na densytogramie (rys. 54). Tak więc, stosowanie wariantu dwuwymiarowego (2D LT-TLC-LC-MS) dostarcza dokładniejszych informacji na temat składu złożonej mieszaniny, niż w przypadku wariantu jednowymiarowego. Uzyskane wyniki dla badanej próbki olejku Salvia Iavandulifolia można traktować jako unikalne fingerprinty, zwłaszcza w przypadku braku substancji wzorcowych, co często jest wystarczające nawet do badań fitochemicznych.

Jeżeli spektra masowe zostaną poddane głębszej analizie (rys. 57a-d, 59a-d i 61 a-c), to wówczas zauważymy w nich obecność pewnych sygnałów, które są charakterystyczne praktycznie dla wszystkich widm pochodzących z trybu (2D LT-TLC-LC-MS), natomiast są nieobecne w widmach wariantu jednowymiarowego (ID LT-TLC-MS) (rys. 55a-c). Te sygnały prawdopodobnie mogą być związane z jednostką izoprenową, a ich wartości m/z są równe 71, 87, 89 i 126. Sygnały te można prawdopodobnie przypisać następującym jonom: [CsHg + H + He]\ [CsH₈ + H2O + H]⁺, [C₅H₈ + H₂0 + H + He] \ [C₅H₈ + H + He + MeOH]⁺. Z tej obserwacji wynika również, że wariant dwuwymiarowy jest bardziej destrukcyjny od wariantu jednowymiarowego.

Wiele terpenów w wyniku jonizacji może dostarczyć bardzo podobne widma masowe, ze względu na podobieństwa strukturalne, czy sposób fragmentacji. W związku z tym identyfikacja terpenów oparta wyłącznie na interpretacji widm masowych nie jest zbyt dokładna, zwłaszcza w przypadku złożonych mieszanin. Jak wynika z literatury [134], olejki eteryczne pochodzące z rodzaju Sahia są stosunkowo bogate w diterpenoidy typu abietanu, o masach cząsteczkowych zawartych w przedziale od 240 do 344 Da (Tab. 12.) oraz w triterpenoidy o odpowiednich masach cząsteczkowych w przedziale od 427 do 473 Da. Można więc przypuszczać, że liczne sygnały obecne w widmach masowych pochodzą z fragmentacji tych cięższych frakcji. Ponadto można spekulować, że sygnał o wartości m/z = 316 (obecny na rys. 57b, 59d i 61c) może pochodzić od jonu [344 - CO]⁴ lub [344 + He - 2CH3]⁺, natomiast sygnał m/z = 350 (obecny na rys. 57c i 61c) może pochodzić od jonu [344 + H + He + H₂0 -CHa]\ W większości widm masowych obserwowany jest sygnał przy wartości m/z = 305 (rys. 57a, b, c; 59 a, d, i 61a, c), który prawdopodobnie może pochodzić od jonów

129