2964939072

Z WYCIECZKI NA GÓRNY SZLASK.

89

z jednogodzinnem odpoczynkiem. Jedna to „ szychta “ wedle klasycznego wyrażenia.

—    A jakaż za robotę tę zapłata “ ?

—    „To rzecz bardzo względna , stosownie do sił robotnika, jego zręczności i samegoż rodzaju pracy. W ogóle mówiąc od czasu ostatniego wielkiego strejku na Górnym Szląsku, stosunki w tym względzie znacznie się polepszyły; w niektórych kopalniach i hutach sami robotnicy przyznają chętnie, że płaceni są sprawiedliwie; w paru nie chcieli nawet wziąść udziału w zmowie, za co jak np. w S^arleju, w kopalni św. Heleny postanowiono urządzić dla nich bal i ucztę na 2.000 osób. W kopalni tej najniższa płaca tak zwanego tu „hajera“ wynosi 2 mr. 50 fen. na szychtę, W kopalni „Pauliny,^tt która, jak chwali sobie w korespondencyi do Katolika, jeden z tamtejszych robotników:¹ „słynie z tutejszych okolicznych kopalni, jako najlepsza na zarobek, „hajerzy^tt zarabiają obecnie od 2 do 3 mr., „szleprzy^tt od 1*70 do 2*80 mr. W kopalni „Wolf-

gang^a, „hajerzy^w zarobić mogą 2*50 do 3 mr.; „folerzy^tt około 2

■

mr.; „ciskacze^u 1*80 mr. W „Królewskiej Hucie“ największa częśc robotników pracujących w hutach, tak zwanych „werczanów“ zarabia do 2 mr. na szychtę. Jak widać z paru tych przykładów silny mężczyzna zarabia sobie od 2 —3 mr.; wyjątkowo tylko i to przy delikatniejszych pracach, 4 lub nawet 5 mr. Jeżeli ma dorosłe córki, to każda z nich znowu około marki z kopalni lub huty, do domu przyniesie; dorośli synowie zarabiać naturalnie mogą tyle, lub w pewnych okolicznościach i więcej niż ojciec. Od sumy tej odtrącić należy stałe opłaty na doktora dla żony i dzieci, na olej lub inne rzeczy przy pracy potrzebne, na tak zwany Knapschaft; odtrącić należy parę, a czasami i kilka marek na możliwe kary, gdy się coś zepsuje; gdy robotnik nie zadowolni, bądź słusznych żądań, bądź niesłusznych kaprysów swych dozorców. Ileż więc przeciętnie zostaje na utrzymanie domu, odzienie i żywność? Miasto ogólników, lepiej raczej zacytować w odpowie-

1

Katolik z 13 sierpnia 1889. Korespondent pisze wprawdzie dyplomatyczniej jakby o kimś trzecim: „Znam robotników żonatych, którzy spotrze-bują miesięcznie.nie mylimy się jednak, podobno sądząc, że takim właśnie robotnikiem „żonatym, mającym dwoje dzieci* jest i sam piszący.