3
Ćwicz. MEN 06 Pomiar indukcyjnosci i pojemności...
Zauważmy, że określenia powyższe są jednymi z kilku możliwych, jakie spotkać można w literaturze.
Na rys. Ib przedstawiono równoległy schemat zastępczy rzeczywistego kondensatora. Opornik o rezystancji Rr jest „odpowiedzialny” za straty w dielektryku, który znajduje się między okładkami kondensatora.
Ir U
Rys. lb,c. Schemat zastępczy równoległy kondensatora rzeczywistego oraz odpowiadający mu wykres wskazowy prądów i napięcia.
Kąt (pd jest nazywany kątem strat dielektrycznych, a tg (pd - współczynnikiem strat dielektrycznych. Dla kondensatora
rzeczywistego definiuje się również jego dobroć Q, która jest odwrotnością współczynnika strat. Przy korzystaniu z szeregowego schematu zastępczego
kondensatora rzeczywistego, wzory na dobroć i współczynnik strat różnią się od przytoczonych zależności, ale trzeba przy tym pamiętać, że inaczej się wtedy interpretuje role elementów schematu.
Producenci kondensatorów energe- Pd = tycznych określają w specyfikacjach tych elementów straty w dielektryku w postaci straty Rr = mocy czynnej na jednostkę mocy biernej, np.
W/kvar. p _U 2<aCr
d Q
tg% =7^-
Q =-= <«CrRr
tg (pa
1
<oCrtgę>d
f Pd =U-£«Cr tgę>d
W tym ćwiczeniu pomiary wykonywane będą przy napięciu przemiennym o częstotliwości 50 Hz. Dla elementów, przeznaczonych do pracy w układach elektronicznych przy częstotliwościach znacznie wyższych, stosowane są inne metody pomiarowe i inne przyrządy.