Odsłonięcie interglacjalnych osadów w Starym Kurowie

Odsłonięcie interglacjalnych osadów
w Starym Kurowie
Lokalizacja:
województwo lubuskie
powiat strzelecko-drezdenecki
gmina Stare Kurowo
miejscowoSć Stare Kurowo
5860
Rejon geograficzny:
Pojezierza Południowobałtyckie
Pradolina Toruńsko-Eberswaldzka
Kotlina Gorzowska
Jednostka geologiczna:
niecka szczecińska
synklinorium szczecińskie
zlodowacenie bałtyckie
pokrywa czwartorzędowa 3544 3546 3548
W północnej częSci miasteczka Stare Kurowo, i smugami piasku. Profil zamykają piaski smugowane o
położonego w obrębie Synklinorium Szczecińskiego odsłania miąższoSci od 2 do 2,5 metra. Osady tej serii pochodzą z
1 się profil serii glacjalnej i fluwialnej. Osady powstały w czasie fazy leszczyńskiej i poznańskiej.
plejstocenu, w okresie zlodowacenia bałtyckiego, w fazie Dla dolnego poziomu organicznego wykonano analizę
poznańskiej i leszczyńskiej (tj. ok. 20 tys. lat temu) oraz w palinologiczną (paleobotaniczną analizę pyłków), oznaczając
interstadiale Odderade, stadiale Brorup/Odderade i Br�rup, liczną i zróżnicowaną florę kopalną sporomorf i szczątków 4
jak również w fazie sedymentacji wydmowej. makroskopowych. Na tej podstawie dokonano rekonstrukcji
Obiekt położony jest na krawędzi Pradoliny Toruńsko- przemian klimatyczno-roSlinnych odpowiadających poszcze-
Eberswaldzkiej, w częSci okreSlanej jako Kotlina Gorzowska. gólnym interstadiałom (okresom ocieplenia klimatu).
W kierunku północnym rozciąga się wysoczyzna morenowa Rciany obiektu są dobrze odsłonięte i jedynie miejscami
z łukami wzgórz moreny czołowej. Wyrobisko ma wymiary widoczne są obrywy i osypy zasłaniające profil. WejScie na te-
200 na 100 metrów, i składa się z dwóch częSci: zachodniej, ren wyrobiska należy uzgodnić z zarządcą obiektu. Obiekt jest
w której eksploatacja została porzucona oraz ze Sciany przestronnym wyrobiskiem możliwym do zwiedzania przez
wschodniej, z której nadal pozyskuje się utwory piaszczyste, grupy zorganizowane, jak i przez indywidualnych turystów.
głównie na potrzeby budowlane. Do obiektu można dostać się jadąc drogą krajową nr
W profilu Sciany zachodniej, o łącznej miąższoSci ok. 157 ze Strzelec Krajeńskich na południe. W miejscowoSci
19 metrów, wydzielone zostały dwie serie: fluwialna (o Zwierzyn należy skręcić w lewo, w kierunku Starego Kuro-
miąższoSci około 5 m) oraz glacjalna (o miąższoSci 14,4 wa, a następnie, kierując się na Rokitno, po przejechaniu 300
2 m). metrów skręcić w prawo, wjeżdżając na drogę gruntową.
Profil serii fluwialnej rozpoczynają Srednioziarniste piaski Po przejechaniu odcinka 700 metrowego, po lewej stronie
wydmowe, nad którymi zalega torf niski, dobrze rozłożony odsłania się wyrobisko.
(w warstwie o miąższoSci 1-1,5 m), z cienkimi wkładkami Przez Stare Kurowo przebiega niebieski szlak turystyczny
piasku; osady te wiekowo reprezentują interstadiał Br�rup. wiodący z Grotowa w kierunku południowo-wschodnim,
Wyżej leżą warstwowane piaski i mułki facji powodziowej oraz czerwony szlak rozpoczynający się w Drawieńskim Parku
(odpowiadające wiekowo stadiałom Br�rup/Odderade); w Narodowym, biegnący przez Krzyż, Stare Kurowo, Strzelce
tym wydzieleniu widoczne są również zaburzone struktury Krajeńskie i dalej w kierunku Gorzowa i Kostrzynia.
peryglacjalne. W spągu serii fluwialnej znajduje się poziom
organiczny ze znaczną domieszką mułków i piasków; są to
The interglacial exposure sediments
osady datowane wiekowo na interstadiał Odderade.
in Stary Kurów
Serię glacjalną (zalegającą nad fluwialną), rozpoczynają
warstwowane piaski i żwiry fluwioglacjalne, o łącznej In the northern part of Stary Kurów the glacial-fluvial
3
miąższoSci ok. 5,5 m. Na nich zalega dwudzielna, 7,5-metro- sequence is exposed. It originates from the Pleistocene and
wa warstwa osadów gliniastych. W częSci dolnej jest to mo- represents the Baltic glaciation period (Poznań and Leszno
rena denna, z zaznaczonymi w spągu przerostami piasków phases, about 20,000 years ago) and the Odderade inter-
i drobnych żwirów fluwioglacjalnych. W częSci górnej jest glacial, the Broerup/Odderade and Broerup glacial periods,
to morena ablacyjna z wkładkami piaszczysto-mułkowymi and the dune deposition phase.
68
Drezdenkoo
Gorzów Wielkopolski
Stare Kurowo
The site is accessible from No. 157 state highway, head- blanket bogs followed by bedded flood sands and silts lami-
ing south from Strzelce Krajeńskie town. In Zwierzyn village nated at the bottom by organic matter. Disturbed periglacial
the visitor should turn left towards Stary Kurów village then structures are also visible.
approach Rokitno village and, after 300 meters, turn right The younger, glacial series begins with bedded, fluvioglacial
to a gravel road. After about 700 meters, on the left side sands and gravels with pebbles, followed by clayey layer. The
the open pit appears. bottom part is the ground moraine with well-marked inter-
The open pit is located at the margin of the Toruń-Eb- calations of sands and fine, fluvioglacial gravel at the base. In
erswald glacial valley, in the so-called Gorzów Depression. the upper part the sediments belong to ablation moraine with
To the north the moraine upland extends with arcuate hills sandy-silty intercalation and sand streaks. The uppermost
of end moraine. The open pit is 200 meters long and 100 2.0-2.5 meters are composed of streaky sands.
meters wide, and includes two parts: western (inactive) For the lower organic horizon the pollen analysis was
and eastern, from which sands are still mined, mostly for carried on, which allowed to identify abundant and diversified
building industry. fossil sporomorphs, and macroscopic plant relics. This analy-
In the comprehensive, 19-meters-thick sequence of the sis was the basis for complete reconstruction of climate-flora
western wall two series were distinguished: glacial (14.4 changes corresponding to the specific interglacials.
meters thick) and fluvial (about 5 meters thick). Two touristic trails lead through Stare Kurowo village:
The older, fluvial series represents the Broerup intergla- blue and red. The open pit can be visited by groups and
cial and comprises medium-grained, dune sands overlain by individual tourists but after approval by the mine manager.
1 2
3 4
Wybrana literatura: 224, 225
Autorzy karty stanowiska dokumentacyjnego i fotografii:
M. Schiewe, R. Dobracki (2005)
69

Wyszukiwarka