2251774255

154 KRONIKA

wersytetu Poznańskiego. Nie było to rzeczą łatwą, jeżeli się zważy, że Bibljoteka zawierała przeważnie dzieła niemieckie i uwzględniała tylko w bardzo nieznacznym stopniu twórczość naukową i literacką innych narodowości a zaniedbywała z zasady polską. Dlatego Komisja organizacyjna Uniwersytetu postanowiła połączyć z Bibljoteką Uniwersytecką księgozbiór Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, zawierający cenne polonica. Pertraktacje spotkały się z początku z oporem starszych członków Towarzystwa oraz rodziny Mielżyńskich, który udało się jednakże przezwyciężyć. Od października 1919 r. została Bibljoteka Tow. Przyj. Nauk poddana kierownictwu dyrektora Bibljoteki Uniwersyteckiej, a personel jej został przejęty na etat państwa polskiego. Księgozbiór jednak pozostał wyłączną własnością Tow. Przyj. Nauk, którego zarząd jest jedynie uprawniony do dysponowania nim (ewent. sprzedaż lub wymiana dubletów i t. p.). Stosunek obu insty-tucyj ma charakter wyłącznie administracyjny.

Wielkim postępem pod względem uzupełniania księgozbioru Bibljoteki Uniwersyteckiej dziełami nie-niemieckiemi było nabywanie drogą kupna lub daru bibljotek uczonych polskich oraz wydawnictw insty-tucyj naukowych polskich i zagranicznych. I tak wpłynęły m. in.: bibljoteka Zolla (prawo), Wierzbowskiego (polonica), Ulanowskiego (historja, literatura i prawo polskie), Jurasza (oddana w wieczysty depozyt — laryn-gologja), Morzyckiej (polonica), Motty’ego (prawo), Falgowskiego (medycyna), Ulatowskiego (polonica), zbiory gimnazjów warszawskich i kaliskich (dzieła rosyjskie) i wreszcie część bibljoteki Władysława Reymonta, w szczególności zbiór pamiętników z 18-go wieku. Do insty-tucyj naukowych polskich, zasilających swemi wydawnictwami zbiory Bibljoteki Uniwersyteckiej, należą: Akademja Umiejętności w Krakowie, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Lwowskie i Warszawskie Towarzystwa Naukowe, Tow. popierania nauki polskiej w Warszawie, Kasa Mianowskiego, Tow. Naukowe w Wilnie i inne. Z przesyłek zagranicznych wymienić należy dary Rządu francuskiego, Ecole des Hautes Etudes i Akademji Francuskiej w Paryżu, Akademji Umiejętności w Pradze, Carnegie Endowment for International Peace w Washingtonie, Hispanic Society of America w Nowym Yorku i t. d. Cenne te nabytki przyczyniły się w znacznym stopniu do usunięcia braków Bibljoteki, powiększając zasób dzieł polskich i zagranicznych.

Stosunkowo małą korzyć miała Bibljoteka Uniwersytecka, jak dotąd, z egzemplarza bibljotecznego (obowiązkowego), ponieważ sprawa ta nie była dotychczas ustawowo unormowaną. W myśl dekretu pruskiego o drukach obowiązkowych z 28 grudnia 1829, przyznało Min. b. dzieln. pruskiej rozporządzeniem z dnia 11 października 1919 r. Bibijo-tece Uniwersyteckiej jeden egzemplarz obowiązkowy z województwa poznańskiego i pomorskiego. W r. 1924 przyznało Min. W. R. i O. P. Bibljotece część druków obowiązkowych z Małopolski i Królestwa. Jednakże przesyłki te nadchodziły bardzo nieregularnie za pośrednictwem starostw, co wpływało ujemnie na kontrolowanie ich przez Bi-