Grupa V
Instrukcja:
1. Przyjrzyjcie się uważnie schematowi przedstawiającemu widok wewnętrzny świątyni prawosławnej. Odnajdźcie na nim ołtarz- prestoł, żertwiennik oraz tzw. górne miejsce.
2. Przeczytajcie tekst. Na jego podstawie opracujcie najważniejsze informacje na temat wyglądu i funkcji ołtarza - prestołu, żertwiennika oraz tzw. górnego miejsca.
3. Zaprezentujcie opracowane materiały (w krótkiej formie) na forum klasy.
Rys. 1. Śwt^tynij prawosławna
A - yoBhionck. 8 - nawa 9l6.1v>, C - otaiKrm 1 - prestoł (oturr). i «ói ofurny (fcrtwimmk). 3 - 9C0* miejsc.
* - ikonostas. 5 - carsBrwiWa. 6 - dmń dukortsfcw. 7 - amboni 8 - solrta.
Tekst I
Ołtarz to najważniejsza część świątyni. Nazwa pochodzi od łac. altaare i oznacza wysoki stół ofiarny żertwiennik. Ołtarz odpowiada „świętemu świętych” w świątyni jerozolimskiej, gdzie wchodzić mógł tylko arcykapłan jeden raz w roku. Jest to ta część świątyni, która uświęca pozostałe części. Symbolizuje on „niebo na ziemi”, „mieszkanie Boga” oraz „miejsce, gdzie na tronie zasiada w otoczeniu Apostołów sam Chrystus”. Do ołtarza wchodzić mogą jedynie kapłani oraz osoby płci męskiej asystujące przy nabożeństwie. W ołtarzu znajdują się prestoł, żertwiennik oraz górne miejsce. Prestoł, czyli „tron Boży” to najważniejsza część wyposażenia świątyni i najświętsze miejsce. [...] W związku z tym, że pierwsi chrześcijanie często odprawiali nabożeństwa na grobach męczenników w prestole umieszcza się św. relikwie. Prestoł jako symbol grobu Pańskiego okrywa się białą narzutą przypominającą całun (płaszczanica), w którą owinięte było ciało Chrystusa. [...] Narzutę przykrywa się błyszczącą, jasną tkaniną, jak odzież Chrystusa podczas Przemienienia. Na wierzch kładzie się jeszcze jednoczęściową narzutę, która symbolizuje wstęgę przykrywającą czoło Zbawiciela. Św. prestoł jest nieodzowny do sprawowania św. Sakramentu Eucharystii. Jego poświęcenia dokonuje biskup. Bez poświęconego prestołu świątynia nie jest świątynią w pełnym tego słowa znaczeniu. Prestołów może być w cerkwi prawosławnej kilka, jeżeli świątynia posiada tzw. pridieły, czyli boczne ołtarze. Prestoły zawsze otoczone były wielką czcią, dotykać je mogą z bojaźnią Bożą tylko kapłani12.
12 Bondaruk M., Nauka o nabożeństwach prawosławnych, Białystok 1987, s. 28 - 29.
Projekt współfinansuje
MIASTO
STOŁECZNE
WARSZAWA
Materiał przygotowany w ramach programu Centrum Edukacji
__ Obywatelskiej „Cztery strony Warszawy. Młodzi przewodnicy
"jm P° wielokulturowej Warszawie”, dofinansowanego ze środków wSP' Urzędu m.st. Warszawy.