Wspomnienia i Rozważania 77
• Skąd się wzięła nazwa Związek Młodzieży Socjalistycznej?
- Wśród mnogości grup tworzących w owym czasie ruch młodzieżowy były tez - zresztą nieliczne - mające w nazwie przymiotnik „socjalistyczny", m.in. na Uniwersytecie Warszawskim. Aby jednak precyzyjniej odpowiedzieć na to pytanie, muszę pokrótce zrelacjonować epizody spotkania Krajowego Ośrodka Organizacyjnego RZM z Władysławem Gomułką, a właściwie - ze znaczną częścią Biura Politycznego. Odbyło się ono w nocy z 14 na 15 grudnia 56. Mieliśmy przedstawić wyniki Narady sprzed tygodnia i zreferować nasze koncepcje dotyczące RZM.Posiedzenie Biura Politycznego przeciągnęło się i dopiero dwie godziny po północy zrobiono przerwę, aby się z nami spotkać. Miało to potrwać 15 minut. Gomułka był wyraźnie zmęczony.
„Przyszliśmy zaprezentować się jako Krajowy Ośrodek Organizacyjny Kongresu Młodzieży Rewolucyjnej w..." Gomułka nawet me dosłuchał do końca nazwy tego tworu, który przyszedł się zaprezentować. Obruszył się i posadził mówcę jakimś takim gestem.
- Przeciw komu chcecie robić rewolucję71
Był niecierpliwy, wręcz obcesowy. Jan Nita usiadł speszony. Po nim próbował zabrać głos Jacek Krukierek Jego także Gomułka posadził. Podobnie dwu następnych mówców. Zabrał głos Eugeniusz Noworyta i udało mu się wypowiedzieć kilka wstępnych zdań Po mm podniósł się Jerzy Grotowski, który zaczął odczytywać w swoim stylu hasłowe, ostro brzmiące ujęcie programu. Jego tez Gomułka posadził w sposób niecierpliwy i lekceważący, wskazując na chęć zakończenia spotkania. Wtedy odezwał się Zdzisław Hertz, górnik z Metrobudowy. Wstał gniewny i:
- Zdaje się, towarzyszu Gomułka, że wyście juz zdązyli zapomnieć, że to myśmy was tutaj na własnych barkach przynieśli!
Wszyscy oniemieli Gomułka wpatrywał się w postać Hertza, w jego czarny, górniczy mundur. Wtedy, chcąc me chcąc, podniosłem się i zacząłem mówić, nie mając pewności czy jestem słuchany. Dopiero po kilku zdaniach Gomułka przeniósł wzrok na mnie. Mówiłem o różnych możliwościach tkwiących w ruchu, ogarniętym przez Naradę Grup Rewolucyjnych sprzed tygodnia, charakteryzując miejsce jakie zajmuje w nim RZM i jakie zajmować zamierza - Do ZMP i koncepcji, która była u jego podstaw, jakbyście sobie życzyli, towarzyszu Wiesławie, wrócić się nie da. Szukamy nowych form Istnieje w tej chwili RZM jako fakt organizacyjny i polityczny, choć jeszcze me jako fakt formalno-prawny. Powstają inne organizacje lewicowe, jak ZMR w Katowicach, Poznaniu i na Dolnym Śląsku. Próbują się organizować