Beata Szcześniak Ostrów Wielkopolski, 4 grudnia 2006 r.
Pedagog szkolny i terapeuta
Publiczna Szkoła Podstawowa Sióstr Salezjanek
ul. Al. Słowackiego 33 a
63-400 Ostrów Wielkopolski
Typ zajęć: korekcyjno-kompensacyjne
Poziom nauczania: szkoła podstawowa
Klasa: IV
Grupa: 4 osoby
I. TEMAT: Utrwalenie obrazu graficznego wyrazów z  rz po spółgłoskach  b ,
 ch ,  d ,  j ,  k ,  p ,  t ,  g ,  w
II. ZAA
OśENIA METODYCZNE
Cele:
" usprawnianie funkcji analizatora wzrokowego;
" ćwiczenie pamięci wzrokowej i spostrzegawczości;
" usprawnianie koordynacji wzrokowo-słuchowo-ruchowej;
" ćwiczenie funkcji kinestetyczno-ruchowych;
" utrwalenie obrazów graficznych wyrazów;
" podnoszenie sprawności graficznej ręki;
" wyrabianie czujności ortograficznej.
Czas pracy: 60 minut
Pomoce:
" plansza z zapisanymi spółgłoskami w opozycji: dz
więczna bezdz
więczna;
" kartoniki z wyrazami z  rz po spółgłoskach;
" ołówki, długopisy;
" ORTOGRAFFITI RZ-ś. Poziom pierwszy .
" ORTOGRAFFITI 3. Pisownia wyrazów z  rz po spółgłoskach  b ,  ch ,  d ,  j ,  k ,
 p ,  t ,  g ,  w ;
" zestaw obrazków dla ka\
dego ucznia;
" karta pracy z rymowanką z brakującymi spółgłoskami i z obrazkiem konturowym.
III. PRZEBIEG ZAJ
Ć
Faza organizacyjno-mobilizująca
1. Uczniowie wykonują wskazane przez nauczyciela ćwiczenia kinezjologii edukacyjnej.
y
ródło: Paul E. Dennison, Gail E. Dennison, Gimnastyka mózgu, skrypt wydany przez
Międzynarodowy Instytut Neurokinezjologii.
Przykładowe ćwiczenia:
a) Ćwiczenia naprzemienne  ruch polega na jednoczesnym wymachiwaniu ręką i prze-
ciwną do niej nogą: prawa ręka dotyka lewego kolana, lewa ręka  prawego. W ten sposób
równocześnie są aktywizowane obie półkule mózgu. Ćwiczenia te stanowią tak\
e dosko-
nałą rozgrzewkę przed dalszą gimnastyką.
b) Sowa to ćwiczenie, które zmniejsza napięcie szyi i ramion, powstające na skutek spina-
nia się w czasie czytania, pracy wymagającej koordynacji rąk i oczu. Ćwiczenie to wydłu-
\
a mięśnie szyi i ramion, przywraca szereg czynności mózgu, ułatwiając dotarcie do niego
energii, oraz usprawnia działanie układu krwionośnego. To wszystko pozwala na lepszą
koncentrację, szybsze i efektywniejsze zapamiętywanie. Ćwiczenie polega na tym, \
e
uczeń odwraca głowę powolnym ruchem w bok, utrzymując ją przez cały czas na tej sa-
mej wysokości (przesuwa podbródek w jednej płaszczyz
nie). Sięga głową w lewą i prawą
stronę, za ka\
dym razem coraz dalej. Aby nie napinać mięśni karku, przytrzymuje ręką
ramię (lewą ręką prawe ramię, prawą ręką  lewe). Nabiera powietrza i podczas przesu-
wania głowy wydycha je, naśladując odgłos sowy. Na koniec pochyla w czasie wydechu
głowę i rozluz
nia mięśnie karku.
2. Chętni uczniowie przypominają zasady pisowni wyrazów  rz utrwalanych na poprzed-
nich zajęciach. Nauczyciel zawiesza na tablicy plansze z poznanymi zasadami pisowni z
 rz .
Faza intensywnej i efektywnej pracy terapeutycznej
1. Nauczyciel przedstawia na planszy nową zasadę pisowni:  rz po spółgłoskach. Spółgło-
ski są wypisane na planszy parami w opozycji: dz
więczne bezdz
więczne.
Uczniowie obserwują ró\
nicę w artykulacji głosek dz
więcznych i bezdz
więcznych przy-
kładając palce prawej ręki do krtani (wymawiają najpierw spółgłoski dz
więczne: b, d, g, j,
w, póz
niej spółgłoski bezdz
więczne: p, t, k, ch).
2. Nauczyciel wręcza uczniom karty pracy z rymowanką z lukami. Uczniowie uzupełniają
rymowankę brakującymi spółgłoskami. Po uzupełnieniu wybrany uczeń odczytuje rymo-
wankę.
Karta pracy
Uzupełnij podaną poni\
ej rymowankę następującymi spółgłoskami: b, d, t, p, ch, k, j, g.
& .liska & .rzyjaciółka & .oroty & .lebosik
& .rzyma w & .ieszeni & .eden & .rosik
3. Uczniowie samodzielnie czytają tekst. Po jego przeczytaniu próbują odpowiedzieć na po-
stawione w tekście pytanie z ćwiczenia 2a ze 26 ORTOGRAFFITIi RZ-ś. Poziom pierw-
szy.
4. Uczniowie wypisują z tekstu po jednym wyrazie po spółgłoskach  ćwiczenie 3 s. 27 OR-
TOGRAFFITI RZ-ś. Poziom pierwszy. Po wykonaniu zadania nauczyciel objaśnia, i\
po
literach oznaczających głoski dz
więczne wymawiamy głoskę  rz i piszemy literę  rz .
Natomiast po literach oznaczających głoski bezdz
więczne wymawiamy głoskę  sz , a pi-
szemy  rz .
Klucz dla nauczyciela:
Przykładowe odpowiedzi: po b: brzoskwiniowym, po d: drzwi, po p: przeciętnym, po t:
trzymał, po g: grzecznym, po k: Krzyś, po w: wrzawę, po ch: chrzest, po j: ujrzał.
5. Uczniowie zapisują na kartce kolejno podawane przez nauczyciela wyrazy (zapisują je
jeden pod drugim), następnie dopasowują z rozsypanki wyrazowej rymujące się do nich
wyrazy.
Klucz dla nauczyciela:
podawane wyrazy wyrazy z rozsypanki wyrazowej
chrzanowy wrześniowy
drzewa dojrzewa
brzegi przebiśniegi
trzcina krzewina
 grzywa pokrzywa
6. Wybrani uczniowie czytają głośno i szybko pary wyrazów. Następnie ka\
dy uczeń samo-
dzielnie kolejno zasłania pary i pisze wyrazy z pamięci. Po napisaniu sprawdza, czy zapi-
sał je poprawnie  ćwiczenie 5 s. 27 ORTOGRAFFITI RZ-ś. Poziom pierwszy.
7. Uczniowie na karcie pracy rysują rysunek po śladzie. Po wykonaniu zadania podpisują
obrazek.
Karta pracy
8. Uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenie 8 s. 29 ORTOGRAFFITI RZ-ś. Poziom
pierwszy  oddzielają wyrazy, odczytują tekst, uzupełniają rysunek zgodnie z opisem.
Faza relaksująco-odprę\
ająca
Nauczyciel proponuje wykonanie następujących ćwiczeń:
a) Krą\
enie szyją  uczeń wykonuje krą\
enie powoli i delikatnie, nie zapomina o regularnym
oddychaniu. Przenosząc głowę od jednego do drugiego obojczyka, powinien się wystrzegać
napinania mięśni.
b) Pozycja Dennisona  pierwsza faza: uczeń krzy\
uje nogi, ręce wyciąga do przodu, dłonie
odwraca na zewnątrz, a kciuki kieruje do dołu. Krzy\
uje ręce, splata dłonie, przyciąga do
klatki piersiowej. Językiem dotyka podniebienia twardego.
Faza podsumowująco-utrwalająca
1. Uczniowie samodzielnie podpisują obrazki z otrzymanych zestawów.
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
2. Jeden z uczniów odczytuje nowo poznaną zasadę ortograficzną, której treść na początku
zajęć zawieszono na tablicy.
3. Zadanie domowe: Wykonaj ćwiczenie 10 a, b, s. 30 i ćwiczenie 11 a, b, s. 31 ORTO-
GRAFFITI RZ-ś. Poziom pierwszy.