1864814473

Wpływ rezerw na sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa 263

W literaturze występuje również podział rezerw na rezerwy na zobowiązania, na utratę wartości aktywów i kapitałowe (Klimczak, 2010, s. 145). Rezerwy na zobowiązania i kapitałowe zostały już opisane. Rezerwy na utratę wartości aktywów dotyczą zmian zachodzących w wartościach składników majątkowych posiadany ch przez jednostki gospodarcze. W ramach tej kategorii można wyodrębnić wynikowe rezerwy na utratę aktywów (ich utworzenie i wykorzystanie następuje w tym samym czasie, w którym następuje zdarzenie, wskutek którego składnik majątkowy traci swoją wartość) oraz kapitałowe rezerwy na utratę wartości aktywów (tworzone są podczas wzrostu wartości składnika aktywów, natomiast ich wykorzystanie następuje w późniejszym terminie).

3. Tworzenie i rozwiązywanie rezerw

Według Gmytrasiewicz i Kierczyńskiej (2007, s. 8): „...tworzenie rezerw w rachunkowości bez względu na sposób ich interpretacji, rodzaj i przyczyny tworzenia, związane jest z ryzykiem gospodarczym, a głównym powodem ujmowania rezerw w księgach rachunkowych są procedury identyfikowania i szacowania ryzyka”. W opinii Szczepankiewicz (2012, s. 63): „... rezerwy tworzy się w związku ze zdarzeniami związanymi bezpośrednio z działalnością operacyjną, z operacjami finansowymi oraz z innym ryzykiem niż ogólne ryzyko prowadzenia działalności operacyjnej”.

Tworzenie rezerw jest uzależnione od rodzaju prowadzonej działalności i ma indywidualny charakter. Zgodnie z art. 35 ustawy o rachunkowości tworzy się je na:

-    pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytułu udzielonych gwarancji, poręczeń, operacji kredytowych, skutków toczącego się postępowania sądowego,

-    przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów jednostka jest zobowiązana do jej przeprowadzenia lub zawarto w tej sprawie wiążące umowy, a plany restrukturyzacji pozwalają w sposób wiary godny oszacować wartość tych przyszłych zobowiązań (Dz. U. z 2002 r., nr 176, poz. 694 z późn. zm).

W myśl postanowień MSR 37 rezerwy można tworzyć, gdy zostaną spełnione łącznie trzy warunki (Dz. Urz. UE L z 2008 r., nr 320/241):

-    przedsiębiorstwo obciążone jest prawnym bądź zwyczajowym obowiązkiem, który wynika ze zdarzeń przeszłych,

-    występuje prawdopodobieństwo, iż wypełnienie obowiązku będzie skutkować wypływem środków finansowych, co spowoduje zmniejszenie korzyści ekonomicznych,