3.8.3. Współczynnik iiadściśliwości (ang. supercommpressibility factor)............ 114
3.9. Współczynnik fugatywności (lotności)......................................... 114
3.10. Zasada stanów odpowiadających sobie........................................ 116
3.10.1. Równanie stanu Lee-Keslera.......................................... 117
3.10.2. Parametry zredukowane i pseudozredukowane.............................. 119
3.10.3. Równanie stanu Dranchuka Abou-Kassema.............................. 121
3.10.4. Klasyczny wykres Standinga, Katza.................................... 121
3.11. Gęstość gazu ziemnego i gęstość względna.................................... 121
3.11.1. Gęstość gazu....................................................... 121
3.11.2. Gęstość względna gazu ziemnego...................................... 124
3.11.3. Współczynnik objętościowy gazu Bg.................................... 124
3.12. Współczynnik izentropy........................................................ 125
3.12.1. Współczynnik izentropy dla gazu doskonałego ........................... 125
3.12.2. Współczynnik izentropy dla gazu ziemnego ............................. 126
3.13. Współczynnik izotermiczny ściśliwości ....................................... 127
3.14. Współczynnik lepkości gazu.................................................... 128
3.14.1. Współczynnik lepkości dynamicznej gazu ziemnego....................... 128
3.14.2. Współczynnik lepkości kinematycznej.................................. 129
3.15. Równania Maxwella i inne zależności termodynamiczne.......................... 130
3.16. Równanie podstawowe i równanie Gibbsa-Duhema.............................. 131
3.17. Potencjał chemiczny i-tego składnika......................................... 132
3.18. Funkcje rezydualne....................................................... 133
3.19. Entropia gazu ziemnego ................................................... 135
3.20. Entalpia gazu ziemnego.................................................... 137
3.21. Energia wewnętrzna gazu ziemnego........................................... 139
3.22. Pojemność cieplna (ciepło właściwe) gazu ziemnego............................. 139
3.23. Zjawisko dławienia izentalpowego........................................... 142
3.23.1. Różniczkowy współczynnik Joule'a-Thomsona........................... 142
3.23.2. Całkowy efekt Joule a-Thomsona...................................... 144
3.23.3. Krzywa inwersji zjawiska Joule a-Thomsona............................. 147
3.23.4. Korelacje empiryczne krzywej inwersji zjawiska Joule a-Thomsona.......... 148
3.24. Równowaga ciecz-para.................................................... 150
3.24.1. Podstawy teoretyczne wyznaczania równowag fazowych................... 150
3.24.2. Stała równowagi fazowej ............................................. 151
3.24.3. Równania bilansowe dla składników faz i udziałów obu faz................. 152
3.24.4. Wyznaczenie stałej równowagi układów rzeczywistych....................... 155
3.24.5. Korelacje empiryczne wyznaczania równowag fazowych................... 155
3.24.6. Korelacje wyznaczania równowag fazowych w oparciu o równanie stanu...... 156
3.24.7. Algorytm wyznaczania równowagi fazowej ciecz-para dla ustalonych warunków
ciśnienia i temperatury (flash calculation)............................... 157
3.24.8. Metody obliczania składów równowagowych............................. 158
3.25. Klasyfikacje termodynamiczne złóż węglowodorów ............................. 159
3.26. Para wodna w gazie........................................................ 163
3.26.1. Wilgotność gazu .................................................... 163
3.26.2. Ciśnienie gazu wilgotnego............................................ 164
3.26.3. Temperatura rosy paty wodnej............................................ 164
3.26.4. Wilgotność bezwzględna gazu............................................ 164
3.26.5. Wilgotność względna gazu............................................ 164
3.26.6. Stopień wilgoci.................................................... 165
3.26.7. Molowy stopień wilgoci............................................. 165