1468551370

C

1. Ogólna charakterystyka praw własności intelektualnej

•    odkryć naukowych;

•    wzorów przemysłowych;

•    znaków towarowych i usługowych, jak również do nazw handlowych i oznaczeń handlowych;

•    ochrony przed nieuczciwą konkurencją,

•    wszelkich innych praw dotyczących działalności intelektualnej w dziedzinie przemysłowej, naukowej, literackiej i artystycznej.

Z uwagi na kierunek rozwoju współczesnej gospodarki rynkowej, zmierzającej coraz częściej w stronę modelu gospodarki opartej na wiedzy, której nieodłącznymi elementami są kapitał ludzki i efekty jego pracy, zakres przedmiotowy pojęcia „własność intelektualna” poszerza się. Bardzo często obejmuje się tym pojęciem wszystko, co ma charakter niematerialny i jest wytworem pochodzącym od człowieka, jak np. reputacja, siła atrakcyjna przedsiębiorstwa (goodwill), know-how czy domeny internetowe jako elementy odróżniające przedsiębiorców działających w internecie. Na tle polskich uregulowań prawnych można zaryzykować twierdzenie, że prawo własności intelektualnej to zarówno prawa regulowane przepisami ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn. Dz.U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.), jak i prawa własności przemysłowej unormowane przepisami ustawy z 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (tekst jedn. Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm.). Wspólną cechą praw należących do kategorii praw własności intelektualnej jest to, że ich przedmiotem jest dobro niematerialne o charakterze intelektualnym, prawa zaś pozwalające na korzystanie z tych dóbr mają charakter skutecznych erga omnes praw podmiotowych¹.

Istnieją oczywiście również dobra intelektualne, będące wytworem działalności człowieka, które - z racji braku twórczego charakteru - nie mogą być uznane za utwory w rozumieniu prawa autorskiego lub za rozwiązania bądź oznaczenia, o których mowa w Prawie własności przemysłowej. Tego rodzaju rezultaty twórczej działalności człowieka nie są jednak pozbawione ochrony - na gruncie prawa polskiego chronione są przez odrębne akty prawne. Tytułem przykładu można wskazać chociażby takie rezultaty ludzkiej twórczości jak bazy danych czy odmiany roślin. Za objęte zakresem pojęcia „własność intelektualna” należy uznać w konsekwencji zbiór uprawnień (praw) sui generis twórców baz danych, przyznanych im na mocy przepisów ustawy z 27 lipca 2001 r.

1

Podobnie G. Jyż, A. Szewc, Prawo własności przemysłowej, Warszawa 2011, Legalis/el.