3071579584

Ekologiczne rolnictwo i ogrodnictwo

Na terenie Polski rolnictwo ekologiczne ma ponad półwieczną tradycję. Jego pionierem był hrabia Stanisław Karłowski, który w 1931 roku w majątku w Szelejewie koło Gostynina na powierzchni 1760 hektarów wprowadził metodę biodynamiczną. Było to pierwsze gospodarstwo ekologiczne w Polsce oparte na założeniach ideologicznych.

Tuż przed wojną powstało w Poznaniu Towarzystwo Krzewienia Zasad Życia i Gospodarki Zgodnie z Przyrodą. Jednakże wojna oraz powojenna intensyfikacja rolnictwa przerwały rozwój tego systemu gospodarowania. Po II wojnie światowej w roku 1960 metodę biodynamiczną zaczął praktykować inż. Julian Osetek, w skromnym (3ha) gospodarstwie w Nakle nad Notecią.

Na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych rozpoczęto na nowo propagować idee rolnictwa ekologicznego. W latach osiemdziesiątych organizowano wiele kursów i szkoleń dla rolników zainteresowanych ekologicznymi metodami produkcji rolnej. Wreszcie 1 września 1989 roku zostało zarejestrowane Stowarzyszenie Producentów Żywności Metodami Ekologicznymi EKOLAND.

Nieco wcześniej w latach 1986-1987 grupa rolników rozpoczęła przestawianie swoich gospodarstw na produkcję ekologiczną, dzięki czemu Stowarzyszenie EKOLAND mogło przeprowadzić pierwszą inspekcję i nadać atesty 27 gospodarstwom już w 1990 roku. Od 1993 roku atestacją zajęło się także Polskie Towarzystwo Rolnictwa Ekologicznego (PTRE). Ponadto, atestację kilkunastu gospodarstw przeprowadziła holenderska organizacja SKAL. Atestacja (certyfikacja) w rolnictwie ekologicznym oznacza poświadczenie przez jednostkę certyfikującą, że produkt został wytworzony wg przyjętych kryteriów, a produkcja podlegała obowiązującej kontroli.

Za najważniejszą w procedurze certyfikacji uważa się kontrolę produkcji, a nie kontrolę produktu, zgodnie z założeniem, że jeśli stan środowiska i gospodarstwa spełniają wymogi określone w Kryteriach rolnictwa ekologicznego Stowarzyszenia EKOLAND, to jakość biologiczna wyprodukowanych w nim płodów nie powinna budzić zastrzeżeń.

Atesty są wystawiane imiennie na osobę (osoby) odpowiedzialne za gospodarstwo.

1.2.2. Ogólna charakterystyka ekologicznego sposobu gospodarowania

Rolnictwo ekologiczne to system gospodarowania o zrównoważonej produkcji roślinnej i zwierzęcej w obrębie gospodarstwa, oparty na środkach pochodzenia biologicznego i mineralnego, które nie zostały przetworzone technologicznie. Podstawową zasadą jest odrzucenie w procesie produkcji środków chemii rolnej, weterynaryjnej i spożywczej. Gospodarowanie metodami ekologicznymi aktywizuje naturalne zasoby gospodarstwa i zapewnia trwałą żyzność gleby, zdrowotność zwierząt, wysoką jakość biologiczną płodów rolnych. Ponadto rolnictwo ekologiczne umożliwia praktyczną realizację zasad ekorozwoju i dążenie do tego by nowoczesność i postęp nie oznaczały degradacji gleby, wody, krajobrazu, obniżenia zdrowia ludzi i zwierząt, a także marnotrawstwa nieodnawialnych zasobów przyrody.

W gospodarstwie ekologicznym dąży się do zrównoważenia produkcji roślinnej i zwierzęcej tak, by osiągnąć równowagę paszowo - nawozową. Dobór gatunków, odmian roślin i ras zwierząt jest dokonywany w oparciu o populacje, rasy i odmiany miejscowe z uwzględnieniem ich odporności na choroby.

Dopuszczalne nawozy to kompost, obornik, gnojówka, mielone skały i nawozy zielone. Nawozy organiczne powinny być wytworzone w gospodarstwie; dozwolony jest ograniczony zakup nawozów organicznych z ekstensywnych gospodarstw konwencjonalnych, przy czym powinny one zostać przekompostowane w gospodarstwie ekologicznym.

7