Andrzej Pogorzelski Materiały pomocnicze do studiowania przedmiotu FINANSE PRZEDSIĘBIORSTWA
operacyjne budowle, maszyny, urządzenie, środki transporty, zapasy materiałów itp.- czyli kapitał zmienia postać z pieniądza na zasoby rzeczowe. Sytuację taką można interpretować jako okresowe zamrożenie środków pieniężnych w rzeczowych zasobach (aktywach) operacyjnych. Kapitał w postaci rzeczowej umożliwia prowadzenie działalności operacyjnej zmierzającej do jego wzrostu - ale w tej postaci nie może spełniać tych funkcji, które pełni pieniądz, w tym funkcji środka płatniczego. Czyli inwestowanie w operacyjne aktywa rzeczowe może zagrażać zdolności przedsiębiorstwa do spłacania zobowiązań ! Dlatego czasem się twierdzi, że sednem zarządzania finansami przedsiębiorstwa jest godzenie okresu zamrażania pieniędzy w zasobach (aktywach) niepieniężnych z terminami wymagalności zobowiązań (długów).
Powyższe można uogólnić następująco:
• przedsiębiorstwa muszą inwestować w aktywa (zasoby) operacyjne żeby osiągnąć efekt w postaci przyrostu (zysk netto) kapitału dla właścicieli,
• wielkość i struktura inwestycji operacyjnych, a potem decyzje finansowe w ramach prowadzonej działalności operacyjnej, muszą zapewnić przedsiębiorstwu utrzymanie
• zatem w finansach przedsiębiorstwa należy stosować dwa nadrzędne kryteria podejmowania decyzji i oceniania skutków podjętych decyzji: efektywność i wypłacalność.
Efektywność - mierzalna i stopniowalna cecha przedsiębiorstwa, wyrażana relacją różnie rozumianych efektów do kategorii interpretowanych jak źródła tych efektów.
Wypłacalność - cecha przedsiębiorstwa, wyrażająca jego zdolność do spłacania w terminie wymagalnych zobowiązań, mierzona relacją różnie rozumianych zasobów płatniczych do tych zobowiązań.
Odpowiedni stopień efektywności zapewnia przedsiębiorstwu wzrost ilościowy i rozwój jakościowy, a w tym odpowiedni zwrot (patrz definicja na s. 8) dla właścicieli.
Wypłacalność przedsiębiorstwa oznacza jego zdolność do przetrwania.
Oceny sytuacji ekonomiczno - finansowej przedsiębiorstwa, mimo, że bazują na danych historycznych, w mniejszym lub większym stopniu wiązane są z przyszłością, czyli z pytaniem: jak będzie ? Z kolei planowanie finansowe jest z definicji projekcją stanu przyszłości. A przyszłość to niepewność albo ryzyko.
Ryzyko można interpretować jako możliwość lub prawdopodobieństwo wystąpienie sytuacji niekorzystnej. W rozpatrywanym kontekście będzie to możliwość lub prawdopodobieństwo wystąpienie strat lub zysków niższych niż oczekiwano oraz możliwość lub prawdopodobieństwo upadłości przedsiębiorstwa z powodu nie spłacenia zobowiązań. Zatem poprzednie stwierdzenia dotyczące kryteriów podejmowania decyzji ekonomiczno finansowych oraz oceniania skutków podjętych decyzji należałoby uzupełnić - te kryteria to:
• efektywność i ryzyko nieefektywności (albo, upraszczając ryzyko operacyjne),
• wypłacalność i ryzyko niewypłacalności (ryzyko finansowe).
3. Cele i metody oceny inwestycji operacyjnych_
Pojęcie, cele i klasyfikacje inwestycji. Finansowa charakterystyka operacyjnych przedsięwzięć inwestycyjnych (OPI). Pojęcia: stopa zwrotu i okres zwrotu wydatków. Metody dyskontowe oceny efektywności OPI - zaktualizowana wartość netto. Wybrane aspekty oceny ryzyka przedsięwzięć inwestycyjnych._
11