3184151684

czenstwo i najczęściej zinstytucjonalizowanym systemem działań edukacyjnych adresowanych do młodocianych i dorosłych, stanowi jeden z nurtów w procesach edukacji dorosłych; nurtów dynamizujących i ukierunkowujących cała praktykę edukacyjną, opierających oddziaływania na racjonalnych przesłankach i naukowych metodach pracy, na zastępach kwalifikowanych, specjalnie dobieranych i kształconych ludzi, wykorzystujących bogate współczesne kierunki komunikowania symbolicznego i materialne środki działania praktycznego, a wszystko to w korelacji z uświadomionymi potrzebami edukacyjnymi wśród odnośnych kategorii społecznych czy grup ludzi, niekiedy nawet wdrażanymi w normatywnych dokumentach organizacji narodowych, państwowych, czy międzynarodowych.

Edukacja dorosłych jest teraz coraz powszechniejszą i wielowymiarową formą aktywności dorosłej części społeczeństw każdego z cywilizowanych krajów. Jednocześnie podejmowane są intensywne działania zmierzające do budowy podwalin teoretycznego zjawiska, a także do formułowania sensownych, racjonalnych i wartościowych metodyk edukacji dorosłych w każdym z jej wymiarów i celów. Edukacja dorosłych jest zjawiskiem wymagającym bezsprzecznie opisów i ujęć wielowymiarowych i wieloaspektowych¹.

Pedagogika dorosłych posługuje się terminami specjalistycznymi, które należą do języka nauk humanistycznych i społecznych, w tym zwłaszcza do języka nauk pedagogicznych i współpracujących z pedagogiką innych nauk o wychowaniu, takich jak psychologia, socjologia, historia, itd. Odrębność pedagogiki dorosłych w ramach nauk pedagogicznych w pierwszym rzędzie stanowi swoistość przedmiotu badań i problemy badawcze, jakie ona formułuje. Jej przedmiotem są bowiem procesy edukacyjne młodzieży w wieku starszej adolescencji i ludzi dorosłych, a nawet ludzi starszych, a jej problemy badawcze zogniskowane są wokół złożonych zagadnień kształcenia i samokształcenia, wychowania i samowychowania. Istotny jest też bowiem ów język specjalistyczny, który stanowi użyteczny instrument badań właściwych dla tej subdyscypliny pedagogiki, jaką jest pedagogika dorosłych.

Przez wychowanie ludzi dorosłych rozumiemy proces kształtowania u nich tych cech intelektu i charakteru, zdolności i inteligencji, które umożliwiają im lepsze, społecznie bardziej wartościowe wykonywanie zawodowych, społecznych i rodzinnych obowiązków i zadań, ułatwiając im indywidu-

3

1

D. Jankowski, K. Przyszczypkowski. J. Skrzypczak. Podstawy edukacji dorosły ch. Zarys problematyki. UAM, Poznali 1999.