Wykład 7 Wstęp do teorii poda\
y
" Cele działania przedsiębiorstwa
" Krótkookresowa funkcja produkcji
" Krótkookresowa funkcja produkcji
" Analiza kosztów w krótkim okresie
Cel przedsiębiorstwa
Celem działania przedsiębiorstwa jest
maksymalizacja zysku
( w krótkim okresie minimalizacja strat)
( w krótkim okresie minimalizacja strat)
Zysk jest ró\
nicą między przychodami ze
sprzeda\
y (utargiem) a kosztami
Zadania przedsiębiorstwa
" Koordynacja działalności gospodarczej, co
prowadzi do:
 zmniejszenia kosztów transakcyjnych
 zmniejszenia kosztów transakcyjnych
 korzyści skali
 korzyści zespołowego wytwarzania dzięki
specjalizacji i koordynacji
Decyzje podejmowane przez
przedsiębiorstwa
" co wytwarzać
" jak wytwarzać
" ile wytwarzać
" ile wytwarzać
" jaką przyjąć formę organizacyjną (firmy
jednoosobowe, spółki jawne, spółki
kapitałowe)
" jak zarządzać
Krótki i długi okres
" Krótki okres to taki w którym
przedsiębiorstwo nie mo\
e w pełni zareagować
na zmianę warunków rynkowych: nie wszystkie
nakłady czynników wytwórczych mogą ulec
zmianie - najczęściej jeden jest stały
zmianie - najczęściej jeden jest stały
" Długi okres to taki w którym wszystkie
czynniki wytwórcze mogą ulec zmianie
(przedsiębiorstwo mo\
e w pełni dostosować się
do zmian warunków rynkowych)
Koszty
" jawne (księgowe): faktyczne wydatki
przedsiębiorstwa, poniesione na wytworzenie
dóbr i usług w danym okresie
" ukryte: koszty nakładów, za którymi nie kryją
się wydatki pienię\
ne
się wydatki pienię\
ne
" alternatywne: (koszt utraconych mo\
liwości)
suma dochodów utraconych w wyniku
niewykorzystania posiadanych zasobów w
alternatywnych zastosowaniach
Koszty alternatywne są kosztami dla
ekonomisty (ekonomicznymi)
Przychody (utargi) przedsiębiorstwa
" Przychód całkowity: całkowite wpływy ze
sprzeda\
y wytworzonych dóbr
TR(Uc) = pq
" przychód przeciętny:
" przychód przeciętny:
AR (Up)= TR/q =pq/q
" przychód krańcowy: przyrost przychodów,
spowodowany wzrostem sprzeda\
y o
jednostkę:
MR (Uk) = "TR/ "q
" "
" "
" "
Zyski
Zyski stanowią nadwy\
kę przychodów nad
kosztami
" zysk księgowy: ró\
nica pomiędzy
przychodami a kosztami księgowymi
przychodami a kosztami księgowymi
(jawnymi)
" zysk ekonomiczny: całkowite przychody
pomniejszone o koszty ekonomiczne (jawne i
ukryte)
Stałe i zmienne czynniki
wytwórcze
" Stałe czynniki wytwórcze: ich nakłady nie
mogą być zmienione w krótkim okresie
" Zmienne czynniki wytwórcze zmieniają się
w krótkim okresie w zale\
ności od poziomu
produkcji
produkcji
" zale\
ność między nakładami zmiennych
czynników wytwórczych a wielkością
produkcji przedstawia krótkookresowa
funkcja produkcji
Krzywa produktu całkowitego
15
f
e
TP
d
Funkcja produkcji
w krótkim okresie:
10 c
zale\
ność między
nakładami
nakładami
zmiennego
czynnika
5
wytwórczego a
b
wielkością
produkcji
a
0
1 2 3 4 5
Prawo nieproporcjonalnej
wydajności czynników wytwórczych
" Rosnąca wydajność: przyrosty produktu są
większe ni\
nakłady zmiennego czynnika
wytwórczego, który ten wzrost produkcji
spowodował
spowodował
" malejąca wydajność: produkt rośnie wolniej
ni\
nakłady zmiennego czynnika
wytwórczego, powodujące wzrost produktu
(przy innych czynnikach nie zmienionych)
Produkt całkowity, przeciętny i
krańcowy
" Produkt całkowity (TP): całkowita wielkość produktu
wyprodukowana przy u\
yciu określonych nakładów
zmiennego czynnika wytwórczego (przy danym
poziomie czynników stałych)
" produkt przeciętny (AP) stosunek wielkości produktu
" produkt przeciętny (AP) stosunek wielkości produktu
całkowitego do nakładów AP=TP/V
" produkt krańcowy (MP): przyrost produktu
całkowitego spowodowany wzrostem nakładów
zmiennego czynnika wytwórczego o 1 jednostkę
MP = "TP/ "V
" "
" "
" "
Produkt krańcowy i przeciętny
V produkt całkowity produkt krańcowy Produkt przeciętny
0
1 2 2 2
2 5 3 2,5
2 5 3 2,5
3 9 4 3
4 12 3 3
5 14 2 2,8
6 15 1 2,5
7 15 0 2,14
8 14 -1 1,75
Produkt całkowity, przeciętny
i krańcowy
16
14
12
10
produkt całkowity
produkt całkowity
8
produkt krańcowy
6
Produkt przeciętny
4
2
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9
-2
16
14
12
10
produkt całkowity
8
produkt krańcowy
produkt krańcowy
6
Produkt przeciętny
4
2
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9
-2
Krzywe produktu przeciętnego (AP= TP/V)
i krańcowego (MP= " "V)
"TP/ "
" "
" "
6
AP
4
Punkt przecięcia
MP z AP
MP
odpowiada
2
maksimum
produktu
0
2,0
1,5
przeciętnego
Koszty całkowite
" całkowite koszty stałe (TFC) to wydatki
pienię\
ne, niezale\
ne od poziomu produkcji
(związane z nakładami stałych czynników
produkcji)
" całkowite koszty zmienne (TVC) to
" całkowite koszty zmienne (TVC) to
wydatki które rosną wraz ze wzrostem
produkcji (związane z nakładami zmiennych
czynników wytwórczych)
" Koszty całkowite (TC) są sumą kosztów
stałych i zmiennych;
Koszty w przedsiębiorstwie
Q Koszty stałe wielkość p. koszy zmienne koszty całowite koszty krańcowe
0 200 0 0 200
2 200 1 100 300 50
2 200 1 100 300 50
5 200 2 230 430 43,33
9 200 3 370 570 17,5
12 200 4 400 600 10
14 200 5 470 670 35
15 200 6 590 790 120
900
800
700
Q
600
Koszty stałe
500
ilość prac.
koszy zmienne
koszy zmienne
400
400
koszty całowite
300
koszty krańcowe
200
100
0
1 2 3 4 5 6 7
900
800
700
Q
600
Koszty stałe
500
ilość prac.
koszy zmienne
koszy zmienne
400
400
koszty całowite
300
koszty krańcowe
200
100
0
1 2 3 4 5 6 7
Koszty całkowite (TC): stałe i zmienne
Koszty całkowite
K
(stałe + zmienne)
Koszty zmienne
Koszty zmienne
(TVC)
Koszty stałe
(TFC)
Q
Koszty przeciętne
" Przeciętny koszt stały to całkowity koszt stały
podzielony przez wielkość produktu
AFC = TFC / Q
" przeciętny koszt zmienny to całkowity koszt
zmienny podzielony przez wielkość produktu
AVC = TVC / Q
AVC = TVC / Q
" przeciętny koszt całkowity to koszt całkowity
podzielony przez wielkość produktu; suma
przeciętnych kosztów stałych i zmiennych
ATC = TC / Q = TFC / Q + TVC / Q
= AFC + AVC
Koszty przeciętne
K
AC =
AVC+AFC
AVC
AFC
Q
Koszty krańcowe
" przyrost kosztów całkowitych spowodowany
wzrostem produkcji o jedną jednostkę
 Koszt krańcowy jest tak\
e zmianą kosztów
 Koszt krańcowy jest tak\
e zmianą kosztów
zmiennych, spowodowaną zmianą poziomu
produkcji o jedną jednostkę; zmianą kosztów
całkowitych podzieloną przez zmianę w poziomie
produkcji
MC = "TC/ "Q = "TVC/ "Q
" " " "
" " " "
" " " "
Koszty krańcowe
K
MC
Q
Krzywe produktu a krzywe kosztów
6
AP
4
MP
Punkt przecięcia
MC z AC
2
odpowiada
punktowi
punktowi
0
1,5 2,0
przecięcia
MP z AP
12
i odpowiada
9
MC
minimum
6
kosztów
AC
przeciętnych
3
0
6,5 10
Koszty przeciętne a koszty
krańcowe
K
MC ATC
AVC
Q
Rodzina długookresowych
kosztów przeciętnych
ATC1 Długookresowe
ATC3
koszty przeciętne
ATC2
Q
AC
Koszty w długim okresie i
korzyści skali
Długookresowa krzywa
kosztów przeciętnych
wskazuje najni\
sze przeciętne
wskazuje najni\
sze przeciętne
AC
AC
koszty produkcji dla
poszczególnych poziomów
produkcji wówczas gdy
Korzyści Niekorzyści
przedsiębiorstwo jest w stanie
skali skali
zmieniać swą wielkość
Produkt
Korzyści skali
" Firma realizuje korzyści skali jeśli krzywa
przeciętnych kosztów długookresowych spada
wraz ze wzrostem produkcji
" niekorzyści skali oznaczają wzrost krzywej
kosztów przeciętnych długookresowych wraz ze
kosztów przeciętnych długookresowych wraz ze
wzrostem produktu
" minimalna skala efektywności to poziom
produkcji przy którym firma w pełni wykorzystuje
korzyści skali