Zespoły prądotwórcze http://bezel.com.pl/index.php/urzdzenia-prdotworcze/zespoy-prdotworc...
STRONA GA
ÓWNA ELEKTRYKA PRZEPISY KONTAKT
Zespoły prądotwórcze
Tematyka serwisu
Wpisany przez Administrator
Strona informacyjna
Czwartek, 01 Paz
dziernik 2009 11:51
Instalacje elektryczne
2. Zespoły prądotwórcze
Ochrona
2.1 Rodzaje, budowa i zasada działania.
przeciwporażeniowa
Zespół prądotwórczy jest to urządzenie elektroenergetyczne stanowiące samodzielne z
ródło prądu
Pomiary elektryczne
synchronicznej, silnika spalinowego, rozdzielnicy elektrycznej oraz urządzeń kontroln
umieszczonych na wspólnej konstrukcji metalowej.
UrzÄ…dzenia
różnicowoprądowe
Zadaniem zespołów prądotwórczych, zwanych też agregatami, jest zasilanie energią elektryczną ur
oświetlenia elektrycznego w przypadku:
Światło i oświetlenie
- braku zasilania z lokalnej sieci energetycznej,
Bezpieczeństwo pracy
- zasilania rezerwowego przy przerwaniu dostawy energii elektrycznej, np. wskutek klęsk
żywiołowych, awarii
Ratownictwo
- układów do automatycznego zasilania bezprzerwowego, tzw. UPS (Uninterruptable Power
stosowanych dla ważnych odbiorów energii elektrycznej, np. szpitali, pomp odwodniania i wentylac
urządzeń łączności itp.
Zespoły prądotwórcze mogą być zainstalowane na stałe lub mieć charakter przewoz
ny.
Budowa i eksploatacja
Maszyny
2.2 Zespoły stacjonarne, tzw. stacyjne są to zespoły o stosunkowo dużej mocy. Montowane są na
Urządzenia prądotwórcze pomieszczeniach i spełniają często rolę UPS-ów, zasilaczy rezerwowo-awaryjnych dla wa
prądotwórcze stacyjne są instalowane w szpitalach, domach towarowych, kinach i salach
Generatory
telekomunikacyjnych, studiach telewizyjnych, ośrodkach gromadzenia i przetwarzania da
odbiorów przemysłowych wymagających bezprzerwowego zasilania. Zespoły stacjonarne wyp
Zespoły prądotwórcze
urządzenia rozruchowe, powodujące uruchomienie zespołu natychmiast po zaniku napięcia
Sieci elektroenergetyczne
powrocie napięcia do stanu normalnego. Zespoły stacyjne są wyposażone w odpowiednio d
przystosowane do długotrwałej pracy.
UrzÄ…dzenia
energoelektroniczne
2.3 Zespoły przewoz
ne (ruchome) są przystosowane do przewożenia przy pomocy różnych śro
Ochrona
te mogą być też zmontowane na stałe na przyczepie samochodowej.
przeciwprzepięciowa
Zespoły przewoz
ne znajdujÄ… zastosowanie na budowach, w wozach rentgenowskich, kinach
różnych urządzeń polowych. Zespoły przewoz
ne sÄ… bardzo rozpowszechnione w krajach o s
Automatyka i sterowanie
energetycznej i częstych przerwach w dostawie energii. Służą wtedy do zasilania oświe
UrzÄ…dzenia techniczne
drobnych odbiorów silnikowych w sklepach, magazynach, warsztatach rzemieślniczych, a
Wyposażenie w przewoz
ne zespoły prądotwórcze jest np. bardzo popularne w niektórych k
przewoz
ne muszą cechować się prostą konstrukcją o dużej wytrzymałości mechanicznej, p
obsługi przez osoby nie przeszkolone.
Przydatne linki
Z reguły zespoły prądotwórcze są zasilane silnikami spalinowymi wysokoprężnymi lub be
prądotwórczych są maszynami synchronicznymi trójfazowymi o częstotliwości 50 Hz i nap
zazwyczaj 0,4 kV. Moc znamionowa zespołu prądotwórczego zależy od potrzeb i zazwyczaj
Moc zespołów stacjonarnych jest często większa i wynosi kilkaset kVA. Budowane są też
parametrach napięcia znamionowego i mocy, w tym zespoły jednofazowe i prądu stałego.
Zespoły prądotwórcze są dostarczane przez producentów jako urządzenia kompletne, stał
pełny zespół przyrządów pomiarowych, automatyki i sterowania. Małe jednostki o mocy k
zasilania małych odległych obiektów wyposażonych w urządzenia elektryczne. Są to często urządze
1 of 4 2010-04-25 11:08
Zespoły prądotwórcze http://bezel.com.pl/index.php/urzdzenia-prdotworcze/zespoy-prdotworc...
jednofazowym lub prądu stałego.
Jako zespoły prądotwórcze stosowane są też przetwornice statyczne DC/DC lub DC/AC. Do tej grupy urządzeń można
zaliczyć siłownie prostownikowe i zasilacze bezprzerwowe przeznaczone jako z
ródło gwarantowane do zasilania prądem
stałym systemów automatyki i urządzeń telekomunikacyjnych o mocy od 750 W do 30 kW oraz elektroniczne zasilacze
bezprzerwowe UPS prÄ…du przemiennego jednofazowe o napiÄ™ciu wyjÅ›ciowym 220V i mocy 1÷30 kVA lub o napiÄ™ciu 3 x 380
V i mocy 3÷250 kVA. UkÅ‚ady te, stosowane np. w szpitalach lub do zasilania instalacji komputerowych, pracujÄ… ze
standardowo wbudowanym układem  by-pass tj. obwodem obejściowym łączącym odbiorniki bezpośrednio z siecią
zasilającą, włączanym automatycznie przy przeciążeniu, zwarciu lub uszkodzeniu falownika.
Zasilacz UPS pracuje w oparciu o zasadę działania on-line, tzn. podłączone odbiorniki zasilane są z UPS bezprzerwowo i
niezależnie od nieregularności sieci.
Rys. 4. Przykład zasilacza bezprzerwowego UPS z obejściem zintegrowanym
Prostownik, który przetwarza przemienne napięcie sieci na napięcie stałe, w czasie normalnej pracy zasila poprzez szynę
prądu stałego falownik. Jednocześnie bateria urządzenia (wpięta do szyny DC) utrzymywana jest w stanie pełnego
naładowania względnie jest doładowywana po rozładowaniu (patrz schemat ideowy zasady działania).
Falownik wytwarza z napięcia stałego napięcie sinusoidalnie przemienne na wyjściu urządzenia, które pod względem
wielkości i częstotliwości jest bardzo stabilne. Przy użyciu technologii podwójnego przekształcania napięcia następuje pełne
odcięcie odbiornika od sieci i tym samym ochronę zasilania przed:
- wahaniami napięcia i częstotliwości,
- przepięciami lub nadmiernym obniżeniem napięcia
- asymetrią napięć trófazowych
W przypadku krótkiej przerwy w zasilaniu lub zaniku sieci, bateria przejmuje bezprzerwowo zasilanie falownika. Po powrocie
zasilania z sieci, w ramach czasu pokrycia zasilania przez baterię, następuje również bezprzerwowo przywrócenie stanu
normalnego zasilania.
Ponieważ w przypadku zaniku i powrotu zasilania nie wymagane są żadne przełączenia (zasada działania on-line), urządzenie
UPS daje pewność, że nawet najbardziej wrażliwe odbiorniki mogą być eksploatowane w sposób bezpieczny i
bezproblemowy.
W przypadku dużych lub długotrwałych przeciążeń i przy krótkich zwarciach w odbiornikach następuje automatyczne
przełączenie na zintegrowane obejście (bypass). Tym samym do dyspozycji stoi moc podłączeniowa wejścia UPS.
Eksploatacja statycznych urządzeń zasilania dodatkowego lub bezprzerwowego jest znacznie prostsza niż urządzeń
elektromaszynowych wyposażonych w napęd nieelektryczny ale musi być prowadzona ściśle wg instrukcji producenta.
2.4 Zasady eksploatacji
Przyjęcie do eksploatacji zespołu prądotwórczego nowego, przebudowanego lub po remoncie, może nastąpić po
przeprowadzeniu z wynikiem pozytywnym odpowiednich prób i pomiarów, przewidzianych instrukcją fabryczną i instrukcją
eksploatacji.
Jeżeli zespół prądotwórczy ma być przyłączony do wspólnej sieci elektroenergetycznej lub jest przewidziany jako
samoczynne rezerwowe zasilanie urządzeń zasilanych ze wspólnej sieci, to przyjęcie do eksploatacji zespołu powinno
odbywać się za zgodą właściwego terytorialnie zakładu energetycznego i w obecności przedstawiciela jednostki
organizacyjnej zarzÄ…dzajÄ…cej danÄ… sieciÄ….
Zespół prądotwórczy o napięciu znamionowym 0,4 kV lub wyższym przed przyjęciem do eksploatacji powinien być poddany
ruchowi próbnemu na warunkach przewidzianych w dokumentacji producenta.
2.5 Przyjęcie do eksploatacji zespołu prądotwórczego może nastąpić po stwierdzeniu:
- kompletności dokumentacji,
- gotowości urządzenia do pracy,
- pozytywnych wyników prób i pomiarów fabrycznych, a w przypadku urządzeń uruchamianych
po remoncie  przeprowadzonych przez zakład remontowy,
2 of 4 2010-04-25 11:08
Zespoły prądotwórcze http://bezel.com.pl/index.php/urzdzenia-prdotworcze/zespoy-prdotworc...
- pozytywnych wyników pomiarów kontrolnych,
- zapewnienia dostaw i zapasów paliwa, oleju oraz niezbędnych części zamiennych,
- bezpieczeństwa przeciwporażeniowego i pożarowego,
- zapewnienia odpowiednich warunków bhp dla obsługi.
Eksploatacja zespołów prądotwórczych powinna być prowadzona w oparciu o program pracy. Nie ma obowiązku
opracowywania programów pracy dla zespołów o mocy znamionowej mniejszej niż 32 kVA. Program pracy zespołu
prądotwórczego powinien być opracowany i korygowany co najmniej raz na trzy lata.
W programie pracy należy uwzględnić:
 układ połączeń sieci dla ruchu normalnego i w przypadku zakłóceń,
 sposób przyłączenia do wspólnej sieci i synchronizacji,
 charakterystykę zasilanych odbiorów oraz wymagane wartości napięcia i częstotliwości,
 moc przewidywaną do dostarczania przez zespół prądotwórczy i czas pracy,
 warunki uruchamiania zespołu,
 wielkości zapasów paliwa i oleju, niezbędne dla przewidzianego ciągłego czasu pracy,
 wymagania i zalecenia w zakresie oszczędności paliw i energii.
Na zespole prądotwórczym powinny być umieszczone w sposób trwały i czytelny następujące informacje:
 dane techniczne urządzeń umieszczone na tabliczkach znamionowych,
 symbole zacisków ochronnych,
 symbole zacisków wyjściowych generatora,
 strzałki na obudowach silnika i generatora wskazujące prawidłowy kierunek wirowania.
2.6 Prowadzenie ruchu
Jeżeli dokumentacja techniczna nie stanowi inaczej, to moc silnika asynchronicznego zwartego o rozruchu bezpośrednim
przyłączonego do zespołu prądotwórczego o napięciu znamionowym do 1 kV nie może przekraczać:
 70% mocy znamionowej zespołów o mocy do 60 kW,
 50% mocy znamionowej, jeżeli moc zespołu jest większa niż 60 kW.
Moc silnika przyłączanego za pośrednictwem przełącznika gwiazda-trójkąt nie może przekraczać mocy znamionowej czynnej
zespołu prądotwórczego wyrażonej w kW.
Przed uruchomieniem zespołu prądowego przewoz
nego należy sprawdzić:
 prawidłowość ustawienia na stanowisku roboczym,
 prawidłowość przyłączenia do sieci,
 prawidłowość odłączenia od wspólnej sieci odbiorników, które nie mają być zasilane z zespołu,
 dostosowanie mocy i napięcia zespołu do mocy i napięcia zasilanych odbiorników,
 stan ochrony przeciwporażeniowej i przeciwpożarowej,
 zgodność obrotów silnika i generatora oraz ich zgodność z instrukcją,
 zgodność paliwa i olejów smarowniczych z instrukcją fabryczną.
Utrzymywanie zespołu w należytym stanie technicznym wymaga przeprowadzania okresowych oględzin i przeglądów.
2.7 Oględziny zespołu powinny być przeprowadzane co najmniej raz w tygodniu i powinny obejmować sprawdzenie:
 czystości zespołu i pomieszczenia,
 zasilania w paliwo,
 smarowania i chłodzenia maszyn,
 układu rozruchowego,
 wskaz
ników kontrolno-pomiarowych,
 stanu ochrony przeciwporażeniowej,
 stanu zabezpieczeń przeciwpożarowych i sprzętu gaśniczego,
 wyposażenia obsługi w odzież i sprzęt ochronny,
 stanu i poprawności działania części mechanicznej; braku drgań i stuków w maszynach
(przez osłuchanie).
Co najmniej raz w miesiącu należy przeprowadzić kontrolę pracy zespołu obejmującą między innymi:
 sprawdzenie akumulatora rozruchowego,
 sprawdzenie stanu zaopatrzenia w paliwo i smary,
 sprawdzenie czystości filtrów paliwa, oleju i powietrza,
 pomiar rezystancji izolacji uzwojeń generatora,
 próbne łączenie za pomocą wyłącznika głównego,
 uruchomienie i sprawdzenie działania blokad.
2.8 Przegląd zespołu prądotwórczego powinien być przeprowadzany nie rzadziej niż co 6 miesięcy, o ile instrukcja
fabryczna nie przewiduje inaczej. Przegląd powinien obejmować w szczególności:
 oględziny w pełnym zakresie,
 wymianę oleju i smarowanie całego zespołu,
 oczyszczenie styków elektrycznych,
 pomiary rezystancji izolacji uzwojeń i obwodów,
3 of 4 2010-04-25 11:08
Zespoły prądotwórcze http://bezel.com.pl/index.php/urzdzenia-prdotworcze/zespoy-prdotworc...
 pomiary skuteczności działania ochrony przeciwporażeniowej,
 sprawdzenie instalacji rozruchowej i zapłonowej,
 pełne sprawdzenie akumulatora,
 sprawdzenie układów zasilania w paliwo, smarowania, chłodzenia i rozrządu,
 sprawdzenie przyrządów pomiarowych, sterowania i układów regulacji,
 kontrolę stanu oświetlenia pomieszczenia agregatu i obsługi,
 czynności konserwacyjne i wymianę zużytych części zgodnie z instrukcjami fabrycznymi.
2.9 Uruchomienie i zatrzymywanie zespołu prądotwórczego.
Przed każdym uruchomieniem należy sprawdzić:
 w silniku  stan paliwa i wody chłodzącej,
 w generatorze  stan szczotek i pierścieni,
 w instalacji elektrycznej całego zespołu  stan połączeń, przewodów, bezpieczników i uziemień.
Uruchomienie agregatu rozpoczyna się od uruchomienia silnika w sposób podany w instrukcji fabrycznej. Po uruchomieniu,
silnik należy rozgrzać tak, aby uzyskać wymaganą temperaturę wody i oleju. Należy przy tym sprawdzić czy ciśnienie oleju w
silniku jest prawidłowe.
Po zakończeniu uruchamiania silnika przystępuje się do uruchomienia prądnicy. Przy pomocy woltomierza należy sprawdzić
wzbudzenie prądnicy i regulatorem ustawić żądane napięcie. Następnie należy załączyć wyłącznik, ustawiając go w położeniu
pracy i doregulować regulatorem ręcznym wartość napięcia roboczego. Częstotliwość doregulowuje się przez regulację
dopływu paliwa tak, aby przy pełnym obciążeniu częstotliwość wynosiła 50ą1 Hz. Uruchomienie zespołu prądotwórczego
może również być przeprowadzane przez układ sterowania automatyczny lub półautomatyczny.
Zespół prądotwórczy należy zatrzymać niezwłocznie:
 w przypadku zagrożenia życia ludzkiego,
 przy stwierdzeniu zakłócenia pracy silnika: spadku ciśnienia oleju, wzrostu temperatury wody
chłodzącej, wystąpienia nieprawidłowych szumów i stuków,
 przy stwierdzeniu uszkodzeń zespołu lub zagrożenia uszkodzeniem urządzeń związanych
z ruchem zespołu.
Zatrzymywanie zespołu powinno się odbywać w następującej kolejności:
- należy wyłączyć obciążenie wyłącznikiem głównym (przestawić wyłącznik w pozycję oznaczoną
 0 lub  wył ),
- należy odłączyć w razie potrzeby poszczególne odbiory,
- następnie należy zatrzymać silnik i wyłączyć dopływ paliwa,
- po zatrzymaniu silnika należy obrócić kilkakrotnie wał korbowy przy wyłączonym dopływie paliwa;
ma to na celu sprawdzenie, czy nie występują nadmierne opory obracania się lub zatarcie wału.
Jeżeli wyłączenie zespołu prądotwórczego nastąpiło wskutek działania zabezpieczeń, należy przed ponownym
uruchomieniem sprawdzić i usunąć przyczynę wyłączenia, stosując się do poleceń instrukcji ruchu i eksploatacji.
Zmieniony: PiÄ…tek, 16 Paz
dziernik 2009 12:40
© 2009 BEZPIECZEC
STWO ELEKTRYCZNE, wykonanie Projektowanie stron Szczecin
4 of 4 2010-04-25 11:08