wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Nagłość zdarzenia
Kryterium nagłości przesądza o tym, czy dane zdarzenie zakwalifikuje się jako wypadek przy pracy czy też jako chorobę zawodową. Ustalono wykładnie w orzecznictwie sądowym, że zdarzenie nagłe zachodzi wtedy, gdy nie trwa dłużej niż wynosi czas jednej zmiany roboczej. Nie należy jednak w praktyce tej granicy czasowej traktować jako sztywnej, a ocena nagłości powinna być dokonana z uwzględnieniem wszystkich okoliczności danego wypadku.
Przyczyna zewnętrzna
Kryterium to określa, że dane zdarzenie jest tylko wtedy wypadkiem przy pracy, jeżeli nastąpiło na skutek działania czynników zewnętrznych. Mogą to być:
• urazy spowodowane działaniem elementów ruchomych, luźnych, ostrych i wystających, maszyn, urządzeń, narzędzi,
• działanie zbyt wysokich lub zbyt niskich temperatur (oparzenia, odmrożenia),
• działanie energii elektrycznej (porażenie prądem elektrycznym),
• działanie substancji chemicznych (np. zatrucia),
• wysiłek fizyczny niezbędny do wykonywania pracy (np. dźwiganie ciężaru, nawet gdy nie są przekroczone dopuszczalne normy),
• urazy spowodowane potknięciem i upadkiem.
Związek z pracą
Związek z pracą zachodzi wówczas, gdy istotną przyczyną wypadku jest pełnienie przez pracownika obowiązków wynikających ze stosunku pracy bądź związanych z nim. W szczególności związek z pracą zachodzi:
• podczas lub w związku z wykonywaniem pracy przez pracownika zwykłych czynności albo poleceń przełożonych (art. 6, Dz. U. Nr 199, poz. 1673 zpóźn. zm.),
• podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności w interesie zakładu nawet bez polecenia,
• w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji zakładu pracy w drodze między siedzibą zakładu pracy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Związek z pracą (tak pod względem czasowym jak i miejscowym) rozpoczyna się w momencie przekroczenia przez pracownika bramy zakładu, wejścia na teren zakładu pracy lub do budynku, w którym mieści się zakład, a kończy się w momencie i miejscu opuszczenia zakładu. Wszystkie normalne przerwy w procesie pracy, spowodowane zarówno względami organizacyjnymi jak i fizjologicznymi, nie przerywają związku z pracą.
Za wypadek przy pracy uważa się również nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu podczas:
• uprawiania sportu w trakcie zawodów i treningów przez osobę pobierającą stypendium sportowe;
17
Opracował ABC-HSE PIOTR OYRZANOWSKI JR