II AKADEMICKI KONGRES FEMINISTYCZNY II AKADEMICKI KONGRES FEMINISTYCZNY JAK FEMINIZM ZMIENIA POLSK NAUK? JAK FEMINIZM ZMIENIA POLSK NAUK? KRAKÓW, 26-28 WRZEÅšNIA 2011 KRAKÓW, 26-28 WRZEÅšNIA 2011 GRUPY TEMATYCZNE GRUPY TEMATYCZNE 1. HISTORIA W POSZUKIWANIU TOÅ»SAMOÅšCI : DOBROCHNA KAAWA HISTORIA W POSZUKIWANIU TOÅ»SAMOÅšCI : DOBROCHNA KAAWA PrzeszÅ‚oÅ›d jest obecnie przedmiotem zainteresowania współczesnej humanistyki, która stawiajÄ…c nowe pytania redefiniuje sposób myÅ›lenia o znaczeniu i zadaniach nauk historycznych. JakÄ… rolÄ™ peÅ‚nid powinna historia kobiet i historia gender we współczesnej humanistyce, dyskursie publicznym, jak i procesach ksztaÅ‚towania spoÅ‚ecznej pamiÄ™ci to podstawowe pytania sympozjum historycznego. Historia kobiet plasujÄ…ca siÄ™ w warunkach polskich pomiÄ™dzy studiami gender i badaniami historycznymi, jest z tego powodu podwójnie zmarginalizowana. IstotnÄ… przyczynÄ… tego stanu rzeczy stosunkowo niewielkie znaczenie refleksji teoretycznej w praktyce historiograficznej, bez której nie ma mowy ani o interdyscyplinarnym dialogu, ani o wprowadzeniu kategorii pÅ‚ci do badao historycznych. Feministycznie zorientowana historia kobiet należy najbardziej znaczÄ…cych nurtów historii zaangażowanej, której celem jest przeksztaÅ‚canie praktyki historiograficznej (nauka) i Å›wiadomoÅ›ci historycznej (edukacja), oraz tworzenie podstaw nowej tożsamoÅ›ci grup wykluczonych. Pytania o charakter zwiÄ…zków miÄ™dzy dziaÅ‚alnoÅ›ciÄ… naukowÄ… i politycznÄ…, o znaczenie spoÅ‚ecznych i politycznych oczekiwao dla badao, oraz szanse rozwoju feministycznej historiografii wyznaczajÄ… trzeci ważny wÄ…tek sympozjum. Kongres jest dobrÄ… okazjÄ… prezentacji badao Å‚Ä…czÄ…cych teoriÄ™ z empiriÄ…, które stanÄ… siÄ™ punktem wyjÅ›cia do dyskusji nie tylko nad kondycjÄ… historii kobiet, ale przede wszystkim jej przyszÅ‚oÅ›ciÄ…. Serdecznie zapraszam do przesyÅ‚ania abstraktów wystÄ…pieo (do 200 słów) do 15 kwietnia 2011 roku na adres: dobrochna.kalwa@uj.edu.pl 2. LOKALNE PROGRAMY DOTYCZCE HISTORII KOBIET: NATALIA SARATA I EWA FURGAA LOKALNE PROGRAMY DOTYCZCE HISTORII KOBIET: NATALIA SARATA I EWA FURGAA W ramach moduÅ‚u zaprezentujemy dorobek feministycznych organizacji pozarzÄ…dowych i grup nieformalnych dziaÅ‚ajÄ…cych poza AkademiÄ…, które realizujÄ… dziaÅ‚ania na rzecz odzyskiwania historii kobiet, szczególnie w powiÄ…zaniu z lokalnoÅ›ciÄ…. Porozmawiamy o motywacjach i celach odzyskiwania historii kobiet w ramach projektów spoÅ‚ecznych, od-zyskiwaniu lokalnej historii / herstorii, wyzwaniach z tym zwiÄ…zanych i 1 możliwoÅ›ciach współdziaÅ‚ania miÄ™dzy instytucjami, organizacjami i grupami. Poruszymy także kwestie relacji miÄ™dzy takimi inicjatywami a AkademiÄ…, o wzajemnym wpÅ‚ywie i potencjale współpracy w ramach dyskusji o Przodkiniach, tożsamoÅ›ci/ach feministycznej/nych i historii kobiet. Serdecznie zapraszamy do przesyÅ‚ania abstraktów wystÄ…pieo (do 200 słów) do 15 kwietnia 2011 roku na adresy: natalia_sarata@yahoo.com lub ewa.furgal@przestrzenkobiet.pl 3. EKONOMIA: ZOFIA AAPNIEWSKA I ANNA ZACHOROWSKA-MAZURKIEWICZ EKONOMIA: ZOFIA AAPNIEWSKA I ANNA ZACHOROWSKA-MAZURKIEWICZ Ekonomia feministyczna jest nurtem, który podkreÅ›la znaczenie relacji pÅ‚ci w rozważaniach na temat gospodarki. Kobiety w naukach ekonomicznych przez dÅ‚ugie lata stanowiÅ‚y grupÄ™ zmarginalizowanÄ…, a ekonomia feministyczna zostaÅ‚a uznana za odrÄ™bny obszar ekonomii dopiero w latach 90. XX wieku. Frances R. Woolley (1993) wyróżniÅ‚a 3 powody nieobecnoÅ›ci kobiet w ekonomii. Po pierwsze, jako uniwersalne, majÄ…ce zastosowanie do wszystkich osób bez wzglÄ™du na pÅ‚ed, przedstawiane sÄ… wyniki badao przeprowadzone na próbie skÅ‚adajÄ…cej siÄ™ wyÅ‚Ä…cznie z mężczyzn. Po drugie, produktywne i reproduktywne czynnoÅ›ci wykonywane przez kobiety na rzecz gospodarstwa domowego i spoÅ‚ecznoÅ›ci lokalnej nie sÄ… traktowane jako częśd procesu gospodarowania. I wreszcie po trzecie, w modelach ekonomicznych najczęściej pomija siÄ™ relacje pÅ‚ci, nawet gdy model uwzglÄ™dnia i kobiety i mężczyzn. Feministyczna analiza ekonomii nie polega na prostym dodaniu kategorii gender do istniejÄ…cych modeli, lecz proponuje krytyczne spojrzenie na relacje spoÅ‚eczne determinowane spoÅ‚ecznie i kulturowo. Główne punkty zainteresowania ekonomistek feministycznych to: ·ð metodologia nauk ekonomicznych ·ð gospodarstwa domowe ·ð rynek pracy ·ð przedsiÄ™biorczoÅ›d ·ð praca nieodpÅ‚atna ·ð opieka ·ð makroekonomia ·ð polityka gospodarcza i spoÅ‚eczna ·ð ubóstwo ·ð rozwój gospodarczy Serdecznie zapraszamy do przesyÅ‚ania abstraktów wystÄ…pieo (do 200 słów) w wyżej wymienionych obszarach do 15 kwietnia 2011 roku na adresy: z_lapniewska@tlen.pl lub zachorowska@econ.uj.edu.pl 2 4. ANTROPOLOGIA SPOAECZNO-KULTUROWA: GRAÅ»YNA KUBICA 4. ANTROPOLOGIA SPOAECZNO-KULTUROWA: GRAÅ»YNA KUBICA Antropologia feministyczna zrodziÅ‚a siÄ™ z zaangażowania adeptek tej dyscypliny w aktywizm lat 70tych. ZaczÄ™to wtedy na szerszÄ… skalÄ™ podejmowad temat kobiecego doÅ›wiadczenia w różnych kulturach, ujawniania mÄ™skiego "skrzywienia" dyscypliny, a także przypominania postaci kobiet-badaczek nieobecnych w historii dyscypliny. Z czasem rozszerzono pole zainteresowao i analizowano rolÄ™ kategorii gender w szerszych kontekstach: znaczenia, interakcji, czy wÅ‚adzy (zarówno wÅ›ród badanych, jak i samych antropologów). Zapraszam do dyskusji antropolożki i antropologów (wywodzÄ…cych siÄ™ zarówno z tradycji socjologicznej, jak i etnologicznej) i podjÄ™cia któregoÅ› z poniższych tematów (lub zaproponowanie wÅ‚asnego): ·ð problem "pozycjonowania" badaczy/ek, czyli okreÅ›lania swej pozycji (teoretycznej, epistemologicznej, biograficznej, etc) i jej wpÅ‚ywu na prowadzone badania; ·ð eksperymentalne formy pisarstwa antropologicznego jako rezultat feministycznego podważania relacji wÅ‚adzy (podczas badao i w akademii); ·ð wpÅ‚yw wejÅ›cia przez PolskÄ™ do UE na obecnoÅ›d problematyki genderowej w różnych obszarach życia spoÅ‚ecznego; ·ð uwarunkowania genderowe ruchów spoÅ‚ecznych; ·ð zachowania kobiet jako aktorek w gospodarce; ·ð kulturowe wzory seksualnego wykorzystywania kobiet; ·ð polityzacja kobiecej rozrodczoÅ›ci; ·ð kobiety jako przedmioty i podmioty dziaÅ‚ao medycznych; ·ð klasowe wzory konstruktów genderowych (np. wzorce kobiecoÅ›ci, czy wzory pÅ‚odnoÅ›ci); ·ð wpÅ‚yw siÅ‚ kulturowych, medycznych, czy gospodarczych na ciaÅ‚o (szczególnie kobiece); ·ð opiekunka do dzieci i gospodyni jako Inne. Serdecznie zapraszam do przesyÅ‚ania abstraktów wystÄ…pieo (do 200 słów) do 15 kwietnia 2011 roku na adres: grazyna.kubica-heller@uj.edu.pl 5. KINO, MEDIA I NOWE TECHNOLOGIE: MAAGORZATA RADKIEWICZ I ANNA NAHER 5. KINO, MEDIA I NOWE TECHNOLOGIE: MAAGORZATA RADKIEWICZ I ANNA NAHER GenezÄ… badao genderowych na gruncie filmoznawstwa i medioznawstwa jest feministyczna teoria filmu, rozwijajÄ…ca siÄ™ od poczÄ…tku lat 70. XX wieku. Na jej obszarze pojawiÅ‚y siÄ™ krytyczne interpretacje kinowej kreacji, reprezentacji oraz odbioru w kategoriach tożsamoÅ›ci pÅ‚ciowej i seksualnoÅ›ci. W latach 80., głównie za sprawÄ… brytyjskich studiów kulturowych oraz amerykaoskich teoretyczek zainteresowania obrazowaniem pÅ‚ci 3 objęły także telewizjÄ™ oraz media elektroniczne (na przykÅ‚ad wideo). Z czasem w obszar refleksji wÅ‚Ä…czono także przestrzeo wirtualnÄ…, gry komputerowe oraz inne zjawiska szeroko rozumianej kultury audiowizualnej. Teoretycznym rozważaniom towarzyszÄ… analizy konkretnych gatunków filmowych i medialnych, twórców oraz zjawisk filmowych, na przykÅ‚ad awangardy, w kategoriach mÄ™skoÅ›ci, kobiecoÅ›ci i ról pÅ‚ciowych. W badaniach tych podejmuje siÄ™ również wÄ…tki zwiÄ…zane z ideologiÄ… przekazu, aparatu kinowego, sposobami funkcjonowania mediów w spoÅ‚eczeostwie informacyjnym, oraz mechanizmami odbioru, pozycjÄ… i doÅ›wiadczeniem widza traktowanego w kategoriach genderowych. Nowe tematy i pojÄ™cia w interdyscyplinarnych, genderowych badaniach nad filmem oraz mediami pojawiaÅ‚y siÄ™ wraz z różnicowaniem siÄ™ nurtów w obrÄ™bie feminizmu, rozwojem czarnego feminizmu, teorii queer, a także postkolonialnych studiów kulturowych. PoÅ›ród podejmowanych kwestii pojawiajÄ… siÄ™ nastÄ™pujÄ…ce zagadnienia: ·ð analiza historyczna i ideologiczna praktyk kinowych, poetyk i rozwiÄ…zao stylistycznych oraz praktyk dyskursywnych warunkujÄ…cych sposoby reprezentacji pÅ‚ci w kinie oraz mediach; ·ð definiowania podmiotu mÄ™skiego i podmiotu kobiecego w roli autora, widza, obiektu przedstawiania, w relacji do seksualnoÅ›ci, ról pÅ‚ciowych, a także rasy, etnicznoÅ›ci, pochodzenia klasowego, z historycznego i stylistycznego obszaru kina, rodzaju mediów i ich technologicznej, gatunkowej różnorodnoÅ›ci; ·ð koncepcji dotyczÄ…cych pÅ‚ciowego/ genderowego nacechowania doÅ›wiadczenia filmowego i medialnego, obejmujÄ…cych mechanizmy (przyjemnoÅ›ci) patrzenia oraz nawyki odbiorcze wyksztaÅ‚cane i modelowane ze wzglÄ™du na pÅ‚ed; ·ð sposobów konstruowania pÅ‚ci poprzez praktyki medialne kultury konwergencji. Serdecznie zapraszam do przesyÅ‚ania abstraktów wystÄ…pieo (do 200 słów) do 15 kwietnia 2011 roku na adres: m.radkiewicz@uj.edu.pl lub nytuan@ceti.pl 6. BADANIA LITERACKIE: MONIKA ÅšWIERKOSZ 6. BADANIA LITERACKIE: MONIKA ÅšWIERKOSZ Polskie literaturoznawstwo feministyczne, majÄ…ce już ponad dwudziestoletniÄ… tradycjÄ™, weszÅ‚o w fazÄ™ autokrytycznÄ…, kiedy refleksja na temat wÅ‚asnych strategii, celów, narzÄ™dzi staje siÄ™ potrzebna do dalszego rozwoju dyscypliny. II Akademicki Kongres Feministyczny chcemy uczynid przestrzeniÄ… do przeprowadzenia takiej metodologicznej dyskusji. Szczególnie bÄ™dÄ… nas interesowad pytania o praktyczne konsekwencje wynikajÄ…ce z przyjmowania w literaturoznawstwie perspektywy feministycznej/genderowej oraz tego: ·ð czy feminist/gender criticism w polonistycznej refleksji zachowujÄ… swój pierwotnie rewolucyjny, krytyczny, ale w i mniejszoÅ›ciowy charakter czy też staÅ‚y siÄ™ już częściÄ… akademickiego mainstreamu? 4 ·ð czy, kiedy feminizm wkracza do literaturoznawstwa jako dyskurs krytyczny, staje siÄ™ po prostu kolejnym, poszerzajÄ…cym pole interpretacji, sposobem mówienia o literaturze? ·ð czy raczej, jak sugerowaÅ‚a Toril Moi w Sexual/Textual Politcs, krytyka feministyczna powinna pozostad ,,specyficznym rodzajem dyskursu politycznego, zwiÄ…zanym z walkÄ… z patriarchatem i seksizmem, nie zaÅ› *...+ - jeszcze jednym interesujÄ…cym podejÅ›ciem krytycznym, sytuujÄ…cym siÄ™ obok studiów nad funkcjÄ… pejzażu morskiego lub metaforykÄ… batalistycznÄ… w poezji Å›redniowiecznej"? ·ð jak jednak owa politycznoÅ›d przekÅ‚ada siÄ™ na praktykÄ™ hermeneutycznÄ… i badawczÄ…? ·ð czy w ciÄ…gu tych ponad dwudziestu lat obecnoÅ›ci w naukowym dyskursie literackim, badania genderowe/feministyczne wpÅ‚ynęły na samÄ… dyscyplinÄ™, jakÄ… jest współczesne literaturoznawstwo i jÄ™zykoznawstwo? Czy zmieniÅ‚y one jÄ™zyk krytyki literackiej, a jeÅ›li tak, to w jakim zakresie? ·ð czy zwiÄ…zek pÅ‚ci z innymi kategoriami kulturowymi jak chodby: tożsamoÅ›d seksualna, narodowa, religijna, klasowa, miejsca zostaÅ‚ w polskich badaniach wystarczajÄ…co zaakcentowany? ·ð czy w polskich gender studies istniejÄ… również miejsca wykluczeo, przemilczeo, marginalizacji - kogo lub czego one dotyczÄ…? ·ð jakie nowe wyzwania stawia przed badaczami/badaczkami najnowsza literatura? Serdecznie zapraszam do przesyÅ‚ania abstraktów wystÄ…pieo (do 200 słów) do 15 kwietnia 2011 roku na adres: monika.swierkosz@unigender.org 7. FEMINISTYCZNE MEDIA: BEATA KOZAK FEMINISTYCZNE MEDIA: BEATA KOZAK Nie mamy jeszcze w Polsce feministycznej telewizji i radia, ale feministyczna publicystyka jest obecna zarówno w druku, jak i w internecie. W porównaniu z innymi krajami europejskimi feministyczne media majÄ… siÄ™ w Polsce nie najgorzej, co pokazuje Bernadetta Darska w swoich książkach GÅ‚osy kobiet i Czas Fem . Feministki majÄ… w Polsce nie tylko symboliczny gÅ‚os ( GÅ‚os majÄ… kobiety , pierwszy zbiór tekstów polskich feministek, Kraków 1992, PeÅ‚nym gÅ‚osem , 5 numerów periodyka feministycznego, 1993-97, WÅ‚asnym gÅ‚osem ), ale także druk i internetowe domeneny. Zagadnienia do dyskusji w czasie panelu: Jaki wpÅ‚yw ma wydawanie feministycznych czasopism na feminizm w Polsce i szerzej na sytuacjÄ™ kobiet? Do czego i jak wykorzystujemy przestrzenie, które same stwarzamy po to, żeby z feministycznej perspektywy krytykowad, opisywad, analizowad i postulowad? Jak wyglÄ…da relacja miÄ™dzy mediami feministycznymi a kobiecistycznymi ? Czy i jakie sÄ… feministyczne strategie docierania do tzw. zwykÅ‚ych kobiet? Czy po latach praktyki widac pozytywne rezultaty kontrowersyjnej strategii przemycania| feminizmu do kolorowych pism dla kobiet? Kiedy medium/czasopismo jest queerowe, kiedy feministyczne, a kiedy genderowe, skÄ…d i po co te rozróżnienia? Jak wyglÄ…da współpraca i relacje miÄ™dzy feministycznymi mediami? Co warto 5 byÅ‚oby w nich zmienid, ulepszyd, rozwinÄ…d? Jaki jest wkÅ‚ad studentek i studentów gender studies w publicystykÄ™ feministycznÄ… i relacje miÄ™dzy nimi? Czy feministyczne media w Polsce sÄ… przesycone bardziej duchem akademii czy aktywizmu i jakie sÄ… plusy i minusy jednej i drugiej sytuacji? Serdecznie zapraszam do przesyÅ‚ania abstraktów wystÄ…pieo (do 200 słów) do 15 kwietnia 2011 roku na adres: kozak@efka.org.pl 8. (DE)KONSTRUOWANIE SEKSUALNOÅšCI - PERSPEKTYWY TEORETYCZNE I BADAWCZE: (DE)KONSTRUOWANIE SEKSUALNOÅšCI - PERSPEKTYWY TEORETYCZNE I BADAWCZE: KATARZYNA ZIELICSKA, JUSTYNA STRUZIK, EWELINA CIAPUTA KATARZYNA ZIELICSKA, JUSTYNA STRUZIK, EWELINA CIAPUTA SeksualnoÅ›d jest jednÄ… z centralnych kategorii życia spoÅ‚ecznego, podlegajÄ…cÄ… silnej normalizacji ze strony spoÅ‚ecznych reguÅ‚ i kulturowego porzÄ…dku. Dodatkowo, jak trafnie zauważyÅ‚ Michel Foucault, spoÅ‚eczeostwo europejskie wyspecjalizowaÅ‚o siÄ™ w tworzeniu wiedzy dotyczÄ…cej cielesnoÅ›ci i seksualnoÅ›ci czÅ‚owieka, która sÅ‚użyd ma ujarzmieniu podmiotów spoÅ‚ecznych. Mnożenie dyskursów naukowych obserwowane od kooca XIX wieku dotyczÄ…cych seksu i seksualnoÅ›ci powodowaÅ‚o potwierdzenie sÅ‚usznoÅ›ci tez powstaÅ‚ych w ich ramach, przez co dyscyplinowanie ciaÅ‚ w sferze seksualnej zyskiwaÅ‚o swoje uzasadnienie naukowe. Teoria i badania rozwijane w obszarze feminizmu i studiów queerowych otworzyÅ‚y nowe perspektywy, obnażajÄ…c wiele ukrytych zaÅ‚ożeo obecnych w rozważaniach na temat seksualnoÅ›ci oraz pokazujÄ…c ich normatywny i esencjonalistyczny charakter. ChciaÅ‚ybyÅ›my, aby spotkanie w ramach II AKF staÅ‚o siÄ™ szansÄ… na podjÄ™cie krytycznej refleksji na temat istniejÄ…cych koncepcji teoretycznych oraz prezentacjÄ™ prowadzonych w Polsce badao. Szczególnie interesujÄ…ce dla nas bÄ™dÄ… nastÄ™pujÄ…ce kwestie: ·ð w jaki sposób różne perspektywy teoretyczne i badawcze wpÅ‚ywajÄ… na zmianÄ™ myÅ›lenia, postrzegania i postaw wobec seksualnoÅ›d? Jaki jest ich emancypacyjny, krytyczny i polityczny wymiar? ·ð jakie ograniczenia można zidentyfikowad w istniejÄ…cych koncepcjach teoretycznych? ·ð jak konceptualizowane sÄ… relacje pomiÄ™dzy takimi kategoriami jak seksualnoÅ›d, gender i seks? W jaki sposób do rozważao nad opresyjnoÅ›ciÄ… kategorii seksualnoÅ›ci wÅ‚Ä…czane sÄ… refleksje na temat innych przesÅ‚anek dyskryminacji, takie jak rasa, klasa, pochodzenie etniczne? ·ð w jakim stopniu badania nad seksualnoÅ›ciÄ… sÄ… obecne w kontekÅ›cie polskim? Jakich obszarów dotyczÄ…? Serdecznie zapraszamy do przesyÅ‚ania abstraktów wystÄ…pieo (do 200 słów) do 15 kwietnia 2011 roku na adres: katarzyna.zielinska@uj.edu.pl, ewelinaciaputa@gmail.com i Justyna.struzik@gmail.com 6 9. SZTUKA: EWA TATAR 9. SZTUKA: EWA TATAR Feministyczna historia sztuki w Polsce rozwija siÄ™ od poczÄ…tku lat 90. Badania jednak koncentrujÄ… siÄ™ głównie wokół praktyki artystycznej kobiet i zogniskowanego wokół tychże wystawiennictwa, co owocuje ciekawymi publikacjami i wystawami, nie wykracza jednak poza kanon dyscypliny, jakÄ… jest sama historia sztuki. Jak wielokrotnie podkreÅ›laÅ‚a Griselda Pollock, romans historii sztuki i feminizmu nie tyle sÅ‚użyd powinien uzupeÅ‚nieniu badao i kanonu o kolejne brakujÄ…ce nazwiska czy narracje, ale przebudowie jego fundamentów i priorytetów postrzegane jako dziaÅ‚anie polityczne. Dlatego jako główny problem sesji poÅ›wiÄ™conej historii sztuki chciaÅ‚abym wskazad genezÄ™ bÄ…dz genezy polskiej feministycznej historii sztuki, napisanie historii tej dyscypliny i przyjrzenie siÄ™ ważnym dla niej teoriom i metodom ze szczególnym uwzglÄ™dnieniem aspektu swoistej autokolonializacji polskiej nauki. Drugim ważnym wÄ…tkiem bÄ™dzie wpÅ‚yw feministycznej filozofii na pisanie historii sztuki poprzez strategie kuratorskie i muzealnicze ze szczególnym uwzglÄ™dnieniem praktyk wystawienniczych i narracyjnych. Wreszcie pytanie o to, w jakim sensie polska feministyczna historia sztuki jest kwestiÄ… politycznÄ…. Serdecznie zapraszamy do przesyÅ‚ania abstraktów wystÄ…pieo (do 200 słów) do 15 kwietnia 2011 roku na adres: tatarem@gmail.com 10. FEMINISTYCZNE NAUKI O RODZINIE (DEMOGRAFIA, SOCJOLOGIA): KRYSTYNA SLANY 10. FEMINISTYCZNE NAUKI O RODZINIE (DEMOGRAFIA, SOCJOLOGIA): KRYSTYNA SLANY Szybkie, gÅ‚Ä™bokie i dalekosiężne przemiany współczesnego Å›wiata wywierajÄ… wpÅ‚yw na grupÄ™, która od zarania dziejów ludzkoÅ›ci uznawana byÅ‚a za uniwersalny mikroÅ›wiat czÅ‚owieka, fundament czÅ‚owieczeostwa, miejsce życia i ksztaÅ‚towania jego losu. Zmiany globalne docierajÄ… bezpoÅ›rednio do samych jednostek, do jÄ…dra ich osobistego życia, które wiążą siÄ™ z dekonfiguracjÄ… i rekonfiguracjÄ… na nowo znaczenia seksualnoÅ›ci, doboru partnera, formowania małżeostwa, rodzicielstwa, trwaÅ‚oÅ›ci rodziny czy zÅ‚ożonoÅ›ci form życia rodzinnego i ich pluralizacji. JesteÅ›my zatem w Å›rodku rewolucji globalnej, która zmienia utarte dotÄ…d schematy i zasady definiowania małżeostwa i rodziny, ustalania czym jest oraz jaka jest istota małżeostwa i rodziny. Bez wÄ…tpienia różne nurty feministyczne w sposób krytyczny odsÅ‚aniajÄ… sferÄ™ małżeostwa i rodziny, gospodarstwa domowego, pracy kobiet, relacji miÄ™dzy sferÄ… prywatnÄ… i publicznÄ…. DziÄ™ki tej soczewce poznania odczytad możemy na nowo relacje w rodzinie, status jej czÅ‚onków, rozmiary wÅ‚adzy przypisanej danej pozycji, zakres i rodzaj wykonywanych prac, ich ekonomiczne znaczenie oraz oczekiwania odnoszÄ…ce siÄ™ do danej pÅ‚ci. Feminizm jest nowym aparatem analitycznym, poprzez który podstawowa instytucja, jakÄ… jest rodzina, zostaje niejako odczarowana i ukazana w krytycznej perspektywie. Dlatego możemy dziej mówid o feministycznych naukach o rodzinie. Proponujemy nastÄ™pujÄ…ce zagadnienia do dyskusji ujmowane w perspektywie feministycznej: 7 ·ð wpÅ‚yw czynników globalnych czynników (ekonomia, migracje, ponowoczesne wzory kulturowe), makrostrukturalnych, makrostrukturalnych i indywidualnych na rodzinÄ™; ·ð przemiany generacyjne w formowaniu małżeostwa i rodziny, wzorców małżeoskoÅ›ci i rodzinnoÅ›ci; ·ð przemiany rodziny w odniesieniu do faz cyklu życia; ·ð użytecznoÅ›d dotychczasowych kategorii analitycznych obowiÄ…zujÄ…cych w klasycznej socjologii rodziny; ·ð nowe alternatywne style życia w stosunku do formalnego zwiÄ…zku; ·ð jakoÅ›d życia małżeoskiego i rodzinnego, wiÄ™zi rodzinne; ·ð zagadnienia ugenderowienia relacji w rodzinie, podziaÅ‚u ról pÅ‚ciowych, stereotypów pÅ‚ciowych czy Å›wiadomoÅ›ci rodzaju; ·ð przemoc w rodzinie; ·ð procesy indywidualizacji w odniesieniu do projektu rodziny kobiet i mężczyzn; ·ð demograficzne konsekwencje przemian rodziny. Serdecznie zapraszam do przesyÅ‚ania abstraktów wystÄ…pieo (do 200 słów) do 15 kwietnia 2011 roku na adres: k.slany@iphlis.uj.edu.pl 11. FEMINIZM W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ: HANKA LIPOWSKA-TEUTSCH I BEATA ZADUMINSKA 11. FEMINIZM W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ: HANKA LIPOWSKA-TEUTSCH I BEATA ZADUMINSKA W ramach moduÅ‚u Feminizm w interwencji kryzysowej poszukiwad bÄ™dziemy odpowiedzi na nastÄ™pujÄ…ce zagadnienia: ·ð czy modele interwencji kryzysowej upowszechnione w Polsce odwoÅ‚ujÄ… siÄ™ do analizy relacji wÅ‚adzy w naszym spoÅ‚eczeostwie i spostrzegajÄ… wszelkie formy przemocy ze wzglÄ™du na pÅ‚ed jako zjawisko wynikajÄ…ce z podporzÄ…dkowanej pozycji kobiet w patriarchalnym, seksistowskim spoÅ‚eczeostwie? Czy analiza taka towarzyszy interwencji kryzysowej podejmowanej w kontekÅ›cie samobójstwa dokonanego czy usiÅ‚owanego czy utraty/ żaÅ‚oby zwiÄ…zanej z różnymi formami pokrzywdzenia przestÄ™pstwem? ·ð czy i w jaki sposób myÅ›l feministyczna, ruchy i organizacje feministyczne, feministki polskie uzyskaÅ‚y wpÅ‚yw na stanowienie i stosowanie prawa umożliwiajÄ…cego funkcjonowanie struktur interwencji kryzysowej, tworzenie standardów funkcjonowania tych struktur, szkolenie pracownic i pracowników tych struktur, prowadzenie tych struktur? ·ð czy i w jaki sposób myÅ›l feministyczna, ruchy i organizacje feministyczne, feministki polskie uzyskaÅ‚y wpÅ‚yw na stanowienie i stosowanie prawa dotyczÄ…cego przeciwdziaÅ‚ania przemocy ze wzglÄ™du na pÅ‚ed, w tym przemocy w rodzinie, 8 przemocy seksualnej, dyskryminacji i przemocy w stosunku do LGBT, molestowania w miejscu pracy? ·ð czy podejmowana sÄ… interwencje kryzysowe w stosunku do osób, którym utrudniono dostÄ™p do legalnej aborcji bÄ…dz których kryzys zwiÄ…zany jest ze spoÅ‚ecznym definiowaniem aborcji jako zabójstwo dziecka? ·ð w jaki sposób zasady feministycznej interwencji kryzysowej mogÄ… znalezd zastosowanie w kolejnych dziaÅ‚aniach w klasycznym modelu interwencji kryzysowej? Zasady: - osobiste jest polityczne osobiste doÅ›wiadczenie zgwaÅ‚cenia ma wymiar polityczny, gdy zgwaÅ‚cenie ma miejsce w spoÅ‚eczeostwie, które akceptuje przemoc ze wzglÄ™du na pÅ‚ed i degradowanie kobiet; -równoÅ›ciowe relacje pomiÄ™dzy interwentkÄ…, interwentem a osobÄ… zwracajÄ…cÄ… siÄ™ do niej/niego demistyfikacja relacji wÅ‚adzy w interwencji kryzysowej; -upeÅ‚nomocnienie (empowerment), zidentyfikowanie mocnych stron i zasobów spostrzeganie gniewu jako adekwatnej reakcji na sytuacjÄ™, w której kobiety traktowane sÄ… w spoÅ‚eczeostwie przedmiotowo (obiekt seksualny) i jako obywatelki drugiej kategorii; -rekonstrukcja traktowanie kryzysu, jako momentu rozwojowego w którym poddawane sÄ… analizie zwiÄ…zki oparte na podporzÄ…dkowaniu i submisji poszukiwanie możliwoÅ›ci rekonstrukcji zwiÄ…zków na zasadach równoÅ›ciowych. Referaty i prezentacje mogÄ… stanowid zarówno wystÄ…pienia teoretyczne, opisy pracy interwencyjnej, bÄ…dz analizy casusów. Serdecznie zapraszamy do przesyÅ‚ania abstraktów wystÄ…pieo (do 200 słów) do 15 kwietnia 2011 roku na adres: interwencjakryzysowa@gazeta.pl lub beata.zaduminska@gmail.com 12. TEOLOGIA FEMINISTYCZNA: AGNIESZKA GODFREJÓW-TARNOGÓRSKA 12. TEOLOGIA FEMINISTYCZNA: AGNIESZKA GODFREJÓW-TARNOGÓRSKA Chod pytanie o kobietÄ™ w teologii pojawiÅ‚o siÄ™ znacznie wczeÅ›niej to teologia feministyczna jest obecna w dyskursie teologicznym od 50 lat. Podejmuje m.in. kwestie wpÅ‚ywu tradycji patriarchalnej na chrzeÅ›cijaostwo oraz dostrzeżenia i nazwania duchowego doÅ›wiadczenia kobiet. Zwraca uwagÄ™ na dyskryminacjÄ™ kobiet w Biblii i KoÅ›ciele, przywoÅ‚uje kobiece atrybuty Boga, reinterpretuje rolÄ™ kobiet w Biblii, wzywa do używania jÄ™zyka inkluzyjnego w liturgii i edukacji równoÅ›ciowej. Współczesna teologia korzysta z warsztatu egzegezy feministycznej, która nie tylko przyczyniÅ‚a siÄ™ do rewizji spojrzenia na kobietÄ™ i Boga, ale zmieniÅ‚a chociażby postrzeganie przemocy w Biblii. Teologia feministyczna nie jest kierunkiem jednorodnym, gdyż obejmuje zarówno nurt reformatorski, który proponuje reformÄ™ aktualnego chrzeÅ›cijaostwa jak i radykalny, który caÅ‚kowicie zrywa z KoÅ›cioÅ‚em uksztaÅ‚towanym przez patriarchat. 9 Badania feministyczne w teologii sÄ… obecne także poza chrzeÅ›cijaostwem: w judaizmie, islamie i buddyzmie. W Polsce zagadnienia teologii feministycznej podejmowane sÄ… nie tylko na gruncie naukowym, gdyż jest ona niemal nieobecna na uczelniach teologicznych. Nie oznacza to jednak, że nie istnieje. Kongres może stad siÄ™ okazjÄ… do odpowiedzi na pytania jak wyglÄ…da aktualnie teologia feministyczna w Polsce i gdzie odnajdujÄ… swoje miejsce kobiety jÄ… reprezentujÄ…ce. Serdecznie zapraszamy do przesyÅ‚ania abstraktów wystÄ…pieo (do 200 słów) do 15 kwietnia 2011 roku na adres: tarnogorska@gmail.com 13. MEDYCYNA I ZDROWIE REPRODUKCYJNE: BOÅ»ENA JAWIEC 13. MEDYCYNA I ZDROWIE REPRODUKCYJNE: BOÅ»ENA JAWIEC Tradycyjnie zdrowiem reprodukcyjnym, w tym głównie poÅ‚ożnictwem, zajmowaÅ‚y siÄ™ kobiety: zielarki, "babki", akuszerki. W póznym Å›redniowieczu, a zwÅ‚aszcza od wzmożenia dziaÅ‚ao ÅšwiÄ™tej Inkwizycji, w chrzeÅ›cijaoskiej Europie utraciÅ‚y one możliwoÅ›d praktykowania na rzecz lekarzy - mężczyzn. Zaczęły siÄ™ czasy badania rodzÄ…cych przez przeÅ›cieradÅ‚o i gromadzenia ich w szpitalach. Rezultat: narastajÄ…ca Å›miertelnoÅ›d okoÅ‚oporodowa. Ostatnie 100 lat to odzyskiwanie zdolnoÅ›ci do samostanowienia przez kobiety po obu stronach fotela: pacjentki i ginekolożki. CaÅ‚kiem współczeÅ›nie jesteÅ›my Å›wiadkami ucierania siÄ™ rozwiÄ…zao prawnych zwiÄ…zanych z rozrodem wspomaganym, gdzie zdanie kobiety oby miaÅ‚o coraz wiÄ™ksze znaczenie. Zagadnienia do dyskusji: ·ð mechanizm przejÄ™cia akuszerstwa przez mężczyzn; ·ð odrzucanie rozrodu wspomaganego i ubóstwienie zygoty - przemilczane cele; ·ð kontrola populacji w różnych czasach i kulturach zielarstwo, aborcja, dzieciobójstwo, przytuÅ‚ki; ·ð konsekwencje współczesnej antykoncepcji dla jednostek, rodzin, spoÅ‚ecznoÅ›ci; ·ð ksztaÅ‚cenie medyczne otwarcie uniwersytetów dla kobiet, kwoty dla pÅ‚ci, feminizacja zawodów medycznych; ·ð modele komunikacji w lecznictwie: paternalizm, partnerstwo, klientyzm. Serdecznie zapraszam do przesyÅ‚ania abstraktów wystÄ…pieo (do 200 słów) do 15 kwietnia 2011 roku na adres: 1bozenajawien@gmail.com 14. RUCH KOBIECY / FEMINISTYCZNY W POLSCE: SAAWOMIRA WALCZEWSKA 14. RUCH KOBIECY / FEMINISTYCZNY W POLSCE: SAAWOMIRA WALCZEWSKA W ramach moduÅ‚u poruszymy nastÄ™pujÄ…ce zagadnienia: ·ð w jakich kategoriach go opisad, jak zdefiniowad; ·ð jak zmierzyd oddziaÅ‚ywanie ruchu feministycznego / dyskursu feministycznego na polskÄ… kulturÄ™ i spoÅ‚eczeostwo; 10 ·ð jak ma sie do ruchu/-ów feministycznych w innych krajach; ·ð ważniejsze dyskusje zainicjowane w ramach dyskursu feministycznego np: budowanie demokracji vs wykluczanie kobiet, rynek samoregulujÄ…cy sie vs rynek wypychajÄ…cy kobiety, przerywanie ciąży jako podstawowe ludzkie prawo do dysponowania wÅ‚asnym ciaÅ‚em vs przestÄ™pstwo przeciw życiu ludzkiemu i inne; ·ð ruch feministyczny jako ruch obywatelski. Jego ograniczenia, fazy,sukcesy, porażki, jego formy i instytucje. Serdecznie zapraszam do przesyÅ‚ania abstraktów wystÄ…pieo (do 200 słów) do 15 kwietnia 2011 roku na adres: walczewska@efka.org.pl 15. OBYWATELSTWO: BEATA KOWALSKA I MARTA WARAT 15. OBYWATELSTWO: BEATA KOWALSKA I MARTA WARAT Obywatele/lki nowoczesnego paostwa sÄ… autonomicznymi i jak ujmujÄ… przedstawiciele klasycznej myÅ›li politycznej abstrakcyjnymi jednostkami. Prawo paostwowe powinno byd neutralne wobec pÅ‚ci, pochodzenia etnicznego, rasowego czy klasowego. Jednak jak spojrzymy na omawiany problem nie tylko przez pryzmat aktów legislacyjnych, ale także praktyki, widzimy skomplikowany splot elementów politycznych, ekonomicznych i kulturowych, który odmiennie sytuuje jednostki wobec prawa. KategoriÄ…, która odsÅ‚ania najwiÄ™cej takich odmiennoÅ›ci jest pÅ‚ed. Obywatelstwo nie jest kategoriÄ… jednolitÄ…. Stanowi istotnÄ… przestrzeo zmagania i negocjacji zarówno na poziomie jednostkowym, jak i grupowym. AÄ…czy w sobie dwie przeciwstawne tendencje: partykularyzmu i uniwersalizmu, wolnoÅ›ci i porzÄ…dku, tożsamoÅ›ci i różnicy, wspólnoty i jednostki. Omawiana kategoria może zatem powodowad podporzÄ…dkowanie, ale także może okazad siÄ™ doskonaÅ‚ym narzÄ™dziem umożliwiajÄ…cym jej zwalczanie. Obywatelstwo, reprezentowane poczÄ…tkowo przez pryzmat mÄ™skich dążeo, potrzeb i interesów, z czasem przybraÅ‚o bardziej inkluzyjny charakter, otwierajÄ…c siÄ™ na doÅ›wiadczenia innych grup spoÅ‚ecznych, w tym także kobiet. PodkreÅ›lenie znaczenia ich udziaÅ‚u i roli jako obywatelek aktywnych podmiotów politycznych i spoÅ‚ecznych - zaowocowaÅ‚o pojawieniem siÄ™ nowych podejÅ›d ksztaÅ‚tujÄ…cych nurt obywatelstwa genderowego. Proponujemy skoncentrowanie naszych rozważao wokół poniższych tematów: ·ð w stronÄ™ obywatelstwa genderowego - feministyczna krytyka badao głównego nurtu; ·ð obywatelstwo genderowe równoÅ›d versus różnica; ·ð publiczny czy/i prywatny wymiar obywatelstwa; ·ð czynniki ksztaÅ‚tujÄ…ce pojÄ™cie obywatelstwa w polskich badaniach feministycznych; ·ð klasa, rasa, etnicznoÅ›d, seksualnoÅ›d etc. podejÅ›cie intersekcjonalne. 11 Serdecznie zapraszamy do przesyÅ‚ania abstraktów (do 200 słów) do 15 kwietnia 2011 roku na adres: marta.warat.@uj.edu.pl 16. FEMINIZM WOBEC POLITYKI : ANNA FRTCZAK 16. FEMINIZM WOBEC POLITYKI : ANNA FRTCZAK ProponujÄ™ by, wychodzÄ…c od zagadnieo bieżących (parytet pÅ‚ci na listach wyborczych), rozpatrzyd zagadnienie stosunku feminizmu do istotnych zmian politycznych. Postulat zmiany ordynacji wyborczej kojarzony jest bowiem w Polsce nieodmienne ze Å›rodowiskami feministycznymi, głównie ze wzglÄ™du na zaangażowanie najbardziej rozpoznawalnych przedstawicielek polskiego ruchu feministycznego w dziaÅ‚ania podejmowane przez Kongres Kobiet. Czy jednak, rozpatrujÄ…c tÄ… kwestiÄ™ z pozycji feminizmu, a w szczególnoÅ›ci z perspektywy koncepcji antyesencjalistycznych, nie należaÅ‚oby przyznad, że feminizm zmuszony jest niejako do rezygnacji z części swych ważnych zaÅ‚ożeo na rzecz walki z politycznÄ… niedoreprezentacjÄ… kobiet i że rezygnacja ta staÅ‚a siÄ™ w Polsce faktem? NależaÅ‚oby też poszukad odpowiedzi na pytanie: dlaczego polska dyskusja wokół parytetów pozbawiona jest takiej ideologicznej i filozoficznej wielowymiarowoÅ›ci, jakÄ… można byÅ‚o obserwowad np. we Francji nie tylko za sprawÄ… publikacji Sylviane Agacioski ale także gÅ‚osów Julii Kristievy i Elisabeth Badinter. Czy brak ten jest wynikiem sÅ‚aboÅ›ci polskiego feminizmu, czy też przeciwnie Å›wiadczy o jego homogenicznej sile ? Niejako na marginesie powyższych rozważao proponujÄ™ też zastanowid siÄ™ nad funkcjÄ…/miejscem perspektywy feministycznej w polskich badaniach z dziedziny politologii i filozofii politycznej. Serdecznie zapraszam do przesyÅ‚ania abstraktów (do 200 słów) do 15 kwietnia 2011 roku na adres: afratczak@afm.edu.pl 17. FEMINISTYCZNE STUDIA NAD MSKOÅšCI: KATARZYNA WOJNICKA FEMINISTYCZNE STUDIA NAD MSKOÅšCI: KATARZYNA WOJNICKA Studia nad spoÅ‚eczno kulturowym fenomenem mÄ™skoÅ›ci stanowiÄ… trzeciÄ… odsÅ‚onÄ™ naukowej refleksji odnoÅ›nie zjawisk spoÅ‚ecznych, w których pierwszoplanowÄ… rolÄ™ odgrywa pÅ‚ed spoÅ‚eczno kulturowa. W kontekÅ›cie zbliżajÄ…cego siÄ™ kongresu feministycznego, niezwykle istotnym jest fakt, iż narodziny studiów nad mÄ™skoÅ›ciÄ… posiadajÄ… stricte feministyczny charakter, co niejednokrotnie podkreÅ›lali ich twórcy feminizmowi. Również w Polsce naukowa refleksja nad fenomenem mÄ™skoÅ›ci, z nielicznymi wyjÄ…tkami, Å›ciÅ›le zwiÄ…zana jest z perspektywÄ… feministycznÄ…. Omawiana tematyka w peÅ‚nej krasie objawiÅ‚a siÄ™ na polskich uniwersytetach na przeÅ‚omie wieków wraz z wprowadzeniem pierwszych kursów dotyczÄ…cych mÄ™skoÅ›ci. NiebagatelnÄ… rolÄ™ w rozwijaniu tematyki odegraÅ‚o też grono badaczy, którzy od kilku lat konsekwentnie prowadzÄ… analizy nad rodzimymi problemami wchodzÄ…cymi w skÅ‚ad omawianej perspektywy, jakkolwiek wciąż jeszcze istnieje wiele biaÅ‚ych plam na mapie polskich studiów nad mÄ™skoÅ›ciÄ…. Z tego też wzglÄ™du 12 wszystkie zainteresowane powyższÄ… tematykÄ… zapraszamy do wziÄ™cia udziaÅ‚u w dyskusji. WÅ›ród proponowanych zakresów tematycznych wymienid można: ·ð wzory mÄ™skoÅ›ci hegemonicznej w Polsce; ·ð mÄ™skoÅ›d w kontekÅ›cie relacji interpersonalnych; ·ð mÄ™skoÅ›d a media i popkultura; ·ð mÄ™skoÅ›d, wÅ‚adza, polityka; ·ð nienormatywne reprezentacje mÄ™skoÅ›ci. Serdecznie zapraszam do przesyÅ‚ania abstraktów (do 200 słów) do 15 kwietnia 2011 roku na adres: kathara@tlen.pl 13