• rozporządzeniu Rady (WE) Nr 21/2004 z dnia 17 grudnia 2003 r., ustanawiającym system identyfikacji i rejestracji owiec i kóz oraz zmieniającym rozporządzenie (WE) Nr 1782/2003 oraz dyrektywy 92/102/EWG i 64/432/EWG (Dz. Urz. UE L 5 z 09.01.2004 r., s. 8);
• rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 504/2008 z dnia 6 czerwca 2008 r., wykonującym dyrektywy Rady 90/426/EWG i 90/427/EWG w odniesieniu do metod identyfikacji koniowatych (Dz. Urz. UE L 149 z 7.06.2008 r., s. 3).
Podmiotem odpowiedzialnym za identyfikację i rejestrację bydła (mlecznego i mięsnego), owiec i kóz oraz świń jest Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). System Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt (IRZ) umożliwia śledzenie przemieszczeń zwierząt, co pozwala wykryć ewentualne drogi rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych. Identyfikacja zwierząt jest jednym z warunków, pozwalających na dostęp zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego do rynków Unii Europejskiej, a także daje gwarancję bezpieczeństwa żywności, umożliwiając w razie potrzeby identyfikację miejsca pochodzenia żywności. Na system IRZ składają się:
• rejestr zwierząt gospodarskich oznakowanych i siedzib stad tych zwierząt (Centralna Baza Danych);
• znaki identyfikacyjne: kolczyki (bydło, owce, kozy i świnie) lub tatuaż (owce i świnie);
• paszporty bydła;
• księgi rejestracji, prowadzone przez posiadacza w siedzibie stada odrębnie dla poszczególnych gatunków zwierząt;
• dokumentacja przewozowa (w przypadku owiec i kóz).
Identyfikacją i rejestracją koni hodowlanych zajmują się związki hodowców lub podmioty, prowadzące księgi hodowlane dla danej rasy. W przypadku pozostałych koniowatych czynności te wykonuje Polski Związek Hodowców Koni. Podstawowym dokumentem, stwierdzającym pochodzenie konia, jest „Paszport konia”. Konie identyfikuje się poprzez sporządzenie opisu słownego i graficznego, zamieszczonego w paszporcie oraz oznaczenie zwierzęcia za pomocą transpondera (mikroczipa).
Pozostałe zwierzęta gospodarskie, tj. drób, zwierzęta futerkowe i pszczoły, podlegają oznakowaniu tylko do celów hodowlanych (populacja aktywna). Świnie hodowlane poddawane ocenie wartości użytkowej są również trwale indywidualnie znakowane poprzez tatuowanie uszu lub założenie kolczyka.
Zwierzęta jeleniowate nie podlegają rejestracji i identyfikacji określonej przepisami prawa. Do celów identyfikacji zwierząt na fermach jeleni i danieli hodowcy wprowadzili dobrowolny system znakowania zwierząt - kolczyk z numerem stada oraz numerem indywidualnym. Na niektórych wzorowo prowadzonych fermach
18