1800320502

Andrzej Pogorzelski Materiały pomocnicze do studiowania przedmiotu FINANSE PRZEDSIĘBIORSTWA

I to właśnie ze względu na przedmiot finansowania w teorii i praktyce rozróżnia się:

•    finansowanie rozwoju przedsiębiorstwa, a konkretniej finansowanie planowanych przedsięwzięć inwestycyjnych.

•    finansowanie bieżącej działalności operacyjnej.

Powyższy podział w znacznym stopniu pokrywa się z podziałem finansowania według horyzontu czasowego, którego dotyczy -tzn. z podziałem odpowiednio na finansowanie:

•    długoterminowe, czyli przez okres dłuższy niż rok,

•    krótkoterminowe, czyli przez okres do jednego roku.

Z punktu widzenia „lokalizacji” podmiotów dostarczających kapitał rozróżnia się finansowanie:

•    zewnętrzne, czyli pochodzące z zewnątrz przedsiębiorstwa,

•    wewnętrzne, czyli wykreowane wewnątrz przedsiębiorstwa.

W odpowiednich decyzjach przedsiębiorstwa największe znaczenie ma podział finansowania według charakteru i zakresu praw, jakie mają dawcy kapitału. Z tego punktu widzenia rozróżnia się finansowanie:

•    własne, czyli pochodzące od właścicieli,

•    obce, czyli pochodzące od wierzycieli.

Duże znaczenie podziału źródeł finansowania na własne i obce wynika również z tego, że jest on wykazywany w obligatoryjnym sprawozdaniu finansowym - bilansie. Stan pasywów na dzień bilansowy z ich podziałem na kapitał własny i zobowiązania (kapitał obcy) można interpretować jako obraz skutków wcześniejszych decyzji finansowych. Oceniając bilansową strukturę pasywów za pomocą odpowiednich metod analizy finansowej weryfikuje się poprawność tych decyzji.

Wszystkie możliwe lub wybrane instrumenty finansowania przedsiębiorstwa w literaturze przedmiotu są zwykle prezentowane z podziałem na własne i obce, czyli podziałem nawiązującym do pytania: kto i na jakich warunkach wniósł - lub może wnosić - kapitał do przedsiębiorstwa ?

4.3. Podstawowe cechy kapitałów własnych 4.3.1. Istota kapitałów własnych

Poniższa charakterystyka kapitału własnego dotyczy głównie sytuacji, w których własność kapitału i gospodarcze zarządzanie kapitałem są rozgraniczone - czyli sytuacji, w której właściciel (właściciele) i przedsiębiorstwo są w sensie prawnym odrębnymi podmiotami.

Kapitał własny to równowartość tych zasobów (aktywów), które wnieśli do przedsiębiorstwa właściciele - i mają z tego tytułu określone prawa. Najogólniej biorąc kapitał własny wnoszony jest przez właścicieli na następujących warunkach:

•    na czas nieokreślony, co w praktyce oznacza długoterminowo - kapitał własny jest długoterminowym źródłem finansowania.

•    bez prawa (w zasadzie) jego wycofania - dopóki przedsiębiorstwo kontynuuje działalność,

•    z prawem do dysponowania (z pewnymi ograniczeniami) finalnym efektem działalności przedsiębiorstwa - zyskiem netto,

•    z prawem wpływania (w określonym zakresie i zgodnie z odpowiednimi procedurami) na decyzje zarządów przedsiębiorstw.

Możliwe, ogólnie biorąc, decyzje w zakresie podziału zysku netto to:

•    wypłata w całości właścicielom,

•    pozostawienie w całości w przedsiębiorstwie na jego dalszy rozwój - mówi się wtedy o zysku zatrzymanym.

•    wypłacenie części zysku netto i zatrzymanie pozostałej części w przedsiębiorstwie.

Z powyższego wynika, że inwestorzy (właściciele) wnoszą kapitał do przedsiębiorstwa z zastosowaniem dwóch grup instrumentów:

•    wpłacając własne pieniądze, co można określić jako wniesienie kapitału bezpośrednio,

18