223427843

AUGUSTYN JANKOWSKI OSB

mi czystymi, i to zarówno na zasadzie swej preegzystencji, jak i dokonanego odkupienia.

W hymnie tym podmiot jest od początku do końca ten sam — Chrystus, w którym cechy boskie i ludzkie występują wciąż ze sobą połączone. Dziś wyróżnia się w hymnie 3 strofy o trzech tematach: Chrystus-Stwórca, Stwórca-Odkupiciel, Odkupiciel ¹⁵. Tutaj ograniczymy się z konieczności do . omówienia tylko tego, co jest nowym elementem w porównaniu z danymi etapów poprzednich chrystologii. „Obraz Boga Niewidzialnego” ukazuje w sobie cechy Mądrości Bożej ze ST, która jest tam „odblaskiem wieczystej światłości, zwierciadłem bez skazy działania Boga, obrazem Jego dobroci (Mdr 7, 26). Mamy tu starotestamentalną ilustrację logionu Mateuszowego o zasadniczo niepoznawalnym Ojcu, który daje nam jedyną drogę do poznania Siebie w objawieniu przyniesionym przez Syna, „Pierworodny wobec każdego stworzenia”, tytuł stwierdzający pierwszeństwo tak w czasie, jak i w godności, jest zapewne echem określenia Mądrości Bożej — rzecz jasna po dokonaniu odpowiedniej zmiany — z Księgi Przysłów: „Jahwe mi dał początek¹⁰ jako swemu arcydziełu przed swymi czynami od dawna, od wieków jestem ukształtowana, od początku, nim ziemia powstała... Ja byłam przy Nim mistrzynią, rozkoszą Jego dzień po dniu” (Prz 8, 22 n. 30 por. Job Id, 7; Ap 3, 14). Apostoł przekroczył ramy swego wzoru ze ST, stwierdzając dalej w swym hymnie: „Wszystko przez Niego i dla Niego zostało stworzone. On jest przed wszystkim i wszystko w Nim ma istnienie” (Kol 1, 17). Ten dla nas nieoczekiwany zestaw dzieła stworzenia z osobą Odkupiciela, o którym mowa już od wiersza 13, nie może nas dziwić u Pawła. Pod Damaszkiem w decydującej dla niego chwili spotkał on Chrystusa już uwielbionego. Stąd od początku Jego myśl ześrodkowuje się dokoła Zmartwychwstałego Nowego Adama. Nowy Adam-Chrystus inauguruje dla niego nie tylko nową ludzkość, ale i nowy kosmos.

Następujące są więc tezy chrystologiczne hymnu. Chrystus jest doskonałym obrazem Boga na zasadzie synostwa bardziej pierwotnego i głębszego niż to, które miał pierwszy Adam. Drugi Adam jest pełniejszym Panem kosmosu, niż był pierwszy. Jest dzięki zmartwychwstaniu pełniejszym obrazem nieśmiertelności Boga — On „Pierworodny spośród umarłych” — i dzięki niemu również zasadą odnowy całego wszechświata, skoro jako jego współtwórca stanowi jego przyczynę tak narzędziową („w Nim”), jak i celową („dla Niego”). Używając porównań bliższych naszej umysłowości można

¹⁵ Por. P. Lamarche, Christ vivant..., dz. cyt., 62—72.

^1# Odstępujemy tu nieco od najczęstszego sposobu tłumaczenia „stworzył mnie" (jak ma również Biblia Tysiąclecia) pod wpływem argumentacji, jaką podał A. Feuillet, Christolngle..., 68—70.

I

1074