KONKURENCJA DOSKONAAA I MONOPOL JAKO SKRAJNE STRUKTURY RYNKU 1. Rynek - caÅ‚oksztaÅ‚t transakcji kupna i sprzedaży oraz warunki, w jakich one przebiegajÄ… Rodzaje rynków: " klasyfikacja w/g przedmiotu obrotu: " rynek dóbr konsumpcyjnych " rynki czynników produkcji: " rynek pracy " rynek kapitaÅ‚u " rynek ziemi " podziaÅ‚ w/g zasiÄ™gu " rynek lokalny " rynek regionalny " rynek krajowy " rynek miÄ™dzynarodowy " rynek Å›wiatowy " rynek sprzedawcy i rynek nabywcy Cechy charakterystyczne rynek sprzedawcy rynek nabywcy Nadwyżka popytu podaży Uprzywilejowana pozycja sprzedawcy nabywcy " rynek homogeniczny (jednorodny) - rynek heterogeniczny " rynek doskonaÅ‚y - rynek niedoskonaÅ‚y 3 warunki rynku doskonaÅ‚ego: przejrzystość jedna cena dla racjonalność aktów kupna i sprzedaży towarów o tej samej jednorodność wartoÅ›ci użytkowej Funkcja rynku jako regulatora procesów gospodarczych 2. Model konkurencji doskonaÅ‚ej W modelu konkurencji doskonaÅ‚ej wystÄ™puje wielu producentów (sprzedawców) i wielu nabywców. Każdy z nich ma minimalny udziaÅ‚ w produkcji (podaży) caÅ‚ej gaÅ‚Ä™zi i odpowiednio w konsumpcji (popycie), a tym samym znikomy wpÅ‚yw na rynek i ksztaÅ‚towanie siÄ™ ceny rynkowej. W warunkach konkurencji doskonaÅ‚ej każde przedsiÄ™biorstwo ma do czynienia z poziomÄ… krzywÄ… popytu na swoje wyroby. Oznacza to, że po obowiÄ…zujÄ…cej na rynku cenie, producent może sprzedać dowolnie dużą ilość swego towaru, ale po cenie wyższej od ceny rynkowej nie sprzeda nic. Cena ustala siÄ™ na rynku, przedsiÄ™biorstwo nie ma wpÅ‚ywu na jej ksztaÅ‚towanie -jest cenobiorcÄ…. Krzywa popytu na produkty przedsiÄ™biorstwa funkcjonujÄ…cego w warunkach doskonaÅ‚ej konkurencji Cena Funkcja popytu C cena = utarg kraÅ„cowy ( C = U ) K 0 Popyt Aby funkcja popytu na produkty przedsiÄ™biorstwa miaÅ‚a taki ksztaÅ‚t, muszÄ… być speÅ‚nione nastÄ™pujÄ…ce warunki: " istnienie wielu przedsiÄ™biorstw, z których każde ma znikomy udziaÅ‚ w produkcji caÅ‚ej gaÅ‚Ä™zi " homogeniczny (jednorodny) produkt " rynek w peÅ‚ni przejrzysty " swoboda wejÅ›cia na rynek i wyjÅ›cia z rynku (przedsiÄ™biorstwa nie ulegajÄ… pokusie zmowy) 3. Decyzje krótkookresowe przedsiÄ™biorstwa przy zaÅ‚ożeniu doskonaÅ‚ej konkurencji W modelu konkurencji doskonaÅ‚ej przedsiÄ™biorstwo jest cenobiorcÄ… (price taker), tak wiÄ™c cena rynkowa jest dana i nie zmienia siÄ™ wraz ze zmianÄ… produkcji w przedsiÄ™biorstwie. ObowiÄ…zuje tu zależność: UP = UK = C utarg przeciÄ™tny = utarg kraÅ„cowy = cena Ponieważ utarg caÅ‚kowity U : C UC = CÅ" Q Utarg przeciÄ™tny jest równy cenie C: CÅ" Q UP = = C Q Utarg kraÅ„cowy jest także równy cenie C: dUC " UC CÅ" " Q ëÅ‚ öÅ‚ http://notatek.pl/konkurencja-doskonala-i-monopol?notatka UK = = C UK = = = C ìÅ‚ ÷Å‚ íÅ‚ Å‚Å‚ dQ " Q " Q Jak wiemy z poprzednich rozważaÅ„, przedsiÄ™biorstwo osiÄ…ga maksimum zysku w punkcie przeciÄ™cia funkcji kosztów kraÅ„cowych z funkcjÄ… utargu kraÅ„cowego. W warunkach konkurencji doskonaÅ‚ej funkcja utargu kraÅ„cowego pokrywa siÄ™ z funkcjÄ… ceny i jest funkcjÄ… staÅ‚Ä…. Punkt ten wyznacza optymalne rozmiary produkcji przedsiÄ™biorstwa (optimum ekonomiczne). W warunkach równowagi caÅ‚ej gaÅ‚Ä™zi optimum ekonomiczne pokrywa siÄ™ z optimum technicznym (przy zaÅ‚ożeniu konkurencji doskonaÅ‚ej) - na rys. punkt E. Wówczas cena rynkowa ksztaÅ‚tuje siÄ™ na poziomie przeciÄ™tnych kosztów caÅ‚kowitych. Zysk nadzwyczajny każdego przedsiÄ™biorstwa bÄ™dÄ…cego w równowadze jest równy 0. OsiÄ…ga on zysk normalny równy kosztom alternatywnym (procentowi od kapitaÅ‚u oraz możliwemu wynagrodzeniu przedsiÄ™biorcy za pracÄ™ menedżera). Dla warunków równowagi: C = UK = KK = KPC W sytuacji, gdy cena C nie jest cenÄ… równowagi - optimum ekonomiczne i techniczne różniÄ… siÄ™. WystÄ™puje zysk nadzwyczajny (lub strata nadzwyczajna): ZC = UC - KC = ( C - KPC ) Å" Q = zj Q