2525393895

KPN a problemy narodowościowe    :*.'57

który uzbroił powstańców -⁴. Powtarza się także tezę o ..wprowadzonych w błąd powstańczych robotnikach" ²⁵, która jest słuszna tylko częściowo.

KPD nie potrafiła do końca krytycznie spojrzeć na własną strategię i taktykę w latach 1918—1921. Oceny powstań i polskiego ruchu narodowowyzwoleńczego, pochodzące z lat 1922—1933, w zasadzie powtarzają to, co partia głosiła w latach 1918—1921, a niekiedy stanowią nawet pewien krok wstecz. Partia patrzyła na powstania i plebiscyt bardzo jednostronnie, dopatrywała się w nim prawie wyłącznie intencji przywódców, a nie widziała dążeń szerokich mas robotniczych i chłopskich. Nie dostrzegając istotnej różnicy między nacjonalizmem narodu uciskającego a uciskanego, nie widziała w polskim ruchu narodowowyzwoleńczym poważnego zasobu energii antykapitalistycznej i anty-imperialistycznej, nie dostrzegała, że obiektywnie dążenie polskich robotników i chłopów do połączenia się z Polską jest faktem postępowym, czego nie może zmienić nawet ten fakt, że w tej Polsce istniał głód i wyzysk, ucisk mniejszości narodowych, bezrobocie, terror policyjny itd.

Połączenie części Śląska z Polską, dokonane przede wszystkim dzięki po-

%

wstaniom, było poważnym krokiem naprzód w dziele zjednoczenia narodu polskiego, co stanowiło fakt sam w sobie sprawiedliwy i postępowy. Błędnie oceniając powstania, komuniści jednocześnie z całą ostrością i bezwzględnością wypominali partiom burżuazyjnym i SPD ich antypolską postawę w czasie powstań, ich udział w terrorze skierowanym przeciwko polskim robotnikom i komunistom²⁶.

WALKA O PRAWO GÓRNEGO ŚLĄSKA DO SAMOSTANOWIENIA O SOBIE.

PROBLEM RADZIECKIEGO GÓRNEGO ŚLĄSKA

Dla komunistów górnośląskich ocena powstań i plebiscytu z perspektywy czasu i pod kątem nowych doświadczeń walk klasowych nie była nigdy rzeczą samą dla siebie, nie posiadała tylko historycznego znaczenia. Miała być ona przede wszystkim uzasadnieniem aktualnej taktyki partii, a zwłaszcza jej haseł dotyczących ostatecznego rpzwiązania problemu górnośląskiego, zlikwidowania raz na zawsze v^aśni narodowościowych i ucisku narodowego, potwierdzeniem generalnej tezy, iż w warunkach

²⁴    Thdlmanns Kampfruf fur ein Sowjet-Oberschlesien (Neue Zeitung, 18 VII 1932).

²⁵    Gegen neue „Volkswacht“-Verleumdung (AZ, 18 I 1933).

²⁶    „Der Sozialdemokrat Hoffmeister und seine Gesinnungsfreunde waren es, die wahrend der Aufstande 1920/21 die Bluterurteile gegen aufstandisehe polnische Arbeiter und Kommunisten unterschrieben. Der Sozialdemokrat Hoffmeister war verantwortliches Mitglied des blutiges Zwolferausschusses und mit seiner Unter-sehrift und der anderer sozialdemokratischer Mitglieder des Aufschusses erschien ein Ukas, in dem es u. a. hiess: »Wer von den polnisehen Arbeitern mit der Waffe in der Hand angetroffen wjrd, wird sofort standrechtlich erschossen«“ (jw.).