MYSA
OWICE
jako miejscowość
turystyczna.
TEMAT 4
OLIMPIADA O  DIAMENTOWY INDEKS AGH
Wykonanie: Michał Domżoł Szkoła: III Liceum Ogólnokształcące
ul. Broniewskiego 14 im. Adama Mickiewicza
41-409 Mysłowice ul. Mickiewicza 11
40-092 Katowice
Nauczyciel geografii: mgr Danuta Bruz
dzińska
MICHAA
DOMŻOA
. MYSA
OWICE, jako miejscowość turystyczna.
SPIS TREÅšCI
1. Wstęp.
2. Mysłowice  miasto turystyki?
Położenie geograficzne.
Położenie komunikacyjne.
Miejsca atrakcyjne turystycznie.
Szlaki turystyczne/PTTK; turystyka aktywna.
Wydarzenia kulturalno-sportowe.
Zaplecze noclegowo-żywieniowe.
3. Ocena walorów turystyczno-krajoznawczych Mysłowic.
4. Bibliografia.
2
MICHAA
DOMŻOA
. MYSA
OWICE, jako miejscowość turystyczna.
1. Wstęp
Wybrałem miasto Mysłowice, gdyż jestem z nimi silnie związany  tutaj się
urodziłem, mieszkam i zawsze były one bliskie mojemu sercu.
Mysłowice pod wieloma względami są jednym z najpiękniejszych miast w konurbacji
górnośląskiej. Pomimo położenia na terenie przemysłowym możemy tutaj odnalez
ć ciekawe
zabytki, a także doświadczyć niezapomnianych widoków na łonie natury.
Według legendy miasto Mysłowice zostało założone przez
Mysława, pierwsze w wzmianki o nim możemy znalez
ć w kronikach
Księstwa Opawsko-raciborskiego ok.1360 roku.
Rys.1  Herb Mysłowic  do dziś dnia trwają kłótnie o to, kogo
wizerunek zawiera. Najczęściej można usłyszeć, że przedstawia
Nie możemy także zapomnieć
Jana Chrzciciela lub też Mysława/ z
ródło: Internet
o najnowszej, bogatej historii tego
wspaniałego miejsca. To tutaj, nad rzeką
Przemszą, mieszały się kultury: polska,
niemiecka i rosyjska, przez 69 lat (w latach
1846-1915).
Miejsce, gdzie mieściła się granica trzech
mocarstw: Austro-Węgier, Niemiec i Rosji
zostało nazwane Trójkątem Trzech
Rys.2 - Trójkąt Trzech Cesarzy i wieża Bismarcka na starej
Cesarzy. Było ono bardzo często
niemieckiej pocztówce/ z
ródło: Internet
odwiedzane przez niemiecką ludność, która
tak chętnie spędzała wakacje
w Mysłowicach. W przeszłości mieściła się
tu także Wieża Bismarcka (zburzona w
1933 roku decyzją wojewody śląskiego).
W okresie, gdy Polską była pod
zaborami, Mysłowice przeżywały
gwałtowny rozwój gospodarczy, a to ze
Rys.3 - Trójkąt Trzech Cesarzy na starej
względu na dogodne położenie, na granicy
niemieckiej mapie (zaznaczony krzyżykiem)/
z
ródło: Internet
trzech mocarstw ówczesnego świata.
Wielu obcokrajowców przyjeżdżało do Mysłowic, gdyż pełniły one rolę  przystani do
nowego życia . Dzięki rozbudowanej sieci kolejowej, można było łatwo dostać się
zachodnich Niemiec, a stamtÄ…d do USA.
3
MICHAA
DOMŻOA
. MYSA
OWICE, jako miejscowość turystyczna.
To wszystko zdecydowało o dużym zróżnicowaniu ludności mieszkającej na tym terenie.
2. Mysłowice - miasto turystki?
Położenie geograficzne
MysÅ‚owice (50° 14' N; 19° 08' E) sÄ…
miastem, na prawach powiatu, położonym
w południowej Polsce; według podziału
fizycznogeograficznego znajdują się na Wyżynie
Śląskiej, a konkretnie na Wyżynie Katowickiej.
Zgodnie z podziałem administracyjnym Polski,
wprowadzonym w życie 1 stycznia 1999 r.,
znalazły się w obrębie województwa śląskiego.
Ze względu na występowanie dużej ilości
Rys.4  Położenie Mysłowic, opracowanie własne
wzgórz, istnieje tutaj bardzo dużo punktów widokowych, z których możemy podziwiać,
piękno mysłowickich zabytków oraz przyrody.
Położenie komunikacyjne
Jednym z argumentów, który potwierdza możliwą egzystencje Mysłowic jako terenu
turystycznego jest wręcz idealne położenie miasta na szlaku komunikacyjnym.
Przez miejscowość przebiegają dwa bardzo ważne węzły komunikacyjne; są to:
- Wschodnia Obwodnica GOP (droga ekspresowa S1) biegnąca od Podwarpia, aż do
Tychów,
- Autostrada A4  biegnąca z zachodu na wschód przez całą Polskę, od granicy z Niemcami,
aż do granicy z Ukrainą.
Szczególnie bliskość Autostrady A4 jest istotna dla turystycznego rozwoju
Mysłowic, gdyż umożliwia ona napływ bogatych turystów z krajów Europy Zachodniej.
Jako, że Mysłowice są jednym z miast Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP)
istnieje tutaj silnie rozwinięta sieć komunikacji miejskiej, która zapewnia połączenia z
większością miast GOPu.
Dobrym pomysłem może być także skorzystanie z istniejących ścieżek rowerowych  dzięki
nim możemy dojechać do Mysłowic używając roweru. Wykorzystanie tego środku transportu
może być szczególnie korzystne, gdyż dzięki niemu możemy zobaczyć ciekawe miejsca,
odległe od głównych szlaków komunikacyjnych.
4
MICHAA
DOMŻOA
. MYSA
OWICE, jako miejscowość turystyczna.
Kolejnym środkiem lokomocji, którym można dotrzeć do Mysłowic jest kolej, która istniała
tutaj już ponad 140 lat temu. Zapewnia ona bezpośrednie połączenia m.in. z Warszawą i
Krakowem.
Miejsca atrakcyjne turystycznie
Skala 1:100000
Legenda:
Wschodnia Obwodnica GOP
Autostrada A4
Stawy  Hubertus
Zabytkowe kamienice
Centralne Muzeum Pożarnictwa;
Muzeum Miasta Mysłowice
Muzeum Misyjne
 Leśny cmentarz
Zabytkowe piece wapiennicze;
Pokłady wapieni triasowych
Unikatowa przyroda byłego
kamieniołomu
Rys. 5  Miejsca atrakcyjne turystycznie w Mysłowicach, opracowanie własne
na podstawie Planu Miasta Mysłowice i informacji zawartych w  Przyrodzie Mysłowic
1. Pierwszym z miejsc naprawdÄ™ wartych zobaczenia sÄ… Stawy Hubertus
na pograniczu Mysłowic i Katowic. Zbiorniki są bardzo dobrym miejscem dla bytowania
różnych ptaków wodnych. Mogą być one szczególnie interesujące dla ludzi pragnących
zobaczyć różne unikatowe gatunki fauny i flory, lecz nie tylko - z pewnością zachwycą swoją
unikatowością także zwykłego turystę. Stawy te są wyjątkowe ze względu na swoje
pochodzenie, powstały w zalanych szybach po zlikwidowanej kopalni piasku, znajdujące się
tam wody są także bardzo silnie zasolone  co jest konsekwencja zrzutów wód kopalnianych.
Niestety fakt ten zadecydował o niemożności użycia zbiorników jako miejsc rekreacyjno-
5
MICHAA
DOMŻOA
. MYSA
OWICE, jako miejscowość turystyczna.
wypoczynkowych, przez co przyroda miała możliwość na swobodny rozwój, bez ingerencji
człowieka.
2. Nie możemy także zapomnieć o centrum
Mysłowic i znajdujących się tam XIX-wiecznych,
neorenesansowych kamienicach  mogÄ… prawdziwie
zachwycić. Wiele z nich znalazło zastosowanie,
po gruntownych remontach, jako filie Urzędu Miasta, czy
też Urzędu Stanu Cywilnego. Nieopodal tych Urzędów
Rys. 6  Kapliczka Jarlików w centrum
możemy znalez
ć Kapliczkę św. Jana Chrzciciela
Mysłowic/ z
ródło: Internet
ufundowaną w XVIII w. przez rodzinę Jarlików.
Około 40 m od kapliczki znajdziemy pomnik  syna Ziemi Śląskiej kard. Augusta Hlonda,
pierwszego biskupa diecezji katowickiej, prymasa Polski, który urodził się w dzielnicy
Mysłowic - Brzęczkowicach.
3. Kolejne miejsce, które z całą pewnością jest godne poświęcenia uwagi to
Centralne Muzeum Pożarnictwa (CMP) oraz Muzeum Miasta Mysłowice. Mieszczą się one
w jednej z mysłowickich dzielnic  Słupnej.
Centralne Muzeum Pożarnictwa jest jedynym
tego typu obiektem w Polsce, w swojej
ekspozycji ukazuje różne etapy rozwoju
ochrony przeciwpożarowej  jest jednym
z obiektów wpisanym na  Szlak Zabytków
Techniki Województwa Śląskiego .
W tym samym budynku od 2006 roku
Rys.7 - Czterokołowa XIX-wieczna drabina
funkcjonuje Muzeum Miasta Mysłowice, które
konna prezentowana w CMP/ z
ródło: CMP
organizuje ciekawe prelekcje oraz prezentuje
ekspozycje bezpośrednio dotyczące miasta
(np.  Dzieje archeologiczne Mysłowic ;  Filie
obozu Auschwitz w Mysłowicach ).
4. Odwiedzając Mysłowice, jednym
z obowiÄ…zkowych miejsc do zobaczenie jest
Muzeum Misyjne mieszczące się przy kościele,
Rys.8  Ekspozycja w Muzeum
w jednej z dzielnic  Brzęczkowicach. Możemy
Misyjnym/ z
ródło: Muzeum Misyjne
znalez
ć tam bardzo ciekawe przedmioty
przywiezione z kilkunastu krajów, przez pracujących tam misjonarzy.
6
MICHAA
DOMŻOA
. MYSA
OWICE, jako miejscowość turystyczna.
5. Następne interesujące miejsce zapisało się tragicznie w kartach historii Mysłowic.
Mowa tutaj o fili obozu Auschwitz i cmentarzu ofiar tegoż obozu w Mysłowicach  Wesołej.
Obóz został utworzony w 1940 r. i służył do
czasowego przetrzymywania więz
niów
politycznych oraz Żydów, jeżeli główny obóz był
przepełniony  tak, więc był on obozem
przejściowym.
Obecnie po wysadzonym obozie pozostał
mur z drutem kolczastym, tablica pamiÄ…tkowa oraz
cmentarz ofiar w pobliskim lesie.
Rys.9  Cmentarz ofiar obozu w
Mysłowicach-Wesołej/ fot. własne
6. Kępa Bagieniokowa oraz Kępa
Bołdysowa  te dwa wzniesienia znajdujące się
na Krasowach (dzielnica Mysłowic) znane
są chyba przez wszystkich mysłowiczan. Tutaj
znajdujÄ… siÄ™ prawdziwe bogactwa geologiczne
przedstawianego miasta, a mianowicie złoże
Rys.10  Cmentarz ofiar obozu w
Mysłowicach-Wesołej/ fot. własne
wapieni triasowych.
Pośród wapieni można znalez
ć wiele skamieniałych fragmentów muszli małży z okresu
środkowego triasu, co świadczy o dawnej obecności na tych terenach morza. W przeszłości
wypalano tutaj wapno, które było wykorzystywane w Księstwie Pszczyńskim. Obecnie na
wzgórzach pozostały dwa piece wapiennicze; występuje tutaj także mnóstwo chronionych
gatunków roślin i zwierząt m.in. dziewięćsił bezłodygowy.
Rys 11  Piec wapienniczy na wzgórzu Rys.12  Piec wapienniczy na wzgórzu
Kępa Bagieniokowa  fot. własne Kępa Bagieniokowa  fot. własne
7
MICHAA
DOMŻOA
. MYSA
OWICE, jako miejscowość turystyczna.
7. Zwiedzając Mysłowice docieramy do dzielnicy Dziećkowice i do byłego
kamieniołomu, gdzie, podobnie jak na Krasowach, możemy zobaczyć duże złoża wapieni
triasowych. Stok wzgórza jest bardzo silnie nasłoneczniony, przez co występują tutaj murawy
kserotermiczne, które są miejscem bytowania wielu rzadkich gatunków zwierząt m.in.
jaszczurek zwinek. Nieopodal dziećkowickich kamieniołomów, na skraju Lasu Grabina
znajduje się olbrzymi dąb szypułkowy  pomnik przyrody.
Rys.13  Wapienie na obszarze byłego Rys.14  Wapienie na obszarze byłego
kamieniołomu w Dziećkowicach  fot. kamieniołomu w Dziećkowicach  fot.
własne własne
Szlaki turystyczne/PTTK; turystyka aktywna
Skala 1:115000
Rys.15  Rozmieszczenie szlaków turystycznych w Mysłowicach  opracowanie własne
na podstawie informacji uzyskanych w mysłowickim oddziale PTTK
8
MICHAA
DOMŻOA
. MYSA
OWICE, jako miejscowość turystyczna.
W Mysłowicach istnieje spora ilość szlaków turystycznych, większość z nich została
wyznaczona z inicjatywy mysłowickiego oddziału Polskiego Towarzystwa Turystyczno
Krajoznawczego (tj. PTTK), a w szczególności dzięki zaangażowaniu szefa oddziału - pana
Zbigniewa Orłowskiego.
Mnogość szlaków turystycznych może świadczyć o dużej roli Mysłowic, jaką
odgrywa wśród osób zainteresowanych turystyką aktywną, na łonie natury  istnieją tutaj
szlaki turystyki pieszej, rowerowe, a w ostatnim czasie coraz więcej osób przyjeżdża,
w szczególności do południowych dzielnic miasta, takich jak Kosztowy, czy Dziećkowice, by
zasmakować turystyki jez
dzieckiej, która rozwija się w bardzo szybkim tempie, ze względu
na obecność w okolicy dwóch stadnin.
Wydarzenia kulturalno-sportowe
Następnym argumentem potwierdzającym turystyczna atrakcyjność Mysłowic jest
organizacja przez miasto wielu imprez kulturalno-sportowych, a w szczególności  OFF
Festiwalu oraz ME/MŚ w siatkówce plażowej.
 OFF Festiwal jest festiwalem muzyki alternatywnej, organizowanym zazwyczaj
pod koniec sierpnia danego roku. Dyrektorem tej imprezy jest Artur Rojek  wokalista grupy
Myslovitz, pochodzącej z Mysłowic.
Mysłowice, co roku (początek lipca) organizują mistrzostwa świata lub Europy
w siatkówce plażowej. W Mysłowicach grali już juniorzy, jak i seniorzy tak, więc każdy kibic
siatkówki znajdzie coś dla siebie.
Rys.16  Polacy wcale nie muszą grać
Rys.17  Duża scena na OFF Festiwalu/
roli  chłopców do bicia  Mistrzostwa
z
ródło: Internet
Europy Juniorów do lat 23 w siatkówce
plażowej w Mysłowicach (rok 2005)/
z
ródło: Internet
9
MICHAA
DOMŻOA
. MYSA
OWICE, jako miejscowość turystyczna.
Zaplecze noclegowo-żywieniowe
Mysłowice, jako że nie są w głównej mierze nastawione na rozwój turystki, lecz na
przemysł, nie posiadają zbyt dużej ilości miejsc noclegowych i punktów gastronomicznych,
aczkolwiek możemy tutaj znalez
ć parę miejsce, w których bez problemu możemy
przenocować, oraz zjeść coś smacznego.
Istnieje tutaj duży wybór restauracji, w których z całą pewnością zjemy coś
smacznego. SÄ… to restauracje takie jak: Krasowia (dzielnica Krasowy), Laria (dzielnica
Morgi), Orangle Club (dzielnica Brzezinka), czy też jedna z najbardziej komfortowych tj.
 Restauracja pod Ratuszem , mieszcząca się tuż koło urzędu Miasta Mysłowice (samo
centrum Mysłowic). Szczególnie ta ostatnia jest godna polecenia, ze względu na swój
niepowtarzalny klimat, prezentowane tam autentyczne eksponaty związane z Trójkątem
Trzech Cesarzy i nie tylko, a także mieszczący się tam klub miłośników wina.
Jeżeli chodzi o zakwaterowanie wybór jest naprawdę skromny. Jednym z takich
(najbardziej komfortowych) miejsc jest Hotel  Trojak , mieszczÄ…cy siÄ™ w jednej z dzielnic
Mysłowic  Słupnej. Hotel oferuje komfortowe zakwaterowanie, a także zapewnia posiłki
w swojej restauracji.
3. Ocena walorów turystyczno-krajoznawczych Mysłowic.
ZALETY
Bardzo dobre położenie komunikacyjne
Unikatowa przyroda (pomniki przyrody)
Znakomite uwarunkowania historyczne
Inwestycje w promowanie turystycznego charakteru Mysłowic (wydawanie książek
poświęconych miastu)
Organizacja licznych imprez kulturalno-sportowych
Dobra organizacja szlaków turystycznych
Dobre zaplecze sportowe (nowoczesna hala, boiska do siatkówki plażowej)
Funkcjonowanie Muzeum Miasta i Centralnego Muzeum Pożarnictwa
10
MICHAA
DOMŻOA
. MYSA
OWICE, jako miejscowość turystyczna.
WADY
Bardzo mała baza noclegowa
Brak punktu informacji turystycznej
Brak takich miejsc jak kino, teatr
SÅ‚aba promocja miasta w skali regionu i kraju
Brak tablic informacyjnych
Zaniedbanie jednej z największych atrakcji -Trójkąta Trzech Cesarzy
Mała wiedza mieszkańców na temat miejsc atrakcyjnych turystycznie
Położenie na terenie bardzo silnie uprzemysłowionym
SZANSE
Zainteresowanie władz miasta rozwojem turystyki
Rozbudowa istniejących szlaków komunikacyjnych
Rekultywacja hałd
Inwestycje w infrastrukturÄ™ turystycznÄ… (powstawanie restauracji, hoteli)
Organizacja nowych tras turystyczno-krajoznawczych
Inwestycje zagranicznego kapitału
Poprawa wyglądu zewnętrznego lokalnych zabytkowych budynków
Promocja miasta w ogólnokrajowych mediach związana z organizowanymi
imprezami kulturalno-sportowymi
Aktywna działalność mysłowickiego koła PTTK na rzecz turystycznego rozwoju
miejscowości
ZAGROŻENIA
Brak funduszy, przewidzianych na rozwój turystyczny miasta
Niszczenie przyrody przez mieszkańców Mysłowic
Trudności z rozpoczęciem własnej działalności gospodarczo-turystycznej
11
MICHAA
DOMŻOA
. MYSA
OWICE, jako miejscowość turystyczna.
4. Bibliografia
1. http://www.trojkattrzechcesarzy.prv.pl/ - Trójkąt Trzech Cesarzy
2. http://www.brzeczkowice.katowice.opoka.org.pl/index.php?id=51  Muzeum Misyjne
3. Szaraniec L., 1992. Górny Śląsk i Małopolska, Muzeum Śląskie, str. 192  197
4. Tchórz A., 2004. Plan miasta Mysłowice, PGK Katowice
5. Krawczyk K., 1994. Mysłowice, TEKST
6. Witecka H., 1993. Mysłowice  Miejsca kaz
ni i męczeństwa, Życie Mysłowic
str. 31  49
7. Pochmara W., 1963. Z dziejów Mysłowic, Wydawnictwo Śląsk, str. 88  123
8. Pasek-Dobińska G., Plackowska-Słupska K., 2006. Walory przyrodnicze
południowych Mysłowic, Urząd Miasta Mysłowice
9. Czylok A., Gądek B., Tyc A., 2002. Przyroda Mysłowic, Centrum Informacji
Miejskiej str. 11-35; 53-63; 85-91; 107-123
10. 2007. Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego  mapa; Województwo
ÅšlÄ…skie
11. Hibszer A., Dulias R., 2004. Województwo śląskie. Przyroda. Gospodarka.
Dziedzictwo kulturowe, Kubajak, str. 34-81; 112-132
12