2711905590

288

Recenzje

Kostrzyna (nad Odrą), 53 plany Elbląga, 45 planów Kłodzka, po 43 plany Grudziądza i Legnicy, 38 planów Malborka. Natomiast miasta byłego zaboru rosyjskiego są słabo reprezentowane, poza Warszawą. Katalog wymienia 35 planów Lodzi, ale tylko 19 Lublina, 11 Częstochowy, 10 Białegostoku, po 7 Kielc, Płocka i Radomia. Małe miasta tej części Polski są przeważnie całkowicie pominięte w katalogu. Kolejne plany tego samego miasta są wymieniane chronologicznie.

Poza właściwym skorowidzem planów, zajmującym 482 strony druku formatu 26 x 24 cm publikacja zawiera słowo wstępne ministrów spraw zagranicznych Polski i Niemiec, przedmowę, wskazówki do katalogu, spis skrótów i charakterystykę zbiorów map w 4 uwzględnionych bibliotekach; te teksty są sporządzone w językach niemieckim i polskim. Na końcu znajduje się indeks osobowy autorów planów i indeks tematyczny, wymieniający grupy planów o specjalnej tematyce (w języku niemieckim).

Oceniając ogólnie wymieniony katalog, należy wyrazić uznanie za podjęcie tak pracochłonnego i pożytecznego zadania. Na pochwałę zasługuje zwłaszcza strona graficzna katalogu, który może być ozdobą każdej biblioteki. Zastrzeżenia muszą budzić tylko błędy literowe w polskich nazwach, wynikające z nieuwagi niemieckich redaktorów, nie odróżniających dobrze polskich liter. Polskie Ł jest czasem drukowane jak L lub traktowane jako forma oboczna L, co sprawia, że w alfabetycznym zestawie miast Lublin znalazł się za Łodzią i Łowiczem. Zniekształcone są niektóre nazwy, np. Kartuzy nazwano Kartuszy, a Sulęcin zmieniono na Zulęcin, przez co znalazł się w skorowidzu w ostatniej grupie miast, o nazwach zaczynających się od Z.

Teofil Lijewski IGiPZ PAN, Warszawa

R.Paddison (red.) - Handbook of Urban Studies, SAGĘ Publications, London - Thousand Oaks, New Delhi 2001; 494 s., 46 ryc, 33 tabl.

Niezwykle bogata i różnorodna w ostatnich 10 latach problematyka wielkich miast¹ zawiera się w jeszcze jednej cennej pozycji wydanej przez znane brytyjskie wydawnictwo Sagę Publications Ltd. Prezentowane kompendium wiedzy o mieście wpisuje się w trzy główne zjawiska współczesnego świata zurbanizowanego, a mianowicie: a) przekroczenie przez ludność miejską 50% ludności na święcie, b) wzrost liczby mieszkańców metropolii światowych³, c) gwałtowny i niebezpieczny wzrost skali problemów wielkich miast.

Książka nie ma charakteru podręcznika w tradycyjnym znaczeniu, jednakże jej tytuł

' Warto tu zwrócić uwagę na takie prace jak: R.T. LeGates, F. Stour (red.) - The city reader, second edition. Routledge, London 2000, 608 s.; P. Marcuse, R. van Kempen (red.) - Globalizing cities, Blackwell Pub!., London 2000.318 s.; E.W. Soja - Postmetropolis, critical studies of cities and regions., Blackwell Publ., London 2000,440 s.

•'Wyraża się to m in. faktem, że stabilny do lat osiemdziesiątych XX w. ranking największych miast uległ istotnym zmianom - do 1995 r. opuściły pierwszą dziesiątkę (w prognozie do 2015 r. nawet dwudziestkę) wszystkie (oprócz Tokio, Nowego Jorku i Los Angeles) miasta krajów wysoko rozwiniętych.