1464646763

WPROWADZENIE

Problematyka bezpieczeństwa i higieny pracy (bhp) nie należy do najważniejszych obszarów badawczych dotyczących zarządzania.¹ Zaledwie 1% realizowanych badań jest związanych z tą tematyką.² Statystyki są bardzo niekorzystne, zwłaszcza w aspekcie wysokich społecznych i finansowych kosztów związanych z bhp. Analizy ekonomiczne dotyczące warunków pracy i ich skutków prowadzone są od lat. Całkowite koszty związane z niewłaściwymi warunkami pracy w krajach Unii Europejskiej szacuje się na 2,8% PKB.³

Wśród priorytetów badawczych z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy w Unii Europejskiej znalazły się badania dotyczące kształtowania kultury prewencji poprzez wprowadzanie zarządzania bhp, wzmocnienie roli społecznej odpowiedzialności biznesu, rozpowszechnianie odkryć nauki oraz przykładów dobrej praktyki.⁴ Podstawowym filarem globalnej strategii w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy jest budowanie i utrzymywanie kultury bezpieczeństwa i higieny pracy na poziomie krajowym oraz stosowanie podejścia systemowego do problematyki bhp na poziomie organizacyjnym.⁵

Kultura bezpieczeństwa i higieny pracy jest elementem ogólnej kultury bezpieczeństwa organizacji. Termin kultura bezpieczeństwa po raz pierwszy zastosowany został przez Agencję Energii Atomowej, która wydała raport o katastrofie w Czarnobylu.⁶ Kultura bhp jest traktowana jako składnik kultury organizacyjnej i społecznej⁷ oraz

5

1

J. Barling, C. Loughlin, K. Kelloway, Development and test of a model linking safety-specific trans-formational leadership and occupational safety „Journal of Applied Psychology" 2002 Vol. 87, pp. 488-496.

2

   J. Mullen, lnvestigating factors that influence individual safety behavior at work „Journal of Safety Research" 2004 Vol. 35, No. 3, pp. 275-285.

3

   M. Pęciłło, Skuteczność procesów zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy a korzyści ekonomiczne przedsiębiorstwa „Bezpieczeństwo Pracy" 2005 nr 11(410), s. 18-21.

4

   Report on the priorities for Occupational safety and Heath research in the EU25. Working paper. Eu-ropean Agency for Safety and Health at Work. Bilbao, Spain 2004.

5

   Global Strategy on Occupational Safety and Health, International Labour Organization, Geneva 2004.

6

   Summary report on the past-accident reuiew meeting on the Czernobyl Accident. Safety Series 75-

7

INSAG-1. International Safety Advisory Group. International Atomie Energy Agency, IAEA, Vienna, Austria 1986; Safety Culture, Safety Series No 75-INSAG-4, International Nuclear Safety Advisory Group, International Atomie Energy Authority, IAEA, Vienna, Austria 1999.