Rys. 11
02
03
04
05
Kierunki
Kolejność rozkazów w tym programie jest następująca:
00 01 — początek, włączyć program obliczenia,
02 — skasować pamięci nr 1 do 10.
03 — skasować przekaźnik warunkowy Gs,
01 04 — EMP: przesunąć wałek w prawo i na nowy wiersz,
('5 — zaświecić napis ..eintastcn" i okienko „a",
06 — EMP: napisać czerwono wartość a w kol. 1 formularza,
07 — EMP: przeskoczyć kol. 2 formularza.
08 — obliczyć sin a i cos a i umieścić w pamięciach nr 3 i 4,
09 — EMP: przeskoczyć kol. 3 formularza,
10 — stwierdzić czy przekaźnik warunkowy Gs jest włączony,
jeżeli nie, to
11 — przejść do wykonania podprogramu 03,
Jeżeli tak, to
12 — przejść do wykonania podprogramu 02,
*
fr
i)
13 — EMP: przeskoczyć kol. 4 formularza, .
14 — przejść do wykonania podprogramu 01,
15 — zaświecić napis ..eaniasten'' i okienko „b”,
16 — EMP: napisać czerwono wartość „b” w kol. 4 formularza,
17 — umieścić „b” w pamięci nr 5,
18 — przejść do wykonania podprogramu 04.
19 — podwoić zawartość pamięci nr 3 i umieścić wynik w tej
samej pamięci (2 sin a),
20 — dodać 1 do zawartości pamięci nr 4 1 + cos a.
21 — zawartość urządzenia liczącego pomnożyć przez zawar
tość pamięci nr 5 b (l + cos a): 2 sin a - L,
22 — zawartość urządzenia liczącego podzielić przez zawartość
pamięci nr 1(1 + cos n) : 2 sin a - L
23 — stwierdzić, czy przekaźnik warunkowy Cs je t włączony
jeżeli nie, to
24 — przejść do wykonania podprogramu 05,
Jeżeli tak, to
25 — przejść do wykonania podprogramu 06.
26 — zawartość urządzenia liczącego umieścić w pamięci nr 6.
27 — zatrzymać obliczenia, zaświecić napisy: „welterfahren”
i „wiederholen” (naciśnięcie guzika przy napisie „wei-terfahren” powoduje wykonanie rozkazu 28 naciśnięcie guzika przy napisie „wiederholen” powoduje włączenie przekaźnika warunkowego Gs, opuszczenie rozkazu 23 i wykonanie rozkazu 29),
Rys. 12
28 — przejść do wykonania podprogramu 07,
21 — przejść do wykonania podprogramu 01.
06 30 — zawartość urządzenia liczącego umieścić w pamięci
nr 7 Lft,
31 — dodać zawartość pamięci nr 6 do zawartości pamięci nr 7. sumę umieścić w pamięci nr 6 L,j + ^ L,
07 32 — EMP: napisać czarno wartość L w kol. 5 formularza
33 — dziurkować wartość L na taśmie dalekopisowej,
34 — EMP: przesunąć wałek w prawo i na nowy wiersz,
35 — koniec.
Sprawdźmy tok obliczenia. Po wstępnych rozkazach podprogramu 00, z których rozkaz 03 .wyłącza przekaźnik warunkowy Gs, zostaje wykonany podprogram 01, to jest nadanie kąta «, wpisanie go do formularza i obliczanie sin <x i cos «, aż do rozkazu 10. Ponieważ przekaźnik warunkowy Gs jest wyłączony, to maszyna wykonuje następny rozkaz 11, nakazujący jej opuszczenie podprogramu 02 i przejście do wykonania podprogramu 03, a następnie do podprogramu 04; po wykonaniu tej pracy, .ponieważ przy wyłączonym przekaźniku warunkowym Gs rozkaz 24 jest wykonany, to długość L zostaje zmagazynowana w pamięci nr 6. Może -to być długość całego boku, jeżeli baza znajduje się na końcu lub części boku, jeżeli baza znajduje się w środku. O tym decyduje liczący i iprzez naciśnięcie odpowiedniego guzika włącza albo zakończenie programu, albo jego powtórzenie.
Kodowanie. Ułożony program należy zakodować według specjalnego klucza. Każdy rozkaz jest wyrażony dwiema liczbami dwucyfrowymi: od 00 do 07, od 10 do 17, od 20 do 27 i cd 30 do 37 (rys. 9). Ten dobór l'czb wynika z właściwości układu dwójkowego i ilości rzędów dziurek na taśmie dalekopisowej. Przedstawiono tu dla przykładu zakodowanie 'podprogramu 04:
0 4 — symbol podprogramu
20 3 — wezwane pamięci nr 3 sin a
»7 4 — mnożenie przez stałą 2 2 sin a
23 3 - przekazanie wyniku do pamięci nr 3
15 3 — wezwanie pamięci nr 103. zawierającej stałą J
1 4 — dodanie zawartości pamięci -nr 4 1 + cos *
14 5 — mnożenie przez zawartość pamięci nr 5 b (1 + cos a)
4 3 — dzielenie przez zawartość pamięci nr 3 b (1 + cos c):
. 2 sin a
5 15 — stwierdzenie czy przekaźnik warunkowy Gs Jest włączony
oraz
5 14 — twłączenie odpowiedniej części programu.
?0 5 — przejście do wykonania podprogramu 05 (sygnał wywo-ław^y)
20 6 — przejście do wykonania podprogramu 06 (sygnał wywoławczy)
Taśmę z wydziunkcwanymi powyższymi rozkazami przedstawiono <na rys. 10.
W-idzimy że ilość rozkazów zakodowanych jest większa od ilości rozkazów znajdujących się w planie, ponieważ dochodzą tu jeszcze rozkazy wzywające lub kierujące liczby.
340