2144792450

Marcin Żuraw 1. PRAWO AUTORSKIE

Aspekty prawne szeroko rozumianej ochrony własności intelektualnej mają szczególne znaczenie dla sfery przedsiębiorczości akademickiej. Zagadnienia te występują bezpośrednio podczas procesów transferu i komercjalizacji technologii, rozumianych jako przenoszenie do gospodarki efektów prac badawczo-rozwojowych, będących niewątpliwie wytworami ludzkiego umysłu, które spełniają najczęściej przesłanki uznania ich za utwory lub dobra własności przemysłowej.

Na gruncie systemu prawa polskiego podstawową regulacją dotyczącą ochrony praw autorskich jest ustawa z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity Dz.U. z 2006 r. nr 90, poz. 631, ze zmianami). Ustawa ta weszła w życie 23 maja 1994 roku zastępując wcześniej normującą te zagadnienia ustawę z dnia 10 lipca 1952 roku o prawie autorskim (Dz.U. z 1952 r. nr 34. poz. 234, ze zmianami). W związku z dużą dynamiką rozwoju intelektualnej działalności ludzkiej oraz szybkim postępem technicznym w ostatnich latach, przepisy tej dziedziny prawa ulegają ciągłym zmianom mającym na celu przystosowanie regulacji do nowo powstających kategorii utworów i ich pól eksploatacji, a także z konieczności dostosowania prawa wewnętrznego do standardów międzynarodowych, w szczególności zaś do systemu prawnego Unii Europejskiej. Spowodowało to. iż ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych w ciągu 17 lat jej obowiązywania doczekała się już kilkunastu nowelizacji. Poza wymienioną ustawą również szereg innych aktów prawnych dotyczy materii ochrony praw autorskich, w tym konwencje międzynarodowe, z których najważniejszymi są:

-    Komvencja Berneńska o ochronie dziel literackich i artystycznych z dnia 9 września 1886 r., przejrzana w^r Berlinie dnia 13 listopada 1908 r. i w Rzymie dnia 2 czerwca 1928 r. Ratyfikowana zgodnie z ustawą z dn. 5 marca 1934 r. - Dz. U. R. P. Nr 27, poz. 213 (Dz.U.R.P. z 1935 r. nr 84, poz. 515, ze zmianami);

-    Powszechna konwencja o prawie autorskim zrewidowana w Paryżu dnia 24 lipca 1971 r. (Dz.U. z 1978 r. nr 8, poz. 28);

-    Akt paryski Konwencji berneńskiej o ochronie dziel literackich i artystycznych sporządzony w Paryżu dnia 24 lipca 1971 r. (Dz. U. z 1990 r. nr 82, poz. 474, ze zmianami);

-    Traktat Światowej Organizacji Własności Intelektualnej o prawie autorskim, sporządzony w Genewie dnia 20 grudnia 1996 r. (Dz. U. z 2005 r. nr 3, poz 12).

10