2251774382

88 KAZIMIERZ DOBROWOLSKI

[1]    Iłem missale axamento flaveo et argenło deaurato re-formatum...

[2]    Iłem liber statutorum novorum...

[3]    Iłem oracionale axamento rubeo reformatum, auro illu-minatum.

[4—9] Iłem libelli argenło reformati sex.

[10—19] Iłem libelli sine argenło decem.

[20] Iłem libellus in Ruthenico scriptus sine auro.

[21—27] Iłem codices tres maiores, quatuor minores...

[28 — 35] Iłem codices ocło minores,

[36—39] Iłem codices quatuor maiores.

Książki od 3—27 znajdują się w dziale «rzeczy kościelnych*, 28—39 wśród rzeczy powierzonych do strzeżenia Iwanowi, podskarbiemu litewskiemu. W spisie powyższym niestety tylko trzy pierwsze pozycje są bliżej określone. Dużą przewagę miały w każdym razie książki treści religijnej. «Liber Statutorum* to oczywiście dzieło Łaskiego. Charakterystyczne zjawisko stanowi książka ruska, zaliczona do «res ecclesiasticae*. Mimo ogólnikowego spisu, rzuca zbiorek 39 książek pewne światło na zamiłowania umysłowe króla, który z pośród swych braci celował może najmniej zdolnościami i wykształceniem K

Z książek Aleksandra dochował się tylko jeden modlitewnik na dalekiej ziemi angielskiej, której bibljoteki — rzecz znamienna — kryją też trzy inne polskie orationalia królewskie: t. zw. modlitewnik Władysława Warneńczyka oraz modlitewniki Zygmunta Starego i Bony.

II.

Modlitewnik Aleksandra znajduje się w Bibljotece British Museum pod sygn. Add. 38603. Jest to kodeks formatu 16°, o wymiarach 120x87 mm., oprawny w XIX w. w deseczki, zamykane srebrną klamerką i obciągnięte czerwoną skórą maroki-nową. Na obu okładkach nalepiono skórzane wycinki ze starszej oprawy włoskiej, prawdopodobnie z XVII w. Wycinki te

¹ Wedle Miechowity, Chronica Polonorum, CCCLXXI1, «viribus cor-poris praeditus, sed viribus animae diminutus». Był jednak bardzo szczodrym wobec poetów, skoro jakiemuś młodemu autorowi panegiryku o 24 wierszach ofiarował tyleż dukatów i wspaniałego konia, H. Zeissberg, Kleinere Geschichts-quellen, str. 128.