o艣wiadczenie o stanie rodzinnym


㎏ancelaria Sejmu s. 1/22
Dz.U. 2001 Nr 71 poz. 733
USTAWA
Opracowano na pod-
z dnia 21 czerwca 2001 r. stawie: tj. Dz.U. z
2005 r. Nr 31, poz.
266, Nr 69, poz. 626,
z 2006 r. Nr 86, poz.
o ochronie praw lokator贸w, mieszkaniowym zasobie gminy
602, Nr 167, poz.
i o zmianie Kodeksu cywilnego
1193, Nr 249, poz.
1833, z 2007 r. Nr
128, poz. 902, Nr 173,
poz. 1218.
Rozdzia艂 1
Przepisy og贸lne
Art. 1.
Ustawa reguluje zasady i formy ochrony praw lokator贸w oraz zasady gospodarowa-
nia mieszkaniowym zasobem gminy.
Art. 1a.
Przepis贸w ustawy nie stosuje si臋 do lokali b臋d膮cych w dyspozycji Wojskowej Agen-
cji Mieszkaniowej.
Art. 2.
1. Ilekro膰 w ustawie jest mowa o:
1) lokatorze  nale偶y przez to rozumie膰 najemc臋 lokalu lub osob臋 u偶ywaj膮c膮
lokal na podstawie innego tytu艂u prawnego ni偶 prawo w艂asno艣ci;
2) w艂a艣cicielu  nale偶y przez to rozumie膰 wynajmuj膮cego lub inn膮 osob臋, z
kt贸r膮 wi膮偶e lokatora stosunek prawny uprawniaj膮cy go do u偶ywania lokalu;
3) wsp贸艂lokatorze  nale偶y przez to rozumie膰 lokatora, kt贸remu przys艂uguje ty-
tu艂 prawny do u偶ywania lokalu wsp贸lnie z innym lokatorem;
4) lokalu  nale偶y przez to rozumie膰 lokal s艂u偶膮cy do zaspokajania potrzeb
mieszkaniowych, a tak偶e lokal b臋d膮cy pracowni膮 s艂u偶膮c膮 tw贸rcy do prowa-
dzenia dzia艂alno艣ci w dziedzinie kultury i sztuki; nie jest w rozumieniu
ustawy lokalem pomieszczenie przeznaczone do kr贸tkotrwa艂ego pobytu
os贸b, w szczeg贸lno艣ci znajduj膮ce si臋 w budynkach internat贸w, burs, pen-
sjonat贸w, hoteli, dom贸w wypoczynkowych lub w innych budynkach s艂u偶膮-
cych do cel贸w turystycznych lub wypoczynkowych;
5) lokalu socjalnym  nale偶y przez to rozumie膰 lokal nadaj膮cy si臋 do zamiesz-
kania ze wzgl臋du na wyposa偶enie i stan techniczny, kt贸rego powierzchnia
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 2/22
pokoi przypadaj膮ca na cz艂onka gospodarstwa domowego najemcy nie mo偶e
by膰 mniejsza ni偶 5 m2, a w wypadku jednoosobowego gospodarstwa domo-
wego 10 m2, przy czym lokal ten mo偶e by膰 o obni偶onym standardzie;
6) lokalu zamiennym  nale偶y przez to rozumie膰 lokal znajduj膮cy si臋 w tej sa-
mej miejscowo艣ci, w kt贸rej jest po艂o偶ony lokal dotychczasowy, wyposa偶o-
ny w co najmniej takie urz膮dzenia techniczne, w jakie by艂 wyposa偶ony lokal
u偶ywany dotychczas, o powierzchni pokoi takiej jak w lokalu dotychczas
u偶ywanym; warunek ten uznaje si臋 za spe艂niony, je偶eli na cz艂onka gospo-
darstwa domowego przypada 10 m2 powierzchni 艂膮cznej pokoi, a w wypad-
ku gospodarstwa jednoosobowego - 20 m2 tej powierzchni;
7) powierzchni u偶ytkowej lokalu  nale偶y przez to rozumie膰 powierzchni臋
wszystkich pomieszcze艅 znajduj膮cych si臋 w lokalu, a w szczeg贸lno艣ci po-
koi, kuchni, spi偶arni, przedpokoi, alk贸w, holi, korytarzy, 艂azienek oraz in-
nych pomieszcze艅 s艂u偶膮cych mieszkalnym i gospodarczym potrzebom loka-
tora, bez wzgl臋du na ich przeznaczenie i spos贸b u偶ywania; za powierzchni臋
u偶ytkow膮 lokalu nie uwa偶a si臋 powierzchni balkon贸w, taras贸w i loggii, an-
tresoli, szaf i schowk贸w w 艣cianach, pralni, suszarni, w贸zkowni, strych贸w,
piwnic i kom贸rek przeznaczonych do przechowywania opa艂u;
8) op艂atach niezale偶nych od w艂a艣ciciela  nale偶y przez to rozumie膰 op艂aty za
dostawy do lokalu energii, gazu, wody oraz odbi贸r 艣ciek贸w, odpad贸w i nie-
czysto艣ci ciek艂ych;
8a) wydatkach zwi膮zanych z utrzymaniem lokalu  nale偶y przez to rozumie膰
wydatki, ustalane proporcjonalnie do powierzchni u偶ytkowej lokalu w sto-
sunku do powierzchni u偶ytkowej wszystkich lokali w danym budynku, ob-
ci膮偶aj膮ce w艂a艣ciciela, obejmuj膮ce: op艂at臋 za u偶ytkowanie wieczyste gruntu,
podatek od nieruchomo艣ci oraz koszty:
a) konserwacji, utrzymania nale偶ytego stanu technicznego nieruchomo艣ci
oraz przeprowadzonych remont贸w,
b) zarz膮dzania nieruchomo艣ci膮,
c) utrzymania pomieszcze艅 wsp贸lnego u偶ytkowania, windy, anteny zbior-
czej, domofonu oraz zieleni,
d) ubezpieczenia nieruchomo艣ci,
e) inne, o ile wynikaj膮 z umowy.
9) gospodarstwie domowym  nale偶y przez to rozumie膰 gospodarstwo domo-
we, o kt贸rym mowa w przepisach o dodatkach mieszkaniowych;
10) mieszkaniowym zasobie gminy  nale偶y przez to rozumie膰 lokale stanowi膮-
ce w艂asno艣膰 gminy albo gminnych os贸b prawnych lub sp贸艂ek handlowych
utworzonych z udzia艂em gminy, z wyj膮tkiem towarzystw budownictwa spo-
艂ecznego, a tak偶e lokale pozostaj膮ce w posiadaniu samoistnym tych
podmiot贸w;
11) publicznym zasobie mieszkaniowym  nale偶y przez to rozumie膰 lokale
wchodz膮ce w sk艂ad mieszkaniowego zasobu gminy albo lokale stanowi膮ce
w艂asno艣膰 innych jednostek samorz膮du terytorialnego, samorz膮dowych os贸b
prawnych tych jednostek, Skarbu Pa艅stwa lub pa艅stwowych os贸b praw-
nych;
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 3/22
12) wskazniku przeliczeniowym kosztu odtworzenia 1 m2 powierzchni u偶ytko-
wej budynk贸w mieszkalnych  nale偶y przez to rozumie膰 przeci臋tny koszt
budowy 1 m2 powierzchni u偶ytkowej budynk贸w mieszkalnych:
a) dla wojew贸dztwa, z wy艂膮czeniem miast b臋d膮cych siedzib膮 wojewody
lub sejmiku wojew贸dztwa,
b) dla miast b臋d膮cych siedzib膮 wojewody lub sejmiku wojew贸dztwa, usta-
lany na okres 6 miesi臋cy przez wojewod臋 na podstawie aktualnych da-
nych urz臋du statystycznego, opracowanych wed艂ug powiat贸w, oraz
w艂asnych analiz i og艂aszany, w drodze obwieszczenia, w wojew贸dzkim
dzienniku urz臋dowym.
2. Obmiaru powierzchni u偶ytkowej lokalu, o kt贸rej mowa w ust. 1 pkt 7, dokonuje
si臋 w 艣wietle wyprawionych 艣cian. Powierzchni臋 pomieszcze艅 lub ich cz臋艣ci o
wysoko艣ci w 艣wietle r贸wnej lub wi臋kszej od 2,20 m nale偶y zalicza膰 do oblicze艅
w 100 %, o wysoko艣ci r贸wnej lub wi臋kszej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m
- w 50 %, o wysoko艣ci mniejszej od 1,40 m pomija si臋 ca艂kowicie. Pozosta艂e za-
sady obliczania powierzchni nale偶y przyjmowa膰 zgodnie z Polsk膮 Norm膮 od-
powiedni膮 do okre艣lania i obliczania wskaznik贸w powierzchniowych i kubatu-
rowych w budownictwie.
Art. 3.
1. W razie oddania do u偶ywania lokalu, z kt贸rego w艂a艣ciciel przej艣ciowo nie korzy-
sta w ca艂o艣ci lub w cz臋艣ci w celu zaspokojenia w艂asnych potrzeb mieszkanio-
wych, przepis贸w ustawy nie stosuje si臋, z wyj膮tkiem art. 10 ust. 1 3, art. 11 ust.
1 i 2 pkt 1 3, art. 13 i art. 18 ust. 1 i 2.
2. Do lokali b臋d膮cych w dyspozycji ministra w艂a艣ciwego do spraw wewn臋trznych
lub podleg艂ych mu organ贸w, do lokali b臋d膮cych w dyspozycji jednostek organi-
zacyjnych S艂u偶by Wi臋ziennej oraz do lokali pozostaj膮cych i przekazanych do
dyspozycji Szefa Agencji Bezpiecze艅stwa Wewn臋trznego lub Szefa Agencji
Wywiadu, przepisy ustawy stosuje si臋, je偶eli przepisy odr臋bne dotycz膮ce tych
lokali nie stanowi膮 inaczej.
3. Przepisy niniejszej ustawy nie naruszaj膮 przepis贸w innych ustaw reguluj膮cych
ochron臋 praw lokator贸w w spos贸b korzystniejszy dla lokatora.
Art. 4.
1. Tworzenie warunk贸w do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wsp贸lnoty sa-
morz膮dowej nale偶y do zada艅 w艂asnych gminy.
2. Gmina, na zasadach i w wypadkach przewidzianych w ustawie, zapewnia lokale
socjalne i lokale zamienne, a tak偶e zaspokaja potrzeby mieszkaniowe gospo-
darstw domowych o niskich dochodach.
3. Gmina wykonuje zadania, o kt贸rych mowa w ust. 1 i 2, wykorzystuj膮c mieszka-
niowy zas贸b gminy lub w inny spos贸b.
4. Gminy mog膮 otrzymywa膰 dotacje celowe z bud偶etu pa艅stwa na zadania, o kt贸-
rych mowa w ust. 1 i 2.
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 4/22
Rozdzia艂 2
Prawa i obowi膮zki w艂a艣cicieli i lokator贸w
1. Gmina w wojew贸dzkim dzienniku urz臋dowym co roku, w terminie do ko艅ca
pierwszego kwarta艂u roku nast臋pnego, og艂asza zestawienie danych dotycz膮-
cych czynsz贸w najmu lokali mieszkalnych nienale偶膮cych do publicznego za-
sobu mieszkaniowego, po艂o偶onych na jej obszarze lub cz臋艣ci.
Dodany art. 4a
wchodzi w 偶ycie z dn.
2. Zestawienie, o kt贸rym mowa w ust. 1, powinno uwzgl臋dnia膰 wysoko艣膰 czyn-
1.01.2008 r. (Dz.U. z
szu za 1 m2 powierzchni u偶ytkowej lokalu w powi膮zaniu z lokalizacj膮, wie-
2007 r. Nr 173, poz.
kiem budynku i jego stanem technicznym oraz powierzchni膮 u偶ytkow膮 lo-
1218).
kalu i jego standardem.
3. Gmina, sporz膮dzaj膮c zestawienie, o kt贸rym mowa w ust. 1, korzysta z da-
nych przekazanych przez zarz膮dc贸w nieruchomo艣ci. Gmina mo偶e w zesta-
wieniu wykorzysta膰 r贸wnie偶 dane w艂asne, dane przekazane przez w艂a艣cicieli
i lokator贸w oraz organizacje ich zrzeszaj膮ce, a tak偶e dane pochodz膮ce z in-
nych zr贸de艂.
4. Minister w艂a艣ciwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i
mieszkaniowej okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia:
1) wz贸r i terminy przekazywania przez zarz膮dc贸w nieruchomo艣ci danych,
o kt贸rych mowa w ust. 1, bior膮c pod uwag臋 potrzeb臋 cyklicznego prze-
kazywania oraz kompletno艣膰 tych danych;
2) wz贸r zestawienia oraz sposoby publikacji i udost臋pniania danych, o kt贸-
rych mowa w ust. 1, uwzgl臋dniaj膮c potrzeb臋 zapewnienia ich aktualno-
艣ci i jawno艣ci.>
Art. 5.
1. Umowa o odp艂atne u偶ywanie lokalu mo偶e by膰 zawarta na czas oznaczony lub
nieoznaczony.
2. Umowa o odp艂atne u偶ywanie lokalu wchodz膮cego w sk艂ad mieszkaniowego za-
sobu gminy lub innych jednostek samorz膮du terytorialnego, z wyj膮tkiem lokalu
socjalnego lub lokalu zwi膮zanego ze stosunkiem pracy, mo偶e by膰 zawarta wy-
艂膮cznie na czas nieoznaczony, chyba 偶e zawarcia umowy na czas oznaczony 偶膮-
da lokator.
3. W艂a艣ciciel nie mo偶e uzale偶ni膰 zawarcia umowy od z艂o偶enia przez lokatora 偶膮da-
nia, o kt贸rym mowa w ust. 2.
Art. 6.
1. Zawarcie umowy najmu mo偶e by膰 uzale偶nione od wp艂acenia przez najemc臋
kaucji zabezpieczaj膮cej pokrycie nale偶no艣ci z tytu艂u najmu lokalu, przy-
s艂uguj膮cych wynajmuj膮cemu w dniu opr贸偶nienia lokalu. Kaucja nie mo偶e prze-
kracza膰 dwunastokrotno艣ci miesi臋cznego czynszu za dany lokal, obliczonego
wed艂ug stawki czynszu obowi膮zuj膮cej w dniu zawarcia umowy najmu.
2. Kaucji nie pobiera si臋, je偶eli umowa:
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 5/22
1) dotyczy najmu lokalu zamiennego lub socjalnego;
2) jest zawierana w zwi膮zku z zamian膮 lokalu, a najemca uzyska艂 zwrot kaucji
bez dokonania jej waloryzacji.
3. Zwrot zwaloryzowanej kaucji nast臋puje w kwocie r贸wnej iloczynowi kwoty
miesi臋cznego czynszu obowi膮zuj膮cego w dniu zwrotu kaucji i krotno艣ci czynszu
przyj臋tej przy pobieraniu kaucji, jednak w kwocie nie ni偶szej ni偶 kaucja pobra-
na.
4. Kaucja podlega zwrotowi w ci膮gu miesi膮ca od dnia opr贸偶nienia lokalu lub na-
bycia jego w艂asno艣ci przez najemc臋, po potr膮ceniu nale偶no艣ci wynajmuj膮cego z
tytu艂u najmu lokalu.
Art. 6a.
1. Wynajmuj膮cy jest obowi膮zany do zapewnienia sprawnego dzia艂ania istniej膮cych
instalacji i urz膮dze艅 zwi膮zanych z budynkiem umo偶liwiaj膮cych najemcy korzy-
stanie z wody, paliw gazowych i ciek艂ych, ciep艂a, energii elektrycznej, dzwig贸w
osobowych oraz innych instalacji i urz膮dze艅 stanowi膮cych wyposa偶enie lokalu i
budynku okre艣lone odr臋bnymi przepisami.
2. W razie oddania w najem lokalu opr贸偶nionego przez dotychczasowego najemc臋,
wynajmuj膮cy jest obowi膮zany wymieni膰 zu偶yte elementy wyposa偶enia lokalu.
3. Do obowi膮zk贸w wynajmuj膮cego nale偶y w szczeg贸lno艣ci:
1) utrzymanie w nale偶ytym stanie, porz膮dku i czysto艣ci pomieszcze艅 i urz膮-
dze艅 budynku, s艂u偶膮cych do wsp贸lnego u偶ytku mieszka艅c贸w, oraz jego
otoczenia;
2) dokonywanie napraw budynku, jego pomieszcze艅 i urz膮dze艅, o kt贸rych
mowa w pkt 1, oraz przywr贸cenie poprzedniego stanu budynku uszkodzo-
nego, niezale偶nie od przyczyn, z tym 偶e najemc臋 obci膮偶a obowi膮zek pokry-
cia strat powsta艂ych z jego winy;
3) dokonywanie napraw lokalu, napraw lub wymiany instalacji i element贸w
wyposa偶enia technicznego w zakresie nieobci膮偶aj膮cym najemcy, a zw艂asz-
cza:
a) napraw i wymiany wewn臋trznych instalacji: wodoci膮gowej, gazowej i
ciep艂ej wody  bez armatury i wyposa偶enia, a tak偶e napraw i wymiany
wewn臋trznej instalacji kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania wraz z
grzejnikami, instalacji elektrycznej, anteny zbiorczej  z wyj膮tkiem
osprz臋tu,
b) wymiany piec贸w grzewczych, stolarki okiennej i drzwiowej oraz pod-
艂贸g, posadzek i wyk艂adzin pod艂ogowych, a tak偶e tynk贸w.
Art. 6b.
1. Najemca jest obowi膮zany utrzymywa膰 lokal oraz pomieszczenia, do u偶ywania
kt贸rych jest uprawniony, we w艂a艣ciwym stanie technicznym i higieniczno-
sanitarnym okre艣lonym odr臋bnymi przepisami oraz przestrzega膰 porz膮dku do-
mowego. Najemca jest tak偶e obowi膮zany dba膰 i chroni膰 przed uszkodzeniem lub
dewastacj膮 cz臋艣ci budynku przeznaczone do wsp贸lnego u偶ytku, jak dzwigi oso-
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 6/22
bowe, klatki schodowe, korytarze, pomieszczenia zsyp贸w, inne pomieszczenia
gospodarcze oraz otoczenie budynku.
2. Najemc臋 obci膮偶a naprawa i konserwacja:
1) pod艂贸g, posadzek, wyk艂adzin pod艂ogowych oraz 艣ciennych ok艂adzin cera-
micznych, szklanych i innych;
2) okien i drzwi;
3) wbudowanych mebli, 艂膮cznie z ich wymian膮;
4) trzon贸w kuchennych, kuchni i grzejnik贸w wody przep艂ywowej (gazowych,
elektrycznych i w臋glowych), podgrzewaczy wody, wanien, brodzik贸w, mis
klozetowych, zlewozmywak贸w i umywalek wraz z syfonami, baterii i zawo-
r贸w czerpalnych oraz innych urz膮dze艅 sanitarnych, w kt贸re lokal jest wypo-
sa偶ony, 艂膮cznie z ich wymian膮;
5) osprz臋tu i zabezpiecze艅 instalacji elektrycznej, z wy艂膮czeniem wymiany
przewod贸w oraz osprz臋tu anteny zbiorczej;
6) piec贸w w臋glowych i akumulacyjnych, 艂膮cznie z wymian膮 zu偶ytych elemen-
t贸w;
7) eta偶owego centralnego ogrzewania, a w przypadku gdy nie zosta艂o ono za-
instalowane na koszt wynajmuj膮cego, tak偶e jego wymiana;
8) przewod贸w odp艂ywowych urz膮dze艅 sanitarnych a偶 do pion贸w zbiorczych,
w tym niezw艂oczne usuwanie ich niedro偶no艣ci;
9) innych element贸w wyposa偶enia lokalu i pomieszcze艅 przynale偶nych przez:
a) malowanie lub tapetowanie oraz napraw臋 uszkodze艅 tynk贸w 艣cian i su-
fit贸w,
b) malowanie drzwi i okien, wbudowanych mebli, urz膮dze艅 kuchennych,
sanitarnych i grzewczych.
Art. 6c.
Przed wydaniem lokalu najemcy strony sporz膮dzaj膮 protok贸艂, w kt贸rym okre艣laj膮
stan techniczny i stopie艅 zu偶ycia znajduj膮cych si臋 w nim instalacji i urz膮dze艅. Pro-
tok贸艂 stanowi podstaw臋 rozlicze艅 przy zwrocie lokalu.
Art. 6d.
Najemca mo偶e wprowadzi膰 w lokalu ulepszenia tylko za zgod膮 wynajmuj膮cego i na
podstawie pisemnej umowy okre艣laj膮cej spos贸b rozlicze艅 z tego tytu艂u.
Art. 6e.
1. Po zako艅czeniu najmu i opr贸偶nieniu lokalu najemca jest obowi膮zany odnowi膰
lokal i dokona膰 w nim obci膮偶aj膮cych go napraw, a tak偶e zwr贸ci膰 wynajmuj膮ce-
mu r贸wnowarto艣膰 zu偶ytych element贸w wyposa偶enia technicznego, wymienio-
nych w art. 6b ust. 2 pkt 4, kt贸re znajdowa艂y si臋 w lokalu w chwili wydania go
najemcy. Je偶eli najemca w okresie najmu dokona艂 wymiany niekt贸rych elemen-
t贸w tego wyposa偶enia, przys艂uguje mu zwrot kwoty odpowiadaj膮cej r贸偶nicy ich
warto艣ci mi臋dzy stanem istniej膮cym w dniu obj臋cia lokalu oraz w dniu jego
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 7/22
opr贸偶nienia. Nale偶ne kwoty oblicza si臋 wed艂ug cen obowi膮zuj膮cych w dniu roz-
liczenia.
2. Wynajmuj膮cy mo偶e 偶膮da膰 usuni臋cia ulepsze艅 wprowadzonych przez najemc臋 z
naruszeniem art. 6d i przywr贸cenia stanu poprzedniego, je偶eli nie naruszy to
substancji lokalu, albo ulepszenia zatrzyma膰 za zwrotem ich warto艣ci uwzgl臋d-
niaj膮cej stopie艅 zu偶ycia wed艂ug stanu na dzie艅 opr贸偶nienia lokalu.
Art. 6f.
W umowie najmu lokalu niewchodz膮cego w sk艂ad publicznego zasobu mieszkanio-
wego, strony mog膮 ustali膰 odmiennie prawa i obowi膮zki wymienione w art. 6a 6e.
Art. 6g.
W okresie trwania najmu strony umowy s膮 obowi膮zane informowa膰 si臋 nawzajem na
pi艣mie o ka偶dej zmianie adresu swojego zamieszkania lub siedziby. W razie zanie-
dbania tego obowi膮zku korespondencj臋 wys艂an膮 na ostatni adres listem poleconym,
za potwierdzeniem odbioru i nieodebran膮, uwa偶a si臋 za dor臋czon膮.
Art. 7.
1. W lokalach wchodz膮cych w sk艂ad publicznego zasobu mieszkaniowego w艂a艣ci-
ciel ustala stawki czynszu za 1 m2 powierzchni u偶ytkowej lokali, z uwzgl臋dnie-
niem czynnik贸w podwy偶szaj膮cych lub obni偶aj膮cych ich warto艣膰 u偶ytkow膮, a w
szczeg贸lno艣ci:
1) po艂o偶enia budynku;
2) po艂o偶enia lokalu w budynku;
3) wyposa偶enia budynku i lokalu w urz膮dzenia techniczne i instalacje oraz ich
stanu;
4) og贸lnego stanu technicznego budynku.
2. W艂a艣ciciele, o kt贸rych mowa w ust. 1, z zastrze偶eniem art. 23 ust. 4, mog膮 na
wniosek najemcy, w oparciu o postanowienia odpowiednio uchwa艂y organu sta-
nowi膮cego jednostki samorz膮du terytorialnego, zarz膮dzenia wojewody lub
uchwa艂y organu wykonawczego pa艅stwowej osoby prawnej, stosowa膰 okre艣lone
obni偶ki czynszu naliczonego wed艂ug obowi膮zuj膮cych stawek w stosunku do na-
jemc贸w o niskich dochodach. Obni偶ki takie mog膮 by膰 udzielane najemcom, kt贸-
rych 艣redni doch贸d w przeliczeniu na cz艂onka gospodarstwa domowego nie
przekracza poziomu okre艣lonego w uchwale odpowiedniego organu lub w za-
rz膮dzeniu wojewody. Kwota obni偶ki powinna by膰 zr贸偶nicowana w zale偶no艣ci
od wysoko艣ci dochodu gospodarstwa domowego najemcy.
3. Obni偶ki, o kt贸rych mowa w ust. 2, udziela si臋 najemcy na okres 12 miesi臋cy. W
przypadku gdy utrzymuj膮cy si臋 niski doch贸d gospodarstwa domowego to uza-
sadnia, w艂a艣ciciel, na wniosek najemcy, mo偶e udziela膰 obni偶ek czynszu na ko-
lejne okresy dwunastomiesi臋czne.
4. Najemca ubiegaj膮cy si臋 o obni偶k臋 czynszu obowi膮zany jest przedstawi膰 deklara-
cj臋 o wysoko艣ci dochod贸w cz艂onk贸w gospodarstwa domowego.
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 8/22
5. Za doch贸d, o kt贸rym mowa w ust. 2 i 4, uwa偶a si臋 doch贸d w rozumieniu przepi-
s贸w o dodatkach mieszkaniowych. W sprawach dotycz膮cych deklarowania oraz
wzoru deklaracji o wysoko艣ci dochod贸w cz艂onk贸w gospodarstwa domowego i
rodzaju dokument贸w, kt贸re powinny by膰 przez sk艂adaj膮cych deklaracje prze-
chowywane w celu udost臋pnienia na 偶膮danie w艂a艣ciciela, stosuje si臋 odpowied-
nio przepisy o dodatkach mieszkaniowych.
6. W razie w膮tpliwo艣ci, co do wiarygodno艣ci danych zawartych w przedstawionej
deklaracji w艂a艣ciciel mo偶e 偶膮da膰 od wnioskodawcy dostarczenia za艣wiadczenia
naczelnika w艂a艣ciwego miejscowo urz臋du skarbowego o wysoko艣ci dochod贸w
uzyskanych przez t臋 osob臋 oraz innych cz艂onk贸w jej gospodarstwa domowego.
7. W艂a艣ciciel mo偶e odst膮pi膰 od obni偶enia czynszu, je偶eli w wyniku przeprowadze-
nia wywiadu 艣rodowiskowego ustali, 偶e wyst臋puje ra偶膮ca dysproporcja mi臋dzy
niskimi dochodami wykazanymi w z艂o偶onej deklaracji a faktycznym stanem ma-
j膮tkowym wnioskodawcy wskazuj膮cym, 偶e jest on w stanie uiszcza膰 czynsz nie-
obni偶ony, wykorzystuj膮c w艂asne 艣rodki i posiadane zasoby finansowe.
8. Do sposobu przeprowadzenia wywiadu 艣rodowiskowego stosuje si臋 odpowiednio
przepisy w sprawie sposobu przeprowadzania wywiadu 艣rodowiskowego, wzoru
kwestionariusza wywiadu oraz o艣wiadczenia o stanie maj膮tkowym wniosko-
dawcy i innych cz艂onk贸w jego gospodarstwa domowego, a tak偶e wzoru legity-
macji pracownika upowa偶nionego do przeprowadzenia wywiadu.
9. W przypadku z艂o偶enia deklaracji niezgodnej z prawd膮, najemca obowi膮zany jest
zwr贸ci膰 w艂a艣cicielowi 200 % kwoty nienale偶nie otrzymanego obni偶enia czyn-
szu.
10. Wnioskodawcy, kt贸ry nie z艂o偶y艂 deklaracji lub nie dostarczy艂 na 偶膮danie w艂a艣ci-
ciela za艣wiadczenia, o kt贸rym mowa w ust. 6, obni偶ki czynszu nie udziela si臋. A
je艣li wnioskodawca korzysta z obni偶ek udzielonych wcze艣niej, odst臋puje si臋 od
stosowania obni偶ek po up艂ywie terminu, w kt贸rym powinien on dostarczy膰 de-
klaracj臋 lub za艣wiadczenie.
11. Obni偶ki, o kt贸rych mowa w ust. 2, mog膮 by膰 stosowane tak偶e w stosunku do
podnajemc贸w, kt贸rzy u偶ywaj膮 lokali wynajmowanych przez gmin臋 od innych
w艂a艣cicieli i podnajmowanych tym podnajemcom.
Art. 8.
Je偶eli w艂a艣cicielem jest jednostka samorz膮du terytorialnego, stawki czynszu, o kt贸-
rych mowa w art. 7, ustala organ wykonawczy tej jednostki:
1) w przypadku gminy  zgodnie z zasadami, o kt贸rych mowa w art. 21 ust. 2
pkt 4;
2) w przypadku pozosta艂ych jednostek samorz膮du terytorialnego  zgodnie z
uchwa艂膮 odpowiednio rady powiatu lub sejmiku wojew贸dztwa w sprawie
zasad wynajmu lokali mieszkalnych stanowi膮cych w艂asno艣膰 tych jednostek
lub w艂asno艣膰 samorz膮dowych os贸b prawnych.
Art. 8a.
1. W艂a艣ciciel mo偶e podwy偶szy膰 czynsz albo inne op艂aty za u偶ywanie lokalu, wy-
powiadaj膮c jego dotychczasow膮 wysoko艣膰, najp贸zniej na koniec miesi膮ca ka-
lendarzowego, z zachowaniem termin贸w wypowiedzenia.
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 9/22
2. Termin wypowiedzenia wysoko艣ci czynszu albo innych op艂at za u偶ywanie loka-
lu wynosi 3 miesi膮ce, chyba 偶e strony w umowie ustal膮 termin d艂u偶szy.
3. Wypowiedzenie wysoko艣ci czynszu albo innych op艂at za u偶ywanie lokalu po-
winno by膰 pod rygorem niewa偶no艣ci dokonane na pi艣mie.
4. Podwy偶ka w wyniku kt贸rej wysoko艣膰 czynszu albo innych op艂at za u偶ywanie lo-
kalu w skali roku przekroczy albo nast臋puje z poziomu wy偶szego ni偶
3% warto艣ci odtworzeniowej lokalu mo偶e nast膮pi膰 w uzasadnionych przypad-
kach, o kt贸rych mowa w ust. 4a albo w ust. 4e. Na pisemne 偶膮danie lokatora
w艂a艣ciciel, w terminie 14 dni od dnia otrzymania tego 偶膮dania, pod rygorem
niewa偶no艣ci podwy偶ki, przedstawi na pi艣mie przyczyn臋 podwy偶ki i jej kalkula-
cj臋.
4a. Je偶eli w艂a艣ciciel nie uzyskuje przychod贸w z czynszu albo innych op艂at za u偶y-
wanie lokalu na poziomie zapewniaj膮cym pokrycie wydatk贸w zwi膮zanych
z utrzymaniem lokalu, jak r贸wnie偶 zapewniaj膮cym zwrot kapita艂u i zysk, z za-
strze偶eniem ust. 4c i 4d, w贸wczas podwy偶k臋 pozwalaj膮c膮 na osi膮gni臋cie tego
poziomu uwa偶a si臋 za uzasadnion膮, o ile mie艣ci si臋 w granicach okre艣lonych w
ust. 4b.
4b. Podwy偶szaj膮c czynsz albo inne op艂aty za u偶ywanie lokalu, w艂a艣ciciel mo偶e usta-
li膰:
1) zwrot kapita艂u w skali roku na poziomie nie wy偶szym ni偶:
a) 1,5% nak艂ad贸w poniesionych przez w艂a艣ciciela na budow臋 albo zakup
lokalu lub
b) 10% nak艂ad贸w poniesionych przez w艂a艣ciciela na trwa艂e ulepszenie ist-
niej膮cego lokalu zwi臋kszaj膮ce jego warto艣膰 u偶ytkow膮
- a偶 do ich pe艂nego zwrotu;
2) godziwy zysk.
4c. W艂a艣ciciel, kt贸ry odda艂 lokal do u偶ywania na podstawie stosunku prawnego in-
nego ni偶 najem, ustalaj膮c sk艂adniki wydatk贸w zwi膮zanych z utrzymaniem loka-
lu, stosuje przepisy reguluj膮ce ten stosunek prawny; do op艂at za u偶ywanie lokalu
w艂a艣ciciel nie zalicza zwrotu kapita艂u ani zysku.
4d. W stosunkach najmu lokali socjalnych zysku nie zalicza si臋 jako jednego ze
sk艂adnik贸w czynszu.
4e. Podwy偶k臋 czynszu albo innych op艂at za u偶ywanie lokalu w wysoko艣ci nieprze-
kraczaj膮cej w danym roku kalendarzowym 艣redniorocznego wskaznika wzrostu
cen towar贸w i us艂ug konsumpcyjnych og贸艂em w poprzednim roku kalendarzo-
wym uwa偶a si臋 za uzasadnion膮. 艢rednioroczny wskaznik cen towar贸w i us艂ug
konsumpcyjnych og贸艂em w poprzednim roku kalendarzowym jest og艂aszany, w
formie komunikatu, przez Prezesa G艂贸wnego Urz臋du Statystycznego w Dzienni-
ku Urz臋dowym Rzeczypospolitej Polskiej  Monitor Polski .
5. W ci膮gu 2 miesi臋cy od dnia wypowiedzenia, o kt贸rym mowa w ust. 1, lokator
mo偶e:
1) odm贸wi膰 na pi艣mie przyj臋cia podwy偶ki ze skutkiem rozwi膮zania stosunku
prawnego, na podstawie kt贸rego lokator zajmuje lokal, z up艂ywem okresu
wypowiedzenia, o kt贸rym mowa w ust. 2, albo
2) zakwestionowa膰 podwy偶k臋, o kt贸rej mowa w ust. 4, wnosz膮c do s膮du pozew
o ustalenie, na podstawie przepis贸w ust. 4a-4e, 偶e podwy偶ka jest niezasadna
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 10/22
albo jest zasadna, lecz w innej wysoko艣ci; udowodnienie zasadno艣ci pod-
wy偶ki ci膮偶y na w艂a艣cicielu.
6. (uchylony).
6a. W przypadku:
1) okre艣lonym w ust. 5 pkt 1 lokator jest obowi膮zany uiszcza膰 czynsz albo inne
op艂aty za u偶ywanie lokalu w dotychczasowej wysoko艣ci do dnia roz-
wi膮zania stosunku prawnego, na podstawie kt贸rego lokator zajmuje lokal;
2) okre艣lonym w ust. 5 pkt 2 lokator jest obowi膮zany uiszcza膰 czynsz albo inne
op艂aty za u偶ywanie lokalu w dotychczasowej wysoko艣ci do dnia uprawo-
mocnienia si臋 orzeczenia s膮du ko艅cz膮cego post臋powanie w sprawie,
z zastrze偶eniem ust. 6b;
3) gdy lokator nie skorzysta z prawa przys艂uguj膮cego mu na podstawie ust. 5,
w贸wczas od up艂ywu terminu wypowiedzenia jest obowi膮zany uiszcza膰
czynsz albo inne op艂aty za u偶ywanie lokalu w wysoko艣ci wynikaj膮cej z wy-
powiedzenia.
6b. W przypadku uznania przez s膮d podwy偶ki wysoko艣ci czynszu albo innych op艂at
za u偶ywanie lokalu za zasadn膮, cho膰by w innej wysoko艣ci ni偶 wynikaj膮ca z wy-
powiedzenia, obowi膮zkiem lokatora jest zap艂ata kwoty odpowiadaj膮cej r贸偶nicy
mi臋dzy podwy偶szonym a dotychczasowym czynszem albo innymi op艂atami za
u偶ywanie lokalu, za okres od up艂ywu terminu wypowiedzenia.
7. (uchylony).
8. Przepisy ust. 1-6b nie maj膮 zastosowania do podwy偶ek op艂at niezale偶nych od
w艂a艣ciciela.
Art. 9.
[1. Podwy偶szanie czynszu lub innych op艂at za u偶ywanie lokalu, z wyj膮tkiem op艂at
niezale偶nych od w艂a艣ciciela, nie mo偶e by膰 dokonywane cz臋艣ciej ni偶 co 6 miesi臋-
cy, a je偶eli poziom rocznego czynszu lub innych op艂at za u偶ywanie lokalu, z wy-
艂膮czeniem op艂at niezale偶nych od w艂a艣ciciela, przekracza 3 % warto艣ci odtwo-
rzeniowej lokalu, to roczna podwy偶ka nie mo偶e by膰 wy偶sza ni偶 10 % dotychcza-
sowego czynszu albo dotychczasowych op艂at za u偶ywanie lokalu, liczonych bez
op艂at niezale偶nych od w艂a艣ciciela.]
ust. 1 w cz臋艣ci zaznaczonej niezgodny z Konstytucj膮 - wyrok TK (Dz.U. z
2005 r. Nr 69, poz. 626)
ust. 1 niezgodny z Konstytucj膮 - wyrok TK (Dz.U. z 2006 r. Nr 86, poz. 602)
1a. Przepis ust. 1 stosuje si臋 tak偶e w przypadku podwy偶szania czynszu lub innych
op艂at za u偶ywanie lokalu, z wyj膮tkiem op艂at niezale偶nych od w艂a艣ciciela, je偶eli
poziom rocznego czynszu lub innych op艂at za u偶ywanie lokalu, z wy艂膮czeniem
op艂at niezale偶nych od w艂a艣ciciela, po podwy偶ce mia艂by przekroczy膰 3 % warto-
艣ci odtworzeniowej lokalu.
ust. 1a niezgodny z Konstytucj膮 - wyrok TK (Dz.U. z 2005 r. Nr 69, poz.
626)
1b. Podwy偶szanie czynszu albo innych op艂at za u偶ywanie lokalu, z wyj膮tkiem op艂at
niezale偶nych od w艂a艣ciciela, nie mo偶e by膰 dokonywane cz臋艣ciej ni偶 co 6 mie-
si臋cy. Termin ten biegnie od dnia, w kt贸rym podwy偶ka zacz臋艂a obowi膮zywa膰.
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 11/22
2. W razie podwy偶szania op艂at niezale偶nych od w艂a艣ciciela jest on obowi膮zany do
przedstawienia lokatorowi na pi艣mie zestawienia op艂at wraz z przyczyn膮 ich
podwy偶szenia. Lokator obowi膮zany jest op艂aca膰 podwy偶szone op艂aty tylko w
takiej wysoko艣ci, jaka jest niezb臋dna do pokrycia przez w艂a艣ciciela koszt贸w do-
starczenia do lokalu u偶ywanego przez lokatora dostaw, o kt贸rych mowa w art. 2
ust. 1 pkt 8.
3. (utraci艂 moc).
4. (uchylony).
5. W stosunkach najmu opr贸cz czynszu wynajmuj膮cy mo偶e pobiera膰 jedynie op艂aty
niezale偶ne od w艂a艣ciciela, a w wypadku innych tytu艂贸w prawnych uprawniaj膮-
cych do u偶ywania lokalu, opr贸cz op艂at za u偶ywanie lokalu, w艂a艣ciciel mo偶e po-
biera膰 jedynie op艂aty niezale偶ne od w艂a艣ciciela, z zastrze偶eniem ust. 6.
6. Op艂aty niezale偶ne od w艂a艣ciciela mog膮 by膰 pobierane przez w艂a艣ciciela tylko w
wypadkach, gdy korzystaj膮cy z lokalu nie ma zawartej umowy bezpo艣rednio z
dostawc膮 medi贸w lub dostawc膮 us艂ug.
7. (uchylony).
8. Warto艣膰 odtworzeniow膮 lokalu stanowi iloczyn jego powierzchni u偶ytkowej i
wskaznika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 m2 powierzchni u偶ytkowej
budynku mieszkalnego.
9. (uchylony).
Art. 9a.
Czynsz najmu w zasobach towarzystwa budownictwa spo艂ecznego reguluj膮 odr臋bne
przepisy.
Art. 10.
1. W razie awarii wywo艂uj膮cej szkod臋 lub zagra偶aj膮cej bezpo艣rednio powstaniem
szkody lokator jest obowi膮zany niezw艂ocznie udost臋pni膰 lokal w celu jej usu-
ni臋cia. Je偶eli lokator jest nieobecny lub odmawia udost臋pnienia lokalu, w艂a艣ci-
ciel ma prawo wej艣膰 do lokalu w obecno艣ci funkcjonariusza Policji lub stra偶y
gminnej (miejskiej), a gdy wymaga to pomocy stra偶y po偶arnej  tak偶e przy jej
udziale.
2. Je偶eli otwarcie lokalu nast膮pi艂o pod nieobecno艣膰 lokatora lub pe艂noletniej osoby
stale z nim zamieszkuj膮cej, w艂a艣ciciel jest obowi膮zany zabezpieczy膰 lokal i
znajduj膮ce si臋 w nim rzeczy do czasu przybycia lokatora; z czynno艣ci tych spo-
rz膮dza si臋 protok贸艂.
3. Po wcze艣niejszym ustaleniu terminu lokator powinien tak偶e udost臋pni膰 w艂a艣ci-
cielowi lokal w celu dokonania:
1) okresowego, a w szczeg贸lnie uzasadnionych wypadkach r贸wnie偶 doraznego,
przegl膮du stanu i wyposa偶enia technicznego lokalu oraz ustalenia zakresu
niezb臋dnych prac i ich wykonania;
2) zast臋pczego wykonania przez w艂a艣ciciela prac obci膮偶aj膮cych lokatora.
4. Je偶eli rodzaj koniecznej naprawy tego wymaga, lokator jest obowi膮zany opr贸偶-
ni膰 lokal i przenie艣膰 si臋 na koszt w艂a艣ciciela do lokalu zamiennego, jednak na
czas nie d艂u偶szy ni偶 rok. Po up艂ywie tego terminu w艂a艣ciciel jest obowi膮zany
udost臋pni膰 lokatorowi w ramach istniej膮cego stosunku prawnego naprawiony
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 12/22
lokal. Czynsz za lokal zamienny, bez wzgl臋du na jego wyposa偶enie techniczne,
nie mo偶e by膰 wy偶szy ni偶 czynsz za lokal dotychczasowy.
Art. 11.
1. Je偶eli lokator jest uprawniony do odp艂atnego u偶ywania lokalu, wypowiedzenie
przez w艂a艣ciciela stosunku prawnego mo偶e nast膮pi膰 tylko z przyczyn okre艣lo-
nych w ust. 2 5 oraz w art. 21 ust. 4 i 5 niniejszej ustawy. Wypowiedzenie po-
winno by膰 pod rygorem niewa偶no艣ci dokonane na pi艣mie oraz okre艣la膰 przy-
czyn臋 wypowiedzenia.
2. Nie p贸zniej ni偶 na miesi膮c naprz贸d, na koniec miesi膮ca kalendarzowego, w艂a艣ci-
ciel mo偶e wypowiedzie膰 stosunek prawny, je偶eli lokator:
1) pomimo pisemnego upomnienia nadal u偶ywa lokalu w spos贸b sprzeczny z
umow膮 lub niezgodnie z jego przeznaczeniem lub zaniedbuje obowi膮zki,
dopuszczaj膮c do powstania szk贸d, lub niszczy urz膮dzenia przeznaczone do
wsp贸lnego korzystania przez mieszka艅c贸w albo wykracza w spos贸b ra偶膮cy
lub uporczywy przeciwko porz膮dkowi domowemu, czyni膮c uci膮偶liwym ko-
rzystanie z innych lokali, lub
2) jest w zw艂oce z zap艂at膮 czynszu lub innych op艂at za u偶ywanie lokalu co
najmniej za trzy pe艂ne okresy p艂atno艣ci pomimo uprzedzenia go na pi艣mie o
zamiarze wypowiedzenia stosunku prawnego i wyznaczenia dodatkowego,
miesi臋cznego terminu do zap艂aty zaleg艂ych i bie偶膮cych nale偶no艣ci, lub
3) wynaj膮艂, podnaj膮艂 albo odda艂 do bezp艂atnego u偶ywania lokal lub jego cz臋艣膰
bez wymaganej pisemnej zgody w艂a艣ciciela, lub
4) u偶ywa lokalu, kt贸ry wymaga opr贸偶nienia w zwi膮zku z konieczno艣ci膮 roz-
bi贸rki lub remontu budynku, z zastrze偶eniem art. 10 ust. 4.
3. W艂a艣ciciel lokalu, w kt贸rym czynsz jest ni偶szy ni偶 3 % warto艣ci odtworzeniowej
lokalu w skali roku, mo偶e wypowiedzie膰 stosunek najmu:
1) z zachowaniem sze艣ciomiesi臋cznego terminu wypowiedzenia, z powodu
niezamieszkiwania najemcy przez okres d艂u偶szy ni偶 12 miesi臋cy;
2) z zachowaniem miesi臋cznego terminu wypowiedzenia, na koniec miesi膮ca
kalendarzowego, osobie, kt贸rej przys艂uguje tytu艂 prawny do innego lokalu
po艂o偶onego w tej samej miejscowo艣ci, a lokator mo偶e u偶ywa膰 tego lokalu,
je偶eli lokal ten spe艂nia warunki przewidziane dla lokalu zamiennego.
4. Nie p贸zniej ni偶 na p贸艂 roku naprz贸d, na koniec miesi膮ca kalendarzowego, w艂a-
艣ciciel mo偶e wypowiedzie膰 stosunek prawny, o ile zamierza zamieszka膰 w nale-
偶膮cym do niego lokalu, je偶eli lokatorowi przys艂uguje tytu艂 do lokalu, w kt贸rym
mo偶e zamieszka膰 w warunkach takich, jakby otrzyma艂 lokal zamienny, lub je偶eli
w艂a艣ciciel dostarczy mu lokal zamienny. W lokalu zamiennym wysoko艣膰 czyn-
szu i op艂at, z wyj膮tkiem op艂at niezale偶nych od w艂a艣ciciela, musi uwzgl臋dnia膰
stosunek powierzchni i wyposa偶enia lokalu zamiennego do lokalu zwalnianego.
5. Nie p贸zniej ni偶 na 3 lata naprz贸d, na koniec miesi膮ca kalendarzowego, w艂a艣ci-
ciel mo偶e wypowiedzie膰 stosunek prawny lokatorowi, o ile zamierza zamieszka膰
w nale偶膮cym do niego lokalu, a nie dostarcza mu lokalu zamiennego i lokatoro-
wi nie przys艂uguje prawo do lokalu, o kt贸rym mowa w ust. 4.
6. Je偶eli w艂a艣ciciel, kt贸ry wypowiedzia艂 stosunek prawny na podstawie przepisu
ust. 5, nie zamieszka艂 w swoim lokalu lub zaprzesta艂 w nim zamieszkiwa膰 przed
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 13/22
up艂ywem p贸艂 roku od ustania wypowiedzianego stosunku prawnego, lokator jest
uprawniony, wed艂ug swojego wyboru, b膮dz do powrotu do lokalu na dotychcza-
sowych warunkach b膮dz do 偶膮dania od w艂a艣ciciela zap艂aty r贸偶nicy w czynszu i
w op艂atach, kt贸re p艂aci obecnie, w stosunku do tych, kt贸re p艂aci艂 w ramach wy-
powiedzianego stosunku prawnego za okres jednego roku. Koszty przeprowadz-
ki lokatora do lokalu ponosi w艂a艣ciciel. [W艂a艣ciciel jest nadto obowi膮zany do
zap艂aty lokatorowi kary ustawowej w wysoko艣ci 15 % warto艣ci odtworzeniowej
lokalu.]
zd. trzecie w ust. 6 niezgodne z Konstytucj膮 - wyrok TK (Dz.U. z 2007 r. Nr 128, poz. 902)
7. Przepisy ust. 4 6 stosuje si臋, je偶eli w lokalu w艂a艣ciciela ma zamieszka膰 jego pe艂-
noletni zst臋pny, wst臋pny lub osoba, wobec kt贸rej w艂a艣ciciel ma obowi膮zek ali-
mentacyjny. Wypowiedzenie stosunku prawnego, pod rygorem niewa偶no艣ci,
powinno wskazywa膰 osob臋 maj膮c膮 zamieszka膰 w lokalu w艂a艣ciciela.
8. W wypadku stosunk贸w prawnych, kt贸re nie ustaj膮 przez wypowiedzenie, a w
szczeg贸lno艣ci w wypadku sp贸艂dzielczego prawa do lokalu, nie jest dopuszczalne
ustanie stosunku prawnego w spos贸b i z przyczyn mniej korzystnych dla lokato-
ra ni偶 to wynika z przepis贸w tego artyku艂u.
9. W wypadku okre艣lonym w ust. 2 pkt 4 lokatorowi przys艂uguje prawo do lokalu
zamiennego. Obowi膮zek zapewnienia lokalu zamiennego oraz pokrycia koszt贸w
przeprowadzki spoczywa na w艂a艣cicielu budynku, z zastrze偶eniem art. 32.
10. Z wa偶nych przyczyn, innych ni偶 okre艣lone w ust. 2, w艂a艣ciciel mo偶e wytoczy膰
pow贸dztwo o rozwi膮zanie stosunku prawnego i nakazanie przez s膮d opr贸偶nienia
lokalu, je偶eli strony nie osi膮gn臋艂y porozumienia co do warunk贸w i terminu roz-
wi膮zania tego stosunku.
11. Wypowiedzenie najmu w zasobach towarzystwa budownictwa spo艂ecznego mo-
偶e nast膮pi膰 tak偶e na podstawie art. 30 ust. 5 ustawy z dnia 26 pazdziernika 1995
r. o niekt贸rych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz.U. z 2000
r. Nr 98, poz. 1070, z p贸zn. zm.1)).
12. Je偶eli lokatorem, kt贸remu w艂a艣ciciel wypowiada stosunek prawny na podstawie
ust. 5, jest osoba, kt贸rej wiek w dniu otrzymania wypowiedzenia przekroczy艂 75
lat, a kt贸ra po up艂ywie terminu, o kt贸rym mowa w ust. 5, nie b臋dzie posiada艂a
tytu艂u prawnego do innego lokalu, w kt贸rym mo偶e zamieszka膰, ani nie ma os贸b,
kt贸re zobowi膮zane s膮 wobec niej do 艣wiadcze艅 alimentacyjnych, wypowiedze-
nie staje si臋 skuteczne dopiero w chwili 艣mierci lokatora; przepis贸w art. 691 偶 1
i 2 Kodeksu cywilnego nie stosuje si臋.
Art. 12. (uchylony).
Art. 13.
1. Je偶eli lokator wykracza w spos贸b ra偶膮cy lub uporczywy przeciwko porz膮dkowi
domowemu, czyni膮c uci膮偶liwym korzystanie z innych lokali w budynku, inny
lokator lub w艂a艣ciciel innego lokalu w tym budynku mo偶e wytoczy膰 pow贸dztwo
1)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz.U. z 2001 r. Nr 4, poz. 27,
Nr 16, poz. 167 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 153, poz. 1271, Nr 216, poz.
1824 i Nr 240, poz. 2058, z 2003 r. Nr 65, poz. 594 oraz z 2004 r. Nr 146, poz. 1546, Nr 213, poz.
2157 i Nr 281, poz. 2783.
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 14/22
o rozwi膮zanie przez s膮d stosunku prawnego uprawniaj膮cego do u偶ywania lokalu
i nakazanie jego opr贸偶nienia.
2. Wsp贸艂lokator mo偶e wytoczy膰 pow贸dztwo o nakazanie przez s膮d eksmisji ma艂-
偶onka, rozwiedzionego ma艂偶onka lub innego wsp贸艂lokatora tego samego lokalu,
je偶eli ten swoim ra偶膮co nagannym post臋powaniem uniemo偶liwia wsp贸lne za-
mieszkiwanie.
Ad art. 14 ust. 4 pkt
Art. 14.
2 - obecnie: ustawy z
1. W wyroku nakazuj膮cym opr贸偶nienie lokalu s膮d orzeka o uprawnieniu do otrzy-
dnia 12 marca 2004
r. o pomocy spo艂ecz-
mania lokalu socjalnego b膮dz o braku takiego uprawnienia wobec os贸b, kt贸rych
nej (Dz.U. Nr 64, poz.
nakaz dotyczy. Obowi膮zek zapewnienia lokalu socjalnego ci膮偶y na gminie w艂a-
593).
艣ciwej ze wzgl臋du na miejsce po艂o偶enia lokalu podlegaj膮cego opr贸偶nieniu.
2. Je偶eli w wyroku orzeczono o uprawnieniu, o kt贸rym mowa w ust. 1, dw贸ch lub
wi臋cej os贸b, gmina jest obowi膮zana zapewni膰 im co najmniej jeden lokal socjal-
ny.
3. S膮d, badaj膮c z urz臋du, czy zachodz膮 przes艂anki do otrzymania lokalu socjalnego,
orzeka o uprawnieniu os贸b, o kt贸rych mowa w ust. 1, bior膮c pod uwag臋 dotych-
czasowy spos贸b korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczeg贸ln膮 sytuacj臋 ma-
terialn膮 i rodzinn膮.
4. S膮d nie mo偶e orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wo-
bec:
1) kobiety w ci膮偶y,
2) ma艂oletniego, niepe艂nosprawnego w rozumieniu przepis贸w ustawy z dnia
29 listopada 1990 r. o pomocy spo艂ecznej (Dz.U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414,
z p贸zn. zm.2)) lub ubezw艂asnowolnionego oraz sprawuj膮cego nad tak膮 osob膮
opiek臋 i wsp贸lnie z ni膮 zamieszka艂膮,
3) ob艂o偶nie chorych,
4) emeryt贸w i rencist贸w spe艂niaj膮cych kryteria do otrzymania 艣wiadczenia z
pomocy spo艂ecznej,
5) osoby posiadaj膮cej status bezrobotnego,
6) osoby spe艂niaj膮cej przes艂anki okre艣lone przez rad臋 gminy w drodze uchwa艂y
 chyba 偶e osoby te mog膮 zamieszka膰 w innym lokalu ni偶 dotychczas u偶ywa-
ny.
5. S膮d mo偶e orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego, w szcze-
g贸lno艣ci je偶eli nakazanie opr贸偶nienia nast臋puje z przyczyn, o kt贸rych mowa w
art. 13.
6. Orzekaj膮c o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego, s膮d nakazuje
wstrzymanie wykonania opr贸偶nienia lokalu do czasu z艂o偶enia przez gmin臋 ofer-
ty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.
2)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz.U. z 1998 r. Nr 106, poz.
668, Nr 117, poz. 756 i Nr 162, poz. 1118 i 1126, z 1999 r. Nr 20, poz. 170, Nr 79, poz. 885 i Nr
90, poz. 1001, z 2000 r. Nr 12, poz. 136 i Nr 19, poz. 238, z 2001 r. Nr 72, poz. 748, Nr 88, poz.
961, Nr 89, poz. 973, Nr 111, poz. 1194, Nr 122, poz. 1349 i Nr 154, poz. 1792, z 2003 r. Nr 7,
poz. 79, Nr 44, poz. 389, Nr 122, poz. 1143, Nr 128, poz. 1176, Nr 135, poz. 1268, Nr 137, poz.
1304, Nr 203, poz. 1966 i Nr 228, poz. 2255 oraz z 2004 r. Nr 64, poz. 593.
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 15/22
7. Przepisu ust. 4 nie stosuje si臋 do os贸b, kt贸re utraci艂y tytu艂 prawny do lokalu nie-
wchodz膮cego w sk艂ad publicznego zasobu mieszkaniowego, z wyj膮tkiem os贸b,
kt贸re by艂y uprawnione do u偶ywania lokalu na podstawie stosunku prawnego
nawi膮zanego ze sp贸艂dzielni膮 mieszkaniow膮 albo z towarzystwem budownictwa
spo艂ecznego.
Art. 15.
1. Je偶eli w sprawie o opr贸偶nienie lokalu oka偶e si臋, 偶e w razie uwzgl臋dnienia po-
w贸dztwa obowi膮zane do opr贸偶nienia lokalu mog膮 by膰 jeszcze inne osoby, kt贸re
nie wyst臋puj膮 w sprawie w charakterze pozwanych, s膮d wezwie stron臋 powo-
dow膮, aby w wyznaczonym terminie oznaczy艂a te osoby w taki spos贸b, by ich
wezwanie by艂o mo偶liwe, a w razie potrzeby, aby wyst膮pi艂a z wnioskiem o usta-
nowienie kuratora. S膮d wezwie te osoby do wzi臋cia udzia艂u w sprawie w
charakterze pozwanych.
2. W sprawie o opr贸偶nienie lokalu s膮d z urz臋du zawiadamia gmin臋 w艂a艣ciw膮 ze
wzgl臋du na miejsce po艂o偶enia lokalu podlegaj膮cego opr贸偶nieniu w celu umo偶-
liwienia jej wst膮pienia do sprawy.
3. Do udzia艂u gminy w sprawie o opr贸偶nienie lokalu stosuje si臋 odpowiednio prze-
pisy o interwencji ubocznej, z wyj膮tkiem art. 78, art. 79 zdanie drugie i art. 83
Kodeksu post臋powania cywilnego. Gmina nie musi wykazywa膰 interesu praw-
nego, a jej przyst膮pienie nast臋puje po stronie powoda.
4. W sprawie, o kt贸rej mowa w ust. 1, wydanie wyroku zaocznego mo偶e nast膮pi膰
wy艂膮cznie po przeprowadzeniu post臋powania dowodowego. Przepisu art. 339 偶
2 Kodeksu post臋powania cywilnego nie stosuje si臋.
Art. 16.
Wyrok贸w s膮dowych nakazuj膮cych opr贸偶nienie lokalu nie wykonuje si臋 w okresie od
1 listopada do 31 marca roku nast臋pnego w艂膮cznie, je偶eli osobie eksmitowanej nie
wskazano lokalu, do kt贸rego ma nast膮pi膰 przekwaterowanie.
Art. 17.
Przepis贸w art. 14 i art. 16 nie stosuje si臋 do wypadk贸w, w kt贸rych powodem wyda-
nia wyroku nakazuj膮cego opr贸偶nienie lokalu jest zn臋canie si臋 nad rodzin膮.
Art. 18.
1. Osoby zajmuj膮ce lokal bez tytu艂u prawnego s膮 obowi膮zane do dnia opr贸偶nienia
lokalu co miesi膮c uiszcza膰 odszkodowanie.
2. Z zastrze偶eniem ust. 3, odszkodowanie, o kt贸rym mowa w ust. 1, odpowiada wy-
soko艣ci czynszu, jaki w艂a艣ciciel m贸g艂by otrzyma膰 z tytu艂u najmu lokalu. Je偶eli
odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, w艂a艣ciciel mo偶e 偶膮da膰 od oso-
by, o kt贸rej mowa w ust. 1, odszkodowania uzupe艂niaj膮cego.
3. Osoby uprawnione do lokalu zamiennego albo socjalnego, je偶eli s膮d orzek艂 o
wstrzymaniu wykonania opr贸偶nienia lokalu do czasu dostarczenia im takiego
lokalu, op艂acaj膮 odszkodowanie w wysoko艣ci czynszu albo innych op艂at za
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 16/22
u偶ywanie lokalu, jakie by艂yby obowi膮zane op艂aca膰, gdyby stosunek prawny nie
wygas艂.
[4. Je偶eli gmina nie dostarczy艂a lokalu socjalnego osobie uprawnionej do niego z
mocy wyroku, w艂a艣cicielowi przys艂uguje roszczenie odszkodowawcze do gminy
w wysoko艣ci odpowiadaj膮cej r贸偶nicy mi臋dzy odszkodowaniem okre艣lonym w ust.
2 a odszkodowaniem, do p艂acenia kt贸rego jest obowi膮zany by艂y lokator, je偶eli
osoba ta nadal zamieszkuje w lokalu w艂a艣ciciela.]
ust. 4 niezgodny z Konstytucj膮 - wyrok TK (Dz. U. z 2006 r. Nr 167, poz. 1193)
5. Je偶eli gmina nie dostarczy艂a lokalu socjalnego osobie uprawnionej do niego z
mocy wyroku, w艂a艣cicielowi przys艂uguje roszczenie odszkodowawcze do gmi-
ny, na podstawie art. 417 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny
(Dz.U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93, z p贸zn. zm.3)).
Art. 19.
Do ochrony praw lokatora do u偶ywania lokalu stosuje si臋 odpowiednio przepisy o
ochronie w艂asno艣ci.
Rozdzia艂 3
Mieszkaniowy zas贸b gminy
Art. 20.
1. W celu realizacji zada艅, o kt贸rych mowa w art. 4, gmina mo偶e tworzy膰 i posia-
da膰 zas贸b mieszkaniowy.
2. Lokale stanowi膮ce mieszkaniowy zas贸b gminy, z wyj膮tkiem lokali socjalnych i
lokali, o kt贸rych mowa w ust. 3, mog膮 by膰 wynajmowane tylko na czas nieozna-
czony.
2a. W celu wykonywania zada艅, o kt贸rych mowa w art. 4, gmina mo偶e tak偶e wy-
najmowa膰 lokale od innych w艂a艣cicieli i podnajmowa膰 je osobom, kt贸rych go-
spodarstwa domowe osi膮gaj膮 niski doch贸d.
2b. Od podnajemc贸w, o kt贸rych mowa w ust. 2a, gmina mo偶e pobiera膰 czynsz ni偶-
szy ni偶 ten, kt贸ry sama op艂aca w艂a艣cicielowi lokalu.
3. Rada gminy mo偶e wydzieli膰 w zasobie mieszkaniowym lokale przeznaczone do
wynajmowania na czas trwania stosunku pracy.
3)
Zmiany ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. Dz.U. z 1971 r. Nr 27, poz. 252, z 1976 r. Nr 19, poz.
122, z 1982 r. Nr 11, poz. 81, Nr 19, poz. 147 i Nr 30, poz. 210, z 1984 r. Nr 45, poz. 242, z 1985
r. Nr 22, poz. 99, z 1989 r. Nr 3, poz. 11, z 1990 r. Nr 34, poz. 198, Nr 55, poz. 321 i Nr 79, poz.
464, z 1991 r. Nr 107, poz. 464 i Nr 115, poz. 496, z 1993 r. Nr 17, poz. 78, z 1994 r. Nr 27, poz.
96, Nr 85, poz. 388 i Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 83, poz. 417, z 1996 r. Nr 114, poz. 542, Nr
139, poz. 646 i Nr 149, poz. 703, z 1997 r. Nr 43, poz. 272, Nr 115, poz. 741, Nr 117, poz. 751 i
Nr 157, poz. 1040, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 117, poz. 758, z 1999 r. Nr 52, poz. 532, z 2000
r. Nr 22, poz. 271, Nr 74, poz. 855 i 857, Nr 88, poz. 983 i Nr 114, poz. 1191, z 2001 r. Nr 11, poz.
91, Nr 71, poz. 733, Nr 130, poz. 1450 i Nr 145, poz. 1638 z 2002 r. Nr 113, poz. 984 i Nr 141,
poz. 1176, z 2003 r. Nr 49, poz. 408, Nr 60, poz. 535, Nr 64, poz. 592 i Nr 124, poz. 1151, z 2004
r. Nr 91, poz. 870, Nr 96, poz. 959, Nr 162, poz. 1692, Nr 172, poz. 1804 i Nr 281, poz. 2783, z
2005 r. Nr 48, poz. 462, Nr 157, poz. 1316 i Nr 172, poz. 1438 oraz z 2006 r. Nr 133, poz. 935 i Nr
164, poz. 1166.
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 17/22
4. Przepisy ust. 2 i 3 oraz art. 21 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 dotycz膮ce mieszkaniowego za-
sobu gminy oraz praw i obowi膮zk贸w organ贸w gminy stosuje si臋 odpowiednio do
mieszkaniowego zasobu innych jednostek samorz膮du terytorialnego oraz praw i
obowi膮zk贸w organ贸w takich jednostek.
Art. 21.
1. Rada gminy uchwala:
1) wieloletnie programy gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy;
2) zasady wynajmowania lokali wchodz膮cych w sk艂ad mieszkaniowego zasobu
gminy, w tym zasady i kryteria wynajmowania lokali, kt贸rych najem jest
zwi膮zany ze stosunkiem pracy, je偶eli w mieszkaniowym zasobie gminy wy-
dzielono lokale przeznaczone na ten cel; w razie gdy rada gminy nie okre艣li
w uchwale odmiennych zasad, do lokali podnajmowanych przez gmin臋 sto-
suje si臋 odpowiednio zasady wynajmowania lokali wchodz膮cych w sk艂ad
mieszkaniowego zasobu gminy.
2. Wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy powinien
by膰 opracowany na co najmniej pi臋膰 kolejnych lat i obejmowa膰 w szczeg贸lno-
艣ci:
1) prognoz臋 dotycz膮c膮 wielko艣ci oraz stanu technicznego zasobu mieszkanio-
wego gminy w poszczeg贸lnych latach, z podzia艂em na lokale socjalne i po-
zosta艂e lokale mieszkalne;
2) analiz臋 potrzeb oraz plan remont贸w i modernizacji wynikaj膮cy ze stanu
technicznego budynk贸w i lokali, z podzia艂em na kolejne lata;
3) planowan膮 sprzeda偶 lokali w kolejnych latach;
4) zasady polityki czynszowej oraz warunki obni?ania czynszu;
5) spos贸b i zasady zarz膮dzania lokalami i budynkami wchodz膮cymi w sk艂ad
mieszkaniowego zasobu gminy oraz przewidywane zmiany w zakresie za-
rz膮dzania mieszkaniowym zasobem gminy w kolejnych latach;
6) zr贸d艂a finansowania gospodarki mieszkaniowej w kolejnych latach;
7) wysoko艣膰 wydatk贸w w kolejnych latach, z podzia艂em na koszty bie偶膮cej
eksploatacji, koszty remont贸w oraz koszty modernizacji lokali i budynk贸w
wchodz膮cych w sk艂ad mieszkaniowego zasobu gminy, koszty zarz膮du nie-
ruchomo艣ciami wsp贸lnymi, kt贸rych gmina jest jednym ze wsp贸艂w艂a艣cicieli,
a tak偶e wydatki inwestycyjne;
8) opis innych dzia艂a艅 maj膮cych na celu popraw臋 wykorzystania i racjonaliza-
cj臋 gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy, a w szczeg贸lno艣ci:
a) niezb臋dny zakres zamian lokali zwi膮zanych z remontami budynk贸w i
lokali,
b) planowan膮 sprzeda偶 lokali.
3. Zasady wynajmowania lokali wchodz膮cych w sk艂ad mieszkaniowego zasobu
gminy powinny okre艣la膰 w szczeg贸lno艣ci:
1) wysoko艣膰 dochodu gospodarstwa domowego uzasadniaj膮c膮 oddanie w na-
jem lub w podnajem lokalu na czas nieoznaczony i lokalu socjalnego, oraz
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 18/22
wysoko艣膰 dochodu gospodarstwa domowego uzasadniaj膮c膮 zastosowanie
obni偶ek czynszu;
2) warunki zamieszkiwania kwalifikuj膮ce wnioskodawc臋 do ich poprawy;
3) kryteria wyboru os贸b, kt贸rym przys艂uguje pierwsze艅stwo zawarcia umowy
najmu lokalu na czas nieoznaczony i lokalu socjalnego;
4) warunki dokonywania zamiany lokali wchodz膮cych w sk艂ad mieszkaniowe-
go zasobu gminy oraz zamiany pomi臋dzy najemcami lokali nale偶膮cych do
tego zasobu a osobami zajmuj膮cymi lokale w innych zasobach;
5) tryb rozpatrywania i za艂atwiania wniosk贸w o najem lokali zawierany na
czas nieoznaczony i o najem lokali socjalnych oraz spos贸b poddania tych
spraw kontroli spo艂ecznej;
6) zasady post臋powania w stosunku do os贸b, kt贸re pozosta艂y w lokalu opusz-
czonym przez najemc臋 lub w lokalu, w kt贸rego najem nie wst膮pi艂y po
艣mierci najemcy;
7) kryteria oddawania w najem lokali o powierzchni u偶ytkowej przekraczaj膮-
cej 80 m2.
4. Ustalenia zawarte w wieloletnim programie gospodarowania mieszkaniowym za-
sobem gminy, o kt贸rych mowa w ust. 2 pkt 8 lit. b, mog膮, z zastrze偶eniem ust. 5,
stanowi膰 podstaw臋 do wypowiadania um贸w najmu z zachowaniem sze艣ciomie-
si臋cznego terminu wypowiedzenia pod warunkiem jednoczesnego zaoferowania
wynaj臋cia w tej samej miejscowo艣ci innego lokalu, spe艂niaj膮cego wymagania co
najmniej takie same, jakie powinien spe艂nia膰 lokal zamienny. Wysoko艣膰 czyn-
szu i op艂at w lokalu zamiennym musi uwzgl臋dnia膰 stosunek powierzchni i wy-
posa偶enia lokalu zamiennego do lokalu zwalnianego.
5. Je偶eli najemcy przys艂uguje pierwsze艅stwo w nabyciu zajmowanego lokalu
wchodz膮cego w sk艂ad mieszkaniowego zasobu gminy, przepis ust. 4 stosuje si臋
pod warunkiem, 偶e najemcy temu zaoferowano wcze艣niej nabycie tego lokalu, a
najemca nie skorzysta艂 z przys艂uguj膮cego mu pierwsze艅stwa w jego nabyciu.
Rozdzia艂 4
Lokale socjalne
Art. 22.
Z zasobu mieszkaniowego gmina wydziela cz臋艣膰 lokali, kt贸re przeznacza si臋 na wy-
najem jako lokale socjalne.
Art. 23.
1. Umow臋 najmu lokalu socjalnego zawiera si臋 na czas oznaczony.
2. Umowa najmu lokalu socjalnego, z zastrze偶eniem art. 14 ust. 1, mo偶e by膰 zawar-
ta z osob膮, kt贸ra nie ma tytu艂u prawnego do lokalu i kt贸rej dochody gospodar-
stwa domowego nie przekraczaj膮 wysoko艣ci okre艣lonej w uchwale rady gminy
podj臋tej na podstawie art. 21 ust. 3 pkt 1.
3. Umow臋 najmu lokalu socjalnego mo偶na po up艂ywie oznaczonego w niej czasu
przed艂u偶y膰 na nast臋pny okres, je偶eli najemca nadal znajduje si臋 w sytuacji uza-
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 19/22
sadniaj膮cej zawarcie takiej umowy. W razie wzrostu dochod贸w gospodarstwa
domowego najemcy ponad wysoko艣膰 okre艣lon膮 w uchwale rady gminy uzasad-
niaj膮cej oddanie w najem lokalu socjalnego od dnia ustania najmu do czasu
opr贸偶nienia takiego lokalu stosuje si臋 przepisy art. 18 ust. 1 i 2.
4. Stawka czynszu za lokal socjalny nie mo偶e przekracza膰 po艂owy stawki najni偶-
szego czynszu obowi膮zuj膮cego w gminnym zasobie mieszkaniowym.
Art. 24.
Prawo do lokalu socjalnego nie przys艂uguje osobie, kt贸ra samowolnie zajmuje lokal i
wobec kt贸rej s膮d nakaza艂 opr贸偶nienie lokalu, chyba 偶e przyznanie lokalu socjalnego
by艂oby w 艣wietle zasad wsp贸艂偶ycia spo艂ecznego szczeg贸lnie usprawiedliwione.
Art. 25.
Gmina mo偶e wypowiedzie膰 najem lokalu socjalnego bez zachowania terminu wy-
powiedzenia, je偶eli najemca uzyska艂 tytu艂 prawny do innego lokalu i mo偶e u偶ywa膰
tego lokalu.
Rozdzia艂 5
Zmiany w przepisach obowi膮zuj膮cych, przepisy przej艣ciowe i ko艅cowe
Art. 26. (pomini臋ty).
Art. 27.
1. Ustawa niniejsza znajduje r贸wnie偶 zastosowanie do stosunk贸w prawnych po-
wsta艂ych przed dniem jej wej艣cia w 偶ycie.
2. Przepis art. 5 nie znajduje zastosowania do stosunk贸w prawnych, o kt贸rych mo-
wa w ust. 1.
Art. 28. (pomini臋ty).
Art. 29. (uchylony).
Art. 30.
1. Osoba zajmuj膮ca lokal bez tytu艂u prawnego do dnia wej艣cia w 偶ycie ustawy
przez okres nie kr贸tszy ni偶 10 lat wst臋puje z mocy prawa w stosunek najmu tego
lokalu po up艂ywie 12 miesi臋cy od dnia wej艣cia w 偶ycie niniejszej ustawy, je偶eli
w艂a艣ciciel nie wniesie w tym okresie pow贸dztwa o nakazanie tej osobie przez
s膮d opr贸偶nienia lokalu lub je偶eli w tym samym terminie nie wniesiono pow贸dz-
twa o ustalenie nieistnienia stosunku najmu.
2. W dniu nawi膮zania umowy najmu, o kt贸rej mowa w ust. 1, czynsz najmu takich
lokali jest naliczany w wysoko艣ci 3 % warto艣ci odtworzeniowej.
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 20/22
Art. 31.
Do os贸b, kt贸re do chwili 艣mierci najemcy lokalu sprawowa艂y nad nim opiek臋 na
podstawie umowy zawartej z najemc膮 przed dniem 12 listopada 1994 r., spe艂niaj膮cej
wymagania okre艣lone w art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r.  Prawo loka-
lowe (Dz.U. z 1987 r. Nr 30, poz. 165, z p贸zn. zm.4)), stosuje si臋 art. 691 Kodeksu
cywilnego w brzmieniu obowi膮zuj膮cym przed dniem 12 listopada 1994 r.
Art. 32.
W razie wypowiedzenia najmu, na podstawie art. 11 ust. 2 pkt 4, najemcy op艂acaj膮-
cemu w dniu poprzedzaj膮cym dzie艅 wej艣cia w 偶ycie ustawy czynsz regulowany,
obowi膮zek zapewnienia temu najemcy lokalu zamiennego oraz pokrycia koszt贸w
przeprowadzki spoczywa, do dnia 31 grudnia 2015 r., na w艂a艣ciwej gminie.
Art. 33.
1. W razie ustania po dniu 12 listopada 1994 r. najmu lokalu zawartego przed tym
dniem na czas trwania stosunku pracy by艂y najemca lub osoby pozostaj膮ce w lo-
kalu po 艣mierci najemcy zachowuj膮 prawo do lokalu zamiennego, je偶eli przy-
s艂ugiwa艂o im ono na podstawie przepis贸w obowi膮zuj膮cych przed tym dniem; w
razie oddania w najem lokalu zamiennego, czynsz najmu za ten lokal w dniu
zawarcia umowy najmu nie mo偶e w stosunku rocznym przekracza膰 3 % jego
warto艣ci odtworzeniowej.
2. Przepis ust. 1 stosuje si臋 odpowiednio do os贸b, kt贸re utraci艂y tytu艂 prawny do lo-
kalu przed dniem 12 listopada 1994 r. z powodu 艣mierci najemcy lub wypowie-
dzenia najmu przez wynajmuj膮cego.
3. W razie likwidacji, przekszta艂cenia lub upad艂o艣ci zak艂adu pracy, a tak偶e przenie-
sienia w艂asno艣ci budynk贸w mieszkalnych na inn膮 osob臋 po dniu 12 listopada
1994 r. umowy najmu lokalu zawarte na czas trwania stosunku pracy staj膮 si臋
umowami zawartymi na czas nieoznaczony.
4. Osobie uprawnionej do lokalu zamiennego na podstawie ust. 1 lub 2, kt贸ra nie
otrzyma艂a propozycji jego dostarczenia w okresie 12 miesi臋cy od dnia utraty ty-
tu艂u prawnego do zajmowanego lokalu, przys艂uguje roszczenie o zawarcie
umowy najmu tego lokalu na czas nieoznaczony.
5. Do czasu dostarczenia lokalu zamiennego lub zawarcia umowy najmu, o kt贸rej
mowa w ust. 4, do osoby zajmuj膮cej lokal bez tytu艂u prawnego stosuje si臋 od-
powiednio przepis art. 18 ust. 3.
Art. 34.
Wydane i niewykonane przed dniem wej艣cia w 偶ycie ustawy prawomocne orzecze-
nia s膮dowe oraz ostateczne decyzje administracyjne w sprawach opr贸偶nienia lokali
podlegaj膮cych przepisom ustawy, o kt贸rej mowa w art. 31, s膮 wykonywane przez
organy gmin w trybie przepis贸w o post臋powaniu egzekucyjnym w administracji.
4)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz.U. z 1989 r. Nr 10, poz. 57,
Nr 20, poz. 108, Nr 34, poz. 178 i Nr 35, poz. 192, z 1990 r. Nr 4, poz. 19, Nr 32, poz. 190 i Nr 34,
poz. 198, z 1991 r. Nr 115, poz. 496 oraz z 1994 r. Nr 85, poz. 388.
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 21/22
Art. 35.
1. Osobie, o kt贸rej mowa w art. 14 ust. 4, przys艂uguje uprawnienie do lokalu so-
cjalnego, je偶eli przed dniem wej艣cia w 偶ycie ustawy zosta艂a obj臋ta orzeczeniem
s膮dowym, chocia偶by nieprawomocnym, nakazuj膮cym opr贸偶nienie lokalu, lub
ostateczn膮 decyzj膮 administracyjn膮, o kt贸rej mowa w art. 34, a orzeczenie to lub
decyzja nie zosta艂y wykonane przed dniem wej艣cia w 偶ycie ustawy.
2. Na 偶膮danie osoby, o kt贸rej mowa w ust. 1, o uprawnieniu do lokalu socjalnego
orzeka s膮d w sprawie przeciwko gminie w艂a艣ciwej ze wzgl臋du na miejsce po艂o-
偶enia lokalu podlegaj膮cego opr贸偶nieniu. Roszczenie to wygasa, je偶eli nie b臋dzie
dochodzone w ci膮gu sze艣ciu miesi臋cy od zawiadomienia uprawnionego przez
komornika lub organ, o kt贸rym mowa w art. 34, o przys艂uguj膮cym uprawnieniu.
Przepis art. 14 ust. 6 stosuje si臋 odpowiednio.
3. Post臋powanie w sprawach, o kt贸rych mowa w ust. 2, jest wolne od op艂at s膮do-
wych.
4. Je偶eli w toku post臋powania egzekucyjnego oka偶e si臋, 偶e obowi膮zkiem opr贸偶nie-
nia lokalu obj臋ta jest osoba, o kt贸rej mowa w art. 14 ust. 4, komornik albo or-
gan, o kt贸rym mowa w art. 34:
1) zawiadamia t臋 osob臋, 偶e mo偶e wyst膮pi膰 z pow贸dztwem o ustalenie upraw-
nienia do lokalu socjalnego w terminie, o kt贸rym mowa w ust. 2;
2) zawiesza post臋powanie egzekucyjne;
3) o zawieszeniu post臋powania egzekucyjnego zawiadamia prokuratora.
5. W razie wytoczenia pow贸dztwa, o kt贸rym mowa w ust. 4 pkt 1, s膮d nakazuje
wstrzymanie wykonania opr贸偶nienia lokalu do czasu zako艅czenia post臋powania
w sprawie o ustalenie uprawnienia do lokalu socjalnego.
6. Post臋powanie egzekucyjne podejmuje si臋 z urz臋du, je偶eli w terminie sze艣ciu
miesi臋cy od jego zawieszenia komornikowi lub organowi, o kt贸rym mowa w art.
34, nie zostanie przed艂o偶ony nakaz s膮du, o kt贸rym mowa w ust. 5.
Art. 36.
1. Kaucja wp艂acona przez najemc臋 przed dniem 12 listopada 1994 r., pomniejszona
o ewentualne nale偶no艣ci wynajmuj膮cego z tytu艂u najmu, podlega zwrotowi w
ci膮gu miesi膮ca od dnia opr贸偶nienia lokalu lub nabycia jego w艂asno艣ci przez na-
jemc臋.
2. Kaucja wp艂acona przez najemc臋 w okresie obowi膮zywania ustawy, o kt贸rej mo-
wa w art. 39, podlega zwrotowi w zwaloryzowanej kwocie odpowiadaj膮cej przy-
j臋temu przy jej wp艂acaniu procentowi warto艣ci odtworzeniowej lokalu obowi膮-
zuj膮cej w dniu jej zwrotu, w terminie okre艣lonym w ust. 1. Zwr贸cona kwota nie
mo偶e by膰 jednak ni偶sza od kwoty kaucji wp艂aconej przez najemc臋.
Art. 37.
1. Je偶eli najemca przed dniem 12 listopada 1994 r., za zgod膮 wynajmuj膮cego, do-
kona艂 w lokalu ulepsze艅 maj膮cych wp艂yw na wysoko艣膰 czynszu regulowanego,
wynajmuj膮cy mo偶e zwr贸ci膰 najemcy warto艣膰 ulepszenia i podwy偶szy膰 odpo-
2007-10-02
㎏ancelaria Sejmu s. 22/22
wiednio czynsz; w razie niezwr贸cenia warto艣ci ulepszenia najemca op艂aca
czynsz w wysoko艣ci nieuwzgl臋dniaj膮cej ulepszenia.
2. Rozlicze艅 z tytu艂u ulepsze艅 dokonywanych przez najemc臋 w lokalu w okresie
obowi膮zywania ustawy, o kt贸rej mowa w art. 39, strony dokonuj膮 zgodnie z tre-
艣ci膮 zawartej w tej sprawie umowy.
Art. 38.
Ilekro膰 w innych ustawach jest mowa o przepisach ustawy o najmie lokali mieszkal-
nych i dodatkach mieszkaniowych, rozumie si臋 przez to przepisy niniejszej ustawy.
Art. 39.
1. Traci moc ustawa z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodat-
kach mieszkaniowych (Dz.U. z 1998 r. Nr 120, poz. 787 i Nr 162, poz. 1119, z
1999 r. Nr 111, poz. 1281, z 2000 r. Nr 3, poz. 46, Nr 5, poz. 67, Nr 83, poz.
946, Nr 88, poz. 988, Nr 95, poz. 1041 i Nr 122, poz. 1317 oraz z 2001 r. Nr 4,
poz. 27 i Nr 32, poz. 386), z wyj膮tkiem przepis贸w rozdzia艂u 6.
2. (pomini臋ty).
Art. 40.
Ustawa wchodzi w 偶ycie z dniem og艂oszenia, z wyj膮tkiem art. 18 ust. 4 i art. 32, kt贸-
re wchodz膮 w 偶ycie z dniem 1 stycznia 2002 r.
2007-10-02


Wyszukiwarka