XXVIII Międzynarodowe Sympozjum im Bolesława Krzysztofika AQUA 2008 ŚCIEKI I OSADY ŚCIEKOWE
(ANALYSIS OF FLOW RESTORING METHODS IN SMALL DIAMETER SANITATION CONDUITS)
Katarzyna Jaromin, Tomasz Borkowski, Grzegorz Łagód Słowa kluczowe: kanał nieprzelazowy, czyszczenie hydrodynamiczne, czyszczenie
mechaniczne, czyszczenie biologiczne, czyszczenie chemiczne, dysza
Przedstawiono charakterystykę wybranych metod oczyszczania przewodów kanalizacyjnych oraz analizę doboru odpowiedniej metody do udrożnienia zablokowanego odcinka. Uwzględniono czas potrzebny na przeprowadzenie operacji z wykorzystaniem danej metody, zaangażowanie pracowników, rodzaj sprzętu udrażniającego oraz koszty związane z jego amortyzacją.
Artykuł dotyczy problemów, z jakimi spotykają się eksploatatorzy kanalizacji grawitacyjnej oraz sposobów służących ich rozwiązywaniu [1, 2, 3], Stąd też praca zawiera przegląd metod czyszczenia kanału oraz ich doboru od strony ekonomicznej - nakładów pracy jak również zaangażowania specjalistycznego sprzętu oraz potrzebnego czasu na ich przeprowadzenie.
Spadki przewodów powdnny być dobierane w taki sposób, aby zapewnić prędkości przepływu gwarantujące samooczyszczanie się sieci kanalizacyjnej [1,2, 13], Jednakże nawet w dobrze zaprojektowanych i wykonanych przewodach kanalizacyjnych mogą powstawać problemy związane z odkładaniem się różnego rodzaju osadów na dnie i ściankach kanałów, co w konsekwencji może spowodować znaczne utrudnienia w przepływie ścieków. W skrajnych sytuacjach dochodzi do całkowitego zablokowania przepływu [5, 9], W kanałach przełazowych usuwanie przeszkód zwykle nie stanowi problemu, ze względu na szeroki zestaw możliwych do zastosowania metod przywracania przepływu. Trudności pojawiają się w kanałach nieprzelazow ych gdzie należy zastosować metody bardziej zaawansowane technicznie [4, 6, 8, 12, 14J. Metody te zostaną przedstawione i omówione w niniejszej pracy.
Kanały ściekowe powinny być tak eksploatowane, aby mogły przyjmować zrzuty założonych w projekcie ilości ścieków, podczas okresu ich przydatności, obliczonego co najmniej na 100 lat. Aby się tak stało należy w odpowiedni sposób zadbać o ich stan techniczny [2, 6, 13], Wśród kanałów wyróżniamy kanały przełazowe (średnica powyżej 800 mm) i nieprzelazowe. W oczyszczaniu kanałów przełazowych prace mogą być przeprowadzane ręcznie z zachowaniem przepisów^ BHP, czego niestety nie można wykonać w kanałach nieprzelazowych. Kanały nieprzelazowe to takie, których średnica wynosi od 100 do 800mm.
Istnieje więc wiele technologii udrażniania obu typów przewodów kanalizacyjnych, oferowanych przez specjalistyczne firmy, jednakże aby wybrać odpowiednie metody rehabilitacji kanału ściekowego należy określić jakie mogą występować problemy z jego przepustowością.
W zależności od rodzaju niespraw ności kanału stosowane są następujące rozw iązania: oczyszczenie kanału, usuwanie zalegającego osadu, wycinanie wrośniętych korzeni, itp., naprawa uszkodzeń punktowych, renowacja,
wymiana rurociągu, która może być wykonywana metodą tradycyjną (w wykopie otwartym) lub metodą bez wykopową [I. 4],
Dla wyboru właściwej metody renowacji sieci kanalizacyjnej konieczne jest zebranie informacji świadczących o niespełnieniu przez sieć podstawowych jej funkcji tj. niezawodnego odprowadzania ścieków w ilościach wynikających z potrzeb.
Zalecane jest, aby zbiór informacji zaw ierał [12]: wiek kanału,
rodzaj materiału, średnice lub wymiary kanału, stan wewnętrzny kanałów i złączy.
-48-