117828297

kolumny chromatograficznej, tak aby pompy próżniowe spektrometru nadążyły z utrzymaniem niskiego ciśnienia wewnątrz aparatu. Obecnie w układach GC/MS z reguły stosuje się tylko kolumny kapilarne, dla których separatory molekularne nie są wymagane. Wynika to z faktu, że natężenie przepływu gazu nośnego przez kolumnę kapilarną jest na tyle małe, że można je połączyć ze źródłem jonów spektrometru masowego bezpośrednio za pomocą dławika ciśnienia w postaci wąskiej kapilary wykonanej z kwarcu. W ten sposób zapewniony jest niezbędnych spadek ciśnienia na odcinku od chromatografu do źródła jonów spektrometru. Kolejny sposób połączenia polega na wprowadzeniu części eluatu z kolumny do spektrometru mas, przy czym druga część może przechodzić przez inny detektor chromatograficzny. Takie rozwiązanie możemy stosować dla kolumn kapilarnych i pakowanych.

Drugi istotny problem techniczny związany z konstrukcją obu przyrządów wynika z konieczności rejestracji widm współbieżnie z elucją składników z kolumny chromatograficznej. Dlatego obecnie tradycyjne, elektromagnetyczne analizatory jonów zastępuje się zminiaturyzowanymi kwadrupolowymi analizatorami spektrometrycznymi lub detektorami działającymi na zasadzie „pułapki jonów”. W obu rozwiązaniach rozdzielenie jonów ze względu na stosunek ich masy do ładunku odbywa się na zasadzie działania szybkozmiennych pól magnetycznych. Czas przemiatania można wówczas skrócić do mikrosekund, co pozwala na otrzymanie wielu widm w obrębie jednego pasma chromatograficznego [40, 41, 47, 48].

Zasada działania spektrometrii mas polega na jonizacji cząsteczek lub atomów, a następnie na ich rozpadzie na fragmenty charakterystyczne dla cząsteczek tych substancji i analizie powstających jonów (detekcji liczby i stosunku masy do ładunku (m/ź) powstających jonów).

M + e’ —»► M⁴ + 2e~

Jon molekularny Mf może ulec rozpadowi, odszczepiając cząsteczkę obojętną, kation lub rodnik:

M^f’ —» A⁺* + B

\T -> A^f + B^#

gdzie: A" - kation fragmentaryczny; A - fragmentaryczny kation rodnikowy; B - cząsteczka obojętna; B‘- rodnik.

Fragmenty te, charakteryzujące się właściwym dla nich stosunkiem masy do ładunku (m/z), są rozdzielane w polu elektrostatycznym i magnetycznym. Jeżeli w

35