1800320518

14

Sposoby działania umysłu i metody ich badania: Poznan 18-19 kwietnia 2008

Sposoby działania umysłu i metody ich badania

Architektury kognitywne, czyli jak zbudować sztuczny umysł

Włodzisław Duch

Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej

Architektury kognitywne są próbą stworzenia modeli komputerowych integrujących wiadomości o działaniu umysłu. Ich zadaniem jest implementacja konkretnych schematów działania funkcji poznawczych umożliwiająca testowanie działania na szerokiej gamie zagadnień. Niektóre z nich zostały opracowane w celu symulacji procesu komunikacji pomiędzy człowiekiem i złożonymi maszynami (HCI, Human-Computer Interfaces), odtwarzając czasy reakcji oraz różne psychofizyczne zależności. Możliwe jest tu zarówno ujęcie symboliczne, w postaci reguł (ACT-R), ale istnieją też projekty (4CAPS), które próbują powiązać procesy poznawcze z aktywacją modułów reprezentujących konkretne obszary mózgu, widoczne w eksperymentach z fMRI. Dużą grupę stanowią architektury oparte na podejściu logicznym, które mają na celu symulację wyższych czynności poznawczych, przede wszystkim procesów myślenia i rozumowania. Niektóre z projektów rozwoju architektur poznawczych skupiają większe grupy badawcze działające od 30 lat. Ogólnie architektury kognitywne podzielić można na 3 duże grupy: architektury symboliczne (oparte na funkcjonalnym rozumieniu procesów poznawczych); emergentne, oparte na modelach koneksjonistycznych; oraz hybrydowe, wykorzystujące zarówno modele neuronowe jak i reguły symboliczne. W ostatnich latach znacznie wzrosło zainteresowanie architekturami inspirowanymi przez wyniki neuronauk (BICA, Brain Inspired Cognitive Architectures). Jakie wyzwania należy postawić przed takimi programami, jak oceniać postępy w ich rozwoju, czego nam brakuje do stworzenia szczegółowych modeli umysłu? Krytyczny przegląd istniejących architektur kognitywnych, ich ograniczeń i możliwości pozwala na sformułowanie ogólnych wniosków dotyczących kierunków ich rozwoju oraz wysunięcie własnych propozycji architektury hybrydowej.

Bibliografia:

1. Duch, W., Oentaryo R. J., Pasąuier M. (2008). Cognitive architectures: where do we go from here? W: R Wang, B. Goertzel, S. Franklin (red.), Artificial General Intelligenee. IOS Press, s. 122-136.