W wielu krajach Unii Europejskiej toczy się obecnie dyskusja na temat przyszłego kształtu polityki wobec obszarów wiejskich. Wiąże się ona z przygotowywaniem nowego budżetu na lata 2014-2020 i dyskusją na temat miejsca jakie powinna w nim zajmować polityka rozwoju lokalnego (w tym rozwoju obszarów wiejskich).
W Polsce publiczna dyskusja o przyszłości wsi ogranicza się zwykle do kwestii rozwoju rolnictwa, pozostałym problemom związanym z rozwojem obszarów wiejskich poświęca się zazwyczaj mniej uwagi. W dodatku głos w tej dyskusji zabierają najczęściej eksperci i politycy, natomiast bardzo rzadko jest w niej słyszalny głos samych mieszkańców wsi.
Podejmując pod koniec 2008 roku inicjatywę przeprowadzenia debaty „Pytania o przyszłość polskiej wsi”, Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich chciało zmienić ten stan rzeczy i sprawić, że głos społeczności wiejskich zostanie usłyszany. Dlatego stworzyliśmy różnym środowiskom możliwość uczestniczenia w debatach na poziomie regionalnym, a następnie zaprezentowania i podsumowania głosów w dyskusji w konferencji ogólnopolskiej.
Zdajemy sobie jednak sprawę, że osoby i organizacje działające na rzecz wsi najbardziej wyraziście przemawiają nie poprzez dyskusję, ale poprzez działanie na poziomie lokalnym. Z tego względu zapis dyskusji zdecydowaliśmy się uzupełnić prezentacją przykładów, w jaki sposób lokalne społeczności w praktyce poszukują odpowiedzi na „pytania o przyszłość polskiej wsi”.
Pragniemy tą drogą wyrazić podziękowania wszystkim, którzy przyczynili się do powstania niniejszej książki - przede wszystkim organizacjom członkowskim FAOW, które były współorganizatorami debat regionalnych oraz tym, które udostępniły materiały do opracowania przykładów; prelegentom, uczestnikom i moderatorom paneli, a także osobom i organizacjom które w różnych formach zabrały głos w dyskusji; pracownikom Sekretariatu FAOW; i wreszcie organizacjom które dofinansowały projekt, bez których pomocy nie byłoby możliwe zorganizowanie całego przedsięwzięcia.
Mamy nadzieję, że dzięki naszej debacie i publikacji kształt przyszłej polityki wobec wsi będzie bliższy potrzebom i oczekiwaniom społeczności wiejskich.
Zarząd Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich
3