INŻYNIERIA ŚRODOWISKA - MŁODYM OKIEM TOM 5,2014
c) stabilizacja autotermiczna termofitowa, czyli proces polegający na napowietrzaniu osadu w zamkniętych, izolowanych termicznie zbiornikach. Na skutek wydzielania ciepła podczas rozkładu temperatura osadu podnosi się do 55 - 80°C, co pozwala na odzysk ciepła. Na każdy gram tlenu zużytego w procesach rozkładu biologicznego wydziela się 3,5 kcal ciepła (równoważne około 5 kcal na g s.m.o. biomasy). Wśród tej grupy metod można wyliczyć:
- wydzieloną stabilizację autotermiczna termofilowa, której czas zatrzymania wynosi 5-6 dób i następuje pełna dezynfekcja osadu oraz konieczność oczyszczania powietrza odlotowego;
- wstępną stabilizację autotermiczna termofilowa przed fermentacją beztlenową mezofilową, podczas której następuje dezynfekcja, zwiększenie ilości gazu fermentacyjnego i stopnia stabilizacji. Czas zatrzymania wynosi 12 - 24 h [ 1 ].
1.4.Autotermiczna tlenowa stabilizacja osadów ściekowych (ATSO)
Zgodnie z powyższym, jedną z metod tlenowej stabilizacji jest autotermiczna tlenowa stabilizacja osadu. Jest ona coraz powszechniej stosowana w Europie Zachodniej i Ameryce Północnej. W Niemczech system ten funkcjonuje pod nazwą ATS (aerobic thermophilic stabilization), zaś w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie znany jest jako ATAD (authothermal thermophilic aerobic digestation) [23].
Zaletą tego procesu jest również jego zdolność do higienizacji osadu. W przeciwieństwie do fermentacji metanowej, która zalecana jest dla oczyszczalni ścieków przeznaczonych na 15 000 m3/d, proces ten zalecany jest dla większych przepustowości 20000 m/d. ATSO zachodzi przy udziale tlenowych mikroorganizmów, które podczas utleniania substancji organicznych przyczyniają się do uwalniania energii, głównie w postaci ciepła. Ciepło to pozwala na utrzymanie wysokiej temperatury - powyżej 50°C, co przyczynia się do uzyskania odpowiedniej higienizacji osadu. W odróżnieniu od fermentacji metanowej głównym produktem końcowym nie jest metan, a są substancje proste takie jak woda oraz dwutlenek węgla. Aby proces mógł zajść niezbędne jest spełnienie jednego czynnika -zagęszczenia osadu do około 5% suchej masy.
Systemy ATSO są systemami charakterystycznymi do pracy wsadowej. Można wyróżnić układy składające się z dwóch lub trzech reaktorów pracujących szeregowo, bądź też układy równolegle pracujących dwu- lub trójstopniowych ciągów. Reaktory te stanowią oddzielne etapy procesu i różnią się od siebie wysokością temperatury. W pierwszym