2711905934

kacji. Premier wprawdzie wyraził ubolewanie z powodu śmierci kilkudziesięciu chłopów, lecz oświadczył, że taka właśnie,a nie inna reakcja władz i

policji była koniecznością i w każdej innej, podobnej sytuacji nie mógłby

„ . * 161

sam inaczej postępie

Bardzo trudno jest oddać atmosferę na wsi ropczycko-dębickiej w okresie kampanii wyborczej. Wynika to m. in. z braku prawie wszelkich informacji o działalności stronnictw opozycyjnych. Widocznie właśnie w tym okresie cenzura, nie chcęc dopuścić do otwartego i jawnego głoszenia i propagowania bojkotu wyborów pieczołowicie czuwała nad zawartościę artykułów na jej łamach. Pewne dane, w sposób zresztę bardzo fragmentaryczny, za-wieraję relacje ówczesnych działaczy oraz materiały pamiętnikarskie a

także wewnętrzny Memoriał Okręgowego Zarzędu Stronnictwa Ludowego w Kra-

162

kowie, naświetlajęcy atmosferę i przebieg wyborów

Praktycznie rzecz bioręc władze sanacyjne uniemożliwiły opozycji prowadzenie oficjalnej kampanii bojkotowej, polecajęc władzom terenowym uzna-wać jej przejawy za czyn karalny . W takiej sytuacji ani na wiecach ani innych publicznych zgromadzeniach nie można było występować z hasłem bojkotu. Nie udało się nawet opublikować w prasie Uchwały Nadzwyczajnego Kon-

164

gresu SL z 9 października 1938 r. o nieprzystępieniu SL do wyborów . 3e-dynie w formie pośredniej i bardzo zawoalowanej starano się na łamach prasy przekazywać ludowcom pewne sugestie, jak to miało przykładowo miejsce w przypadku 3. 3edynaka, którego kandydaturę omawiał "Zielony Sztandar", stwierdzajęc, że zarówno on jak i szereg innych, którzy podszywaję się pod miano reprezentant ów ludu wiejskiego "rozstali się ze Stronnictwem w

okresie lat 1926-1935, wychodzęc całkowicie poza nawias prac ruchu ludo-

„155

we go

161

162

Spraw. Sten. z 60 pos.Sejmu dnia 1 i 2 grudnia 1937 r. k. 107-110.

Memoriał Okręgowego Zarzędu Stronnictwa Ludowego w Krakowie w sprawie przebiegu wyborów sejmowych 6 XI 1938 r. w Małopolsce. 3. Kowal, Wybory w świetle materiałów Stronnictwa Ludowego. "RDzRL" 1966, nr 8, s.417-434.

¹⁶³ Tamże, s.415.

Uchwała ta stwierdzała, że chłopi winni wstrzymać się od głosowania, a "każdy członek Stronnictwa, który by się wyłamał spod powyższych uchwał, postawi się tym samym poza szeregami Stronnictwa". Uchwała Nadzwyczajnego Kongresu SL, Warszawa, 9 październik 1938, Materiały źródłowe..., t. iII^ s. 393; Chcęc zapobiec głosom krytycznym, władze podejmowały także prace z zakresu modyfikacji ustawodawstwa. Postanowiono np. obostrzyć przepisy dotyczęce pociągania do odpowiedzialności za rozsiewanie "nieprawdziwych wiadomości". W rozporządzeniu Prezydenta z 1938 r. znalazło się sformułowanie: "Kto publicznie rozpowszechnia fałszywe wiadomości, mogęce wyrządzić dotkliwą szkodę interesom państwa bądź osłabić ducha obronnego społeczeństwa, bądź też obniżyć powagę naczelnych organów państwa podlega karze aresztu do 2 lat i grzywny". Stwarzało to możliwości dokonywania prawie nieograniczonych konfiskat artykułów prasy opozycyjnej. M. P i e t-rzak, op. cit.,s. 404.

3.

płk A.Koca 1937, nr 16

3edynak wszedł w skład powołanego 10 kwietnia 1937 r. przez Prezydium Tymczasowej Organizacji Wiejskiej OZN. "Wyzwolenie z 18 IV; "Zielony Sztandar" 1933, nr 52 z 23 X.

124