6 Wiadomości Uniwersyteckie
28 kwietniu o godzinie 15.00 w Centrum Kongresowym Akademii Rolniczej rozpoczęła się konferencja prasowa Międzynarodowego Kongresu Higher Education for United Europę. Na pytania dziennikarzy odpowiadali rektor UMCS prof. dr hab. Marian Harasimiuk, prof dr hab. Franciszek Ziejka, przewodniczący KRASP, oraz prof dr hab. Michał Kleiber, minister nauki i informatyzacji. Mówili m.in. o potrzebie współpracy między europejskimi uniwersytetami, o idei podpisania tzw. deklaracji lubelskiej podczas ostatniego dnia kongresu. Zauważyli, że nie bez przyczyny w Warszawie odbywa się obecnie szczyt gospodarczy, a w Lublinie szczyt intelektualny.
O godzinie 16.30 rozpoczął się Międzynarodowy Kongres Rektorów Europejskich Szkół Wyższych. Na kongres przybyli m.in.: profesor Ro-derick Flouda z Europcan University Association, prof. dr hab. Franciszek Ziejka - przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, Włodzimierz Cimoszewicz - Minister Spraw Zagranicznych, Krystyna Łybacka - Minister Edukacji Narodowej i Sportu, profesor Michał Kleiber- Minister Nauki i Informatyzacji oraz przewodniczący Komitetu Badań Naukowych, prof. dr hab. Jan Pomorski - przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Kongresu, prorektor UMCS. Gości powitał rektor UMCS prof. dr hab. Marian Harasimiuk.
Rektor Marian Harasimiuk zaprezentował zebranym historię UMCS i Lublina. Po nim wystąpiła Krystyna Łybacka, która zwróciła uwagę na ważną rolę polskich naukowców w rozwoju światowej nauki, przypomniała zasługi patronki UMCS Marii Curie-Skłodowskiej. Minister Łybacka zaakcentowała, że nie do przecenienia są możliwości intelektualne studentów, zwłaszcza teraz, gdy Polska staje się częścią Europy.
- Ogromny potencjał młodych ludzi kształcących się na Uniwersytetach w Polsce powinien przełożyć się, wzorem wielkich polskich naukowców, na wkład w postęp nauki na całym świccie - stwierdziła Krystyna Łybacka.
Przemówienie wygłoszone przez ministra Włodzimierza Cimoszewicza było pełne wiary w szanse polskiej młodzieży w strukturach europejskich. - Budowanie wspólnej Europy to krok w stronę wspólnego świata - mówił do zebranych minister. Dzień 1 maja 2004 Włodzimierz Cimoszewicz określił jako przełomowy w historii Polski: - Po pierwszym maja przyszłość Polski będzie wyglądać inaczej i wszyscy powinni dokładać starań, żeby inaczej znaczyło lepiej - stwierdził.
Rozpoczęcie Kongresu odbyło się w przyjemnej atmosferze. Całość dopełniała miła i sprawna obsługa studentów Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej.
Drugi dzień Kongresu rozpoczęła sesja “Building of the European Higher Education Area - the National Experiences of the Ascending Countries”. Prowadził ją profesor Erie Froment, prezydent European University Association. W sesji wzięli udział: I. Taifacos - Cypr, J. Svo-bodova - Czechy, A. Karis - Estonia, A. Detrekon - Węgry, I. Mu-iznieks - Łotwa, K. Krisciunas - Litwa, R. Ellul-Micallef - Malta, A. Kraśniewski - Polska, J. Sinay- Słowacja, I. Leban - Słowenia, B. Biol-chev - Bułgaria, A. Marga - Rumunia. Profesorowie reprezentujący poszczególne uniwersytety starali się przybliżyć specyfikę własnych uczelni. Przedstawili też sposób kształcenia w szkołach wyższych w Europie oraz zmiany zachodzące w nich na przestrzeni ostatnich lat. Referaty i prezentacje dotyczyły systemów edukacyjnych poszczególnych państw, prezentowały ścieżki studiów w zależności od specyfiki wybranej uczelni. Prelegenci prezentowali system Europejskiego Transferu Punktów, który umożliwia naukę na uniwersytetach w zjednoczonej Europie. Wszystkie wystąpienia, uzupełniane prezentacjami multimedialnymi, odbywały się w języku angielskim. Atmosfera na sali obrad rozluźniła się, gdy profesor Detrekon z Węgier, podsumowując współpracę Polski i Węgier, powiedział po polsku: „Polak, Węgier dwa bratanki i do szabli, i do szklanki”.
O godzinie 14.30 rozpoczęła się druga część obrad „Edukacja dla Europy. Koncepcja Obywatelstwa Europejskiego”, którą poprowadził prof. Tadeusz Sławek, były rektor Uniwersytetu Śląskiego. W dyskusji wzięli udział m.in. prof. Oxana Pachlowska oraz prof. Philippe Rousseau. Prelegenci mówili o specyfice edukacji w Europie oraz budowaniu wartości demokratycznych. Profesor P. Rousseau przypomniał, że podstawowe wartości świata akademickiego zostały wypracowane już w starożytnych Atenach, mówił o Platońskiej koncepcji bycia nauczycielem, opartej na praktycznym doświadczeniu. Podczas dyskusji zastanawiano się, co oznacza bycie obywatelem Europy. Profesor Rousseau przypomniał, że aby nim być, trzeba mieć coś do powiedzenia, trzeba znać swoje prawa i obowiązki.
“Higher Education in Central and Eastern Europę and Its New Set-tings: Challenges and Opportunities” - to tytuł porannej sesji ostatniego dnia kongresu. Dyskusję prowadził profesor Jan Sadlak, dyrektor UNE-SCO-CEPES. Uczestnikami panelu byli profesorowie: Jaak Aaviksoo, Stefan Hormuth, Andrzej Koźmiński. Dyskusja dotyczyła problematyki wspólnego kształcenia w Europie. Prelegenci zastanawiali się nad korzyściami wynikającymi z możliwości studiowania w UE oraz problemami przy realizacji tego założenia. Według profesora Andrzeja Koźmińskiego to właśnie wspólny program edukacyjny wyższych uczelni ma być furtką do budowania jedności Europejskiej, jego zdaniem to sektor edukacyjny jest jedną z niewielu apolitycznych instytucji publicznych w Polsce, która sama się promuje. Profesor Koźmiński liczy, że Polska może zaoferować Europie duży potencjał intelektualny.
Uczestnicy panelu podkreślali, że prace nad wspólnym rynkiem edukacyjnym to przede wszystkim zwiększenie mobilności studentów, wspólny system biblioteczny, a także uznanie dyplomów polskich w całej Europie. To także stworzenie możliwości uczenia się bez względu na stan majątkowy. Nauka we wspólnej Europie ma być ogólnodostępna.
Dyskusja znacznie ożywiła się, kiedy zaczęto mówić o kwestiach językowych. Nikt nie ma wątpliwości, że w Unii Europejskiej konieczne jest posługiwanie się wspólnym językiem. Uczestnicy debaty nie mają wątpliwości, że można uczyć ekonomii czy też prawa w języku angielskim. Postawione zostało jednak pytanie, jak uczyć o kulturze czy literaturze w języku obcym? Czy można w pełni zrozumieć kulturę kraju, nie znając jego języka?
Prowadzący panel zgodzili się, że należy zachęcać studentów, aby jadąc na studia do innego kraju poznawali nie tylko program kursu w języku angielskim, ale także kulturę i język regionu, w którym się kształcą.
Agata Fijuth Katarzyna Świetlicka vel Węgorek