1999020205

100 STANISŁAW KOŃCZAK (38)

Lato jest gorące, suche i pogodne przy słabych wiatrach.

Jesień trwa krótko; w październiku zwykle szybko przychodzi zima.

Dzielnica środkowo fińska. Już samo położenie dzielnicy fińskiej na północy i wschodzie naszego obszaru warunkuje znaczną kontynentalność klimatu, która jest spotęgowana dzięki szerokiemu połączeniu z zapleczem — Rosją, skąd, niepowtrzymane żadnymi górami, docierają silne akcenty klimatu kontynentalnego. Depresje baro-metryczne, wyczerpawszy zapasy swej energii, mało tu już kształtują oblicze pogody. Główną cechę jest: długa zima, krótkie lato, krótkie

pory przejściowe.

Zima scharakteryzowana jest małą ilością usłonecznienia; mróz ustala się od listopada, po czym przez pięć miesięcy kraj spowity jest grubą powłoką śniegu.

Wiosna jest zimna, śnieg bardzo powoli topnieje i znika. Jeszcze w kwietniu bywają temperatury — 30°.

Lato jest bardzo ciepłe, dużo słońca. Od września robi się szybko zimno i w październiku po dżdżystej pogodzie nastaje zima.

Dzielnica łapo ń s k a. O klimacie dzielnicy lapońskiej decyduje przede wszystkim położenie na dalekiej północy. Okresowe zmiany w otrzymywaniu światła słonecznego i ciemności wyrażają się w fizjonomii kraju. Zimą brak insolacji zupełnie, nadto jest silne wy-promieniowanie przy pogodnym niebie; latem długotrwała insolacja — dają w sumie znaczne przeciwieństwo klimatyczne, wyrażające się także w szybkim przejściu z zimy do lata i z lata do zimy, z krótkimi porami przejściowymi. Na wschodnich stokach gór Skandynawskich leży jeden z ośrodków zimna Skandynawii, w którym średnia temperatura stycznia wynosi — 1(5°. Dzielnica lapońska jest także najsuchszą częścią obszaru Bałtyckiego, otrzymując tylko około 250—300 mm opadu rocznie.

Zima jest długa; śnieg leży od października przez 7 miesięcy, mrozy dochodzą przy słabych ruchach powietrza do — 45^u, czasami tygodniami utrzymując się poniżej — 20". Rzadko pod wpływem depresji, posuwającej się wzdłuż wybrzeży Oceanu Lodowatego, zdarza się ocieplenie. Mogą być wtenczas skoki temperatury o 40 stopni w ciągu 2 dni.

Wiosna przychodzi późno, gdy na południu już dawno śniegi stajały. Trwa krótko. Jeszcze w marcu i kwietniu idą z tej dzielnicy

fale zimnego powietrza do Szwecji.

Lato trwa krótko, szybko nastaje. W lipcn temperatury osiągają + 25, a nawet 30°.