2212788155

52 Rzecz o ZMS - ani laurka, ani pamflet

z kwalifikacjami, organizowanie sieci spółdzielczości młodzieżowej celem rozwiązania problemu bezrobocia

W analizowanym programie znalazł się także krótki zapis dokumentujący zamiar utrzymywania przez ZMS kontaktów z postępowymi organizacjami młodzieżowymi i studenckimi zagranicą oraz międzynarodowymi zrzeszeniami młodzieży i studentów. Podstawową formą wspomnianych kontaktów miała być organizacja wymiany turystycznej i wakacyjnej z zagranicą. Duża wagę przywiązywano także do wymiany doświadczeń w sferze działalności kulturalnej i artystycznej, naukowej, zawodowej i informacyjno-propagandowej⁸.

Na rzecz realizacji analizowanego programu mieli działać aktywnie młodzieżowi posłowie i radni oraz członkowie ZMS zasiadający w Radach Robotniczych i Zakładowych, instancje i grupy działania Związku oraz prasa Szczególna rola miała przypaść wyspecjalizowanym ogniwom organizacyjnym i komisjom powołanym przy TKC i instancjach niższego szczebla takim jak Społeczna Komisja Prawnicza, społeczne komisje ds. bezrobocia itp. ZMS zastrzegał sobie prawo występowania do rządu i innych organów administracji państwowej z postulatami i propozycjami dotyczącymi praw i sytuacji ekonomicznej młodzieży. W końcowym fragmencie analizowanego dokumentu - niezależnie od deklarowanej samodzielności organizacyjnej wobec partu - stwierdzano, iż w sprawie realizacji programu ZMS będzie się zwracał o „pomoc, poparcie i radę do swojego ideowego kierownika PZPR"⁹ Charakteryzując powyższy dokument należy zwrócić uwagę na jego inspiracje ideowe. Były one wypadkową dorobku całego lewicowego ruchu młodzieżowego. Szczególna rola przypadła jednak tradycji polskiej, rodzimej myśli socjalistycznej, której emanacjąw ruchu młodzieżowym była Organizacja Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego¹⁰. Nie mniej istotna jest odpowiedź na pytanie czy i na ile program działania ZMS odzwierciedlał ówczesne problemy młodzieży, wychodził naprzeciw jej potrzebom? Odpowiedź na tak postawione pytanie nie jest prosta. Wydaje się jednak, iż autorzy programu dostrzegali zasadnicze, żywotne problemy młodego pokolenia Jednym z najważniejszych było bezrobocie. O powadze problemu świadczą dobitnie listy bezrobotnych adresowane do KC PZPR

⁸    AAN. TKC ZMS. sygn. 11A/I/5, s 1-6. Bieżący ogólnopolski program działania ZMS Warszawa 1957. $. 11-15. E. Grygo. op cit. s 167-169

⁹    AAN. TKC ZMS. ibidem, s. 6-7

¹⁰    Archiwum Państwowe w Poznaniu. Zarząd Wojewódzki ZMS. sygn 1. Stenogram obrad wojewódzkiej konferencji ZMS 1957, s 18. relacja Wiesława Kiczana w posiadaniu autora Pogląd taki potwierdzają w swoich opracowaniach działacze ZMS Jarema Maciszewski i Zdziaław Andruszkiewicz